Dù giá của nó không hề rẻ, khoảng 1,2 – 1,5 triệu/ chiếc, song dân chơi, không phải cứ có tiền là mua được.
Chuyện dân chơi sành điệu sẵn sàng móc ví chi tiền triệu để mua những món hàng độc xưa nay không phải hiếm.
Vỏ chai chivas 21 chế thành điếu bát độc đáo khiến dân chơi mê mệt.Ảnh H.H
3 triệu cũng chịu!
Khoảng 14h30 ngày 16/1, có mặt tại cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ chạm bạc M. T (Lê Lợi – Kiến Xương – Thái Bình), chúng tôi chứng kiến cuộc “ngã giá” kỳ lạ giữa khách hàng Vũ Kim Tuyến (36 tuổi, thị trấn Kiến Xương) và ông Nguyễn Minh Tuất (42 tuổi, chủ cửa hàng). Trong khi anh Tuyến nài nỉ, liên tục tăng giá để “đòi” mua cho được một chiếc… điếu bát thì ông chủ Tuất chỉ cười, ôn tồn nói khách thông cảm.
Cuộc thương lượng giữa khách và chủ kéo dài, ồn ã tới mức nhiều người đến đặt hàng tết hay thăm quan cửa hàng cũng phải dừng lại lắng nghe. Giọng anh Tuyến nài nỉ: “Em từ xa đến, bác để cho em.” Ông chủ Tuất: “Chú thông cảm, chiếc điếu bát này khách đặt từ trước.”
Anh Tuyến nài thêm vài câu nữa, lí do đủ kiểu song có vẻ không xuôi. Thấy khó “qua ải”, anh Tuyến đổi chiêu, hỏi thăm dò: “Thế bác định bán cho khách bao nhiêu?” “Một triệu rưỡi” – ông chủ Tuất nói.
Anh Tuyến chắc nịch: “Em trả hẳn 2 triệu.” Hơi bất ngờ, song vẫn giữ nụ cười ngoại giao, ông Tuất phân trần: “Chú thích vậy để anh làm chiếc khác, giờ này tuần sau chú qua lấy.” Nói rồi ông chủ với tay rót nước mời khách, trong khi khách lộ rõ vẻ “tiu nghỉu”. Không khí chìm xuống đôi chút. Nhiều người khách có mặt trong cửa hàng vui vẻ cười chia sẻ.
“Ba triệu, em trả bác 3 triệu chẵn” – anh Tuyến nói, giọng như người say bạc. Nhiều vị khách bất ngờ. Ông chủ Tuất không cười, vẻ thông cảm với khách, nói nhỏ song cương quyết: “Chú trả 3 triệu chứ hơn anh cũng không thể bán, chiếc này khách đặt, lát họ qua lấy. Tuần sau chú qua, chắc chắn có điếu cho chú!”
30 phút sau, một người khách mặc đồ jeen dằn di, từ xe jeep bước vào cửa hàng, gật đầu chào ông chủ Tuất. Ông chủ Tuất cười đáp lễ, rồi quay sang phía anh Tuyến, nói: “Anh K. nhà trên cầu Kìm”. Nói rồi đi lấy điếu, xe, nõ, bát đựng cho anh K. Anh Tuyến nhìn món hàng mình vừa trả giá vào tay người khác đầy tiếc nuối.
 |
Để sở hữu chiếc điếu làm từ chai chivas khách hàng phải đặt trước cả tuần. Ảnh H.H
Khi khách còn đang chưa hết bất ngờ thì ông Tuất tiếp: “Giờ mua vỏ chai rượu ngoại không dễ bởi nhiều người săn lùng. Cũng không phải loại nào cũng làm điếu được. Chỉ dòng chivas 21 là hợp.”Khi anh Tuyến, anh K. đã đi rồi, nhân lúc cửa hàng thưa người, chúng tôi tiến lại ông chủ Tuất. Trước những thắc mắc của chúng tôi, ông Tuất cho hay, sở dĩ chiếc điếu bát được anh Tuyến, anh K. và nhiều người săn lùng là bởi có 2 điều đặc biệt. Thứ nhất, nó được làm từ chai rượi chivas. Thứ hai, được các nghệ nhân chạm bạc lành nghề làng Đồng Xâm khảm đồng theo tượng tứ lân long, ly, qui phụng… Do số lượng có hạn nên dù giá bán khá cao, các tay chơi sành sỏi cũng cố mua cho kì được.
“Nguồn hàng chủ yếu là từ các khách sạn, nhà hàng lớn quanh các tỉnh Thái Bình, Nam Định, Hải Phòng. Cũng có khi từ các chị thu mua đồng nát. Giá vỏ dao động khoảng 100 – 200.000 đồng/ vỏ, tùy theo mới cũ, đã xước xát hay chưa” – ông Tuất kể tiếp.
Cũng theo ông Tuất, giá bán mỗi chiếc điếu bát bằng chai chivas, chạm tứ linh khi, hoàn thiện dao động trong khoảng 1,2 – 2 triệu đồng/ chiếc. Còn nếu khách mang chai đến thì giá khoảng 950.000 đồng/ chiếc. Giá đắt, rẻ chủ yếu phụ thuộc vào độ tinh xảo của hoa văn và chất liệu trang trí.
“Để làm một chiếc điếu bát bằng chai chivas, chạm tứ linh công phu mất khoảng 4 -5 công thợ cả,” ông Tuất nói. Thợ cả là “thợ nghề nhất, sức sáng tạo cao, con rồng cong phượng khi hoàn thành có hồn cốt, nhìn như đang múa lượn trên chin tầng mây”.
 |
Hai khách đang hút thử điếu. Ảnh H.H
“Để điếu kêu, nõ điếu phải chuẩn, se, khít. Chất liệu phải là gỗ mun sừng. Và đặc biệt, không phải ai cũng khoét được nõ. Làng này hiện chỉ có ông cả Rược và phó Thung là làm được nõ kêu,” ông Tuất tiếp.“Vỏ chai chivas sau khi mua về, được rửa sạch, ngâm trong bã rượu đến khi dùng mới vớt ra. Ngâm càng lâu, vỏ càng sáng, đỡ nóng mà tiếng kêu thanh khanh khách,” ông Tuất kể. Theo ông Tuất, hút điếu bát quí nhất tiếng kêu, điếu kêu khanh khách giòn tan như khướu là đạt. Ngược lại, ùng ục tậm tịt như nghẹt mũi là hỏng.
Yếu tố cuối cùng, theo ông Tuất, sở dĩ khiến khách “điên đảo” là bởi cái “xe điếu”. Xe điếu được làm bằng thân trúc già, bọc đồng hoặc bạc. Thân xe điếu cũng chạm, trổ “rồng chầu mặt nguyệt” kèm vân ám.
Thấy chúng tôi cứ “nghệt” ra vẻ hoang mang, ông chủ Tuất cười lớn rồi bảo “các chú chắc không phải dân nghiện thuốc lào. Muốn xem để anh biểu diễn.” Nói rồi ông Tuất mở nắp chiếc hộp đồng bằng quả trứng, đặt trên chiếc khay gỗ gụ bốn chân hình con rùa. Se chút thuốc lào, ông Tuất đẩy vào nõ điếu vừa được thông bằng lông đuôi gà. Rút chiếc đóm trong ống quyển, bằng nứa sơn đen, ông Tuất châm lửa, cắm xe và rít: “Roọc… roọc ... roóc ... roóc ... ... roóc ...”.
…
Khói nhả mù trời!
H.Hưng
