Điều gì có khả năng lan truyền nhanh và tàn phá mạnh mẽ nhất? Xin thưa là TIN ĐỒN. Người này rỉ tai người kia, người kia mách lại người nọ, cứ thế tin đồn lan nhanh đến chóng mặt. Đặc biệt khi mạng xã hội ngày càng phát triển, tin đồn như cá gặp nước. Chỉ cần vài cái kích chuột, người ta đã nhân lên hàng ngàn hàng vạn cái tin đồn ấy.
Muốn cải chính ư? Khó đấy! Nỗi hoài nghi vẫn len lỏi và sự tẩy chay là điều tất yếu. Tôi đang muốn nhắc đến những tin đồn xuất hiện gần đây trong lĩnh vực khá nhạy cảm: An toàn vệ sinh thực phẩm.
Bắp (ngô) luộc và nướng là món ăn khoái khẩu của khá nhiều người. Mùa hè, những gánh bắp luộc long nhong khắp các ngả đường. Giở lớp bao ni lông dày ra, từng làn hơi nóng bốc lên kèm theo mùi vị thơm nồng của những trái bắp vàng ươm như nắng hạ. Mùa đông, dọc các ngả đường, những lò than nướng rải rác phả ra mùi bắp nướng thơm lựng. Thêm lớp mắm ớt cay xè nữa thì đúng vị của mấy cô cậu sinh viên.
 |
Bắp (ngô) là món ăn khoái khẩu của khá nhiều người. Ảnh minh họa: Internet.
Tôi nhớ cách đây khoảng hai năm, mỗi trái bắp giá năm, sáu nghìn là chuyện bình thường. Vậy mà giờ đây, vật giá lên cao nhưng giá bắp lại rớt xuống đến thảm hại. Mỗi trái to dài gần cả cánh tay cũng chỉ một – hai nghìn. Lại còn phải năn nỉ khách mua rồi còn bớt giá, thêm bắp nữa chứ.
Mỗi gánh bắp nặng trĩu gánh vẹo cả lưng thu lại được bao nhiêu tiền, bù vốn rồi lãi còn lại là bao. Giá của những giọt mồ hôi, nó rẻ thế đấy.
Vì sao nên nỗi? Vì mọi người chung quanh đang xôn xao với những tin đồn.
Chẳng biết từ đâu, người ta kháo nhau rằng: Người ta không nấu bắp bằng than củi, bằng nước, bằng công sức như ngày xưa. Người ta mua bắp về cắt gọt xong là bỏ vào bao rồi rải một thứ bột gì đó lên, cột kín lại, sáng ra là chín thơm đều liền. Nghe mà khiếp!
Rồi mấy ngày gần đây lại rộ lên « thủ thuật » khác. Người ta rải bắp lên mấy tấm tôn màu xanh, nghe đâu xuất xứ từ Trung Quốc, rồi phủ bạt lên, chẳng biết có chất gì mà bắp tự nhiên chín. Nghe mà hãi hùng!
Vậy là hàng xóm gọi nhau í ới: "Đừng ăn bắp!". Cha mẹ dặn con: "Đừng ăn bắp!." Ai đó gọi điện cho người thân: "Đừng ăn bắp!"...
Sau đó, những gánh bắp vẫn chạy dọc các con đường, lặng lẽ, buồn thiu.
Nơi tôi công tác là vùng trồng bắp nổi tiếng. Những gánh bắp được tỏa đi khắp các ngả đường. Đem những cái tin đồn này ra hỏi, ai cũng bật cười vì đều đã được rỉ tai dặn dò y nguyên như thế. Mấy chị ở địa phương thì tức giận ra mặt. Chẳng biết ai tung những cái tin như thế, làm hại bao người.
Người nông dân có được vài công đất trồng trọt, suốt mấy tháng trời gieo trồng, chăm sóc ; mùa thu hoạch bắp cũng là lúc thu về cái giá quá bèo bọt, họ nghẹn ngào theo tin đồn. Chủ vựa thu mua bắp về chất đống vì hàng bán không chạy, cũng rưng rưng theo tin đồn.
Những người gánh bắp đi bán dạo thì chỉ biết khóc ròng theo tin đồn. Trời chưa sáng đã mò dậy, hì hụi nhen lửa, bắc những thùng nước to đùng, nấu, canh cho bắp chín đều. Rồi chạy rã chân mà đến xế chiều, gánh bắp vẫn chưa vơi hết.
 |
Tin đồn thất thiệt khiến người bán ngô lâm vào cảnh khốn đốn. Ảnh minh họa: Doanhnghiepvn.vn
Tin đồn đang cướp dần cái « cần câu cơm » của rất nhiều người. Dù đã nhận được những cái gật đầu bảo đảm cho một món ăn khoái khẩu và đã tận mắt nhìn những nồi nước to đùng luộc bắp sôi sùng sục, nhưng thú thật, chỉ thỉnh thoảng tôi mới mua. Còn mấy chị, mấy bà quanh tôi thì tuyệt nhiên không mua lần nào nữa. Giải thích cho họ hiểu ư? Thật khó! Và người chịu thiệt thòi là những người vốn mưu sinh bằng những trái bắp ấy.
Không chỉ bắp mà hàng loạt thực phẩm cũng đang dính tin đồn. Cam sành, quýt đường, cam vàng mọng nước có xuất xứ độc hại. Dưa hấu ngâm tẩm hóa chất, vỏ tươi ròng mà ruột úng nước. Lươn được tẩm bổ bằng thuốc tránh thai. Gà tẩm ướp chất gây ung thư. Lợn dư thừa lượng thuốc tăng trọng…
Người Việt ta vẫn đang hớn hở trồng cam, quýt và rau củ quả nói chung theo tiêu chuẩn VietGAP. Người Việt ta vẫn hồn nhiên chăn nuôi lợn gà hoàn toàn tự nhiên, thuần khiết. Vậy mà những tin đồn xuất hiện làm thật – giả lẫn lộn. Một mớ bòng bong về vệ sinh an toàn thực phẩm làm người người tiêu dùng chúng tôi hoang mang quá độ.
Và vô số phận người nhỏ bé hàng ngày vẫn phải rơi nước mắt xót xa...
Thanh Ny
