Trên thực tế, người dân muốn tham gia tuyển dụng vào làm việc cho các cơ quan hành chính, sự nghiệp của nhà nước (hay những cơ quan tư nhân) đều phải nộp rất nhiều giấy tờ.
Chẳng hạn muốn được tuyển vào làm giáo viên một trường THPT nào đó, người có dự tuyển sẽ phải nộp một bộ hồ sơ bao gồm: Bản sao các loại giấy tờ (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, chứng minh nhân dân, các văn bằng, chứng chỉ chuyên môn liên quan), sơ yếu lý lịch theo mẫu, giấy khám sức khỏe của bệnh viện từ cấp huyện trở lên.
Tuy nhiên, nhằm đảm bảo chất lượng ứng viên và muốn tuyển được người có năng lực nhất, cơ quan tuyển dụng sẽ tiến hành sơ loại hồ sơ. Họ sẽ ưu tiên lựa chọn những người có bằng cấp và kết quả học tập theo thứ tự từ cao xuống thấp.
Đương nhiên, những hồ sơ không đạt yêu cầu sẽ bị loại. Vậy hồ sơ những ứng viên không được vào vòng trong (chưa kể hồ sơ của ứng viên được vào vòng phỏng vấn rồi nhưng không trúng tuyển) sẽ xử lí như thế nào?
Trong khi đó, để tham gia tuyển dụng thì ứng viên phải tốn rất nhiều chi phí cũng như công sức để hoàn thiện hồ sơ.
Chị H.T.T.T ở Thừa Thiên - Huế vừa tham gia đợt tuyển dụng giáo viên THPT vào đầu năm 2016 do Sở GD&ĐT tỉnh Thừa Thiên - Huế tuyển dụng cho biết: Để nộp đủ hồ sơ theo yêu cầu, chị phải mua hai sơ yếu lí lịch theo mẫu với giá 20.000 VNĐ, lệ phí nộp 10.000 VNĐ, chi phí photo, công chứng các loại giấy tờ (như hộ khẩu, giấy khai sinh, lệ phí khám sức khỏe, văn bằng chứng chỉ chuyên môn liên quan) tất cả khoảng 300.000 VNĐ chưa tính chi phí đi lại.
Thử nhẩm tính với mức phí trung bình là 300.000 VNĐ, nhân lên với trên 1000 hồ sơ (số liệu do Sở GD&ĐT Tỉnh Thừa Thiên - Huế thông báo) thì số tiền sẽ là bao nhiêu?
Trong khi đó, chỉ 389 ứng viên được vào vòng phỏng vấn để tuyển 41 chỉ tiêu cho các môn. Như vậy, sau đó sẽ có gần 1000 hồ sơ bị loại và đương nhiên sẽ là gánh nặng cho đơn vị tuyển dụng khi phải “xử lý” hàng nghìn bộ hồ sơ.
Đó là chưa kể trước đây, năm 2014, cục thuế Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tổ chức tuyển dụng, hơn 14.000 hồ sơ dự tuyển cho 880 chỉ tiêu và cũng có đến hơn 13.000 hồ sơ bị loại.
Có rất nhiều gợi ý dành cho các đơn vị tuyển dụng như đăng ký trực tuyến, nộp bản photo (không cần công chứng) các loại văn bằng chứng chỉ liên quan, còn các loại giấy tờ khác sẽ bổ sung sau khi được tuyển dụng. Dẫu biết việc yêu cầu ứng viên nộp đầy đủ hồ sơ khi tuyển dụng là cần thiết và nên làm. Nhưng các đơn vị tuyển dụng cũng nên có nhiều cách thức linh hoạt để tiết kiệm chi phí về hồ sơ cho người tham gia ứng tuyển cũng như giảm tải gánh nặng cho chính đơn vị của mình.
Bởi xét cho cùng, hầu hết các đơn vị tuyển dụng chỉ chú ý đến bằng cấp, kết quả học tập, kinh nghiệm tích lũy được từ những công việc cũ chứ họ cũng chẳng có thời gian đâu để ngồi đọc sơ yếu lí lịch dài mấy trang giấy, hay giấy khai sinh, sổ hộ khẩu… của hàng trăm đôi khi hàng ngàn hồ sơ ứng viên nộp vào.
Nếu làm được như vậy, người tham gia ứng tuyển, các đơn vị tuyển dụng và cả xã hội sẽ tiết kiệm được rất nhiều thứ về thời gian, công sức và cả tiền bạc!
Võ Quang
* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả
