Thời gian qua, cụm từ “hạn, mặn” được nhắc tới nhiều ở các tỉnh Tây Nam Bộ và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tình trạng nước biển xâm nhập vào đất liền đi kèm hạn hán đã diễn ra nhiều tháng nay, khiến cuộc sống của nhiều hộ dân bị xáo trộn do thiếu nước sinh hoạt, việc trồng lúa, hoa màu và cây ăn quả cũng bị ảnh hưởng theo.
Ở một số tỉnh miền Tây, nước ngọt đang dần trở thành thứ mặt hàng khan hiếm được bán với giá khá cao. Người dân phải mua bình nước loại 20 lít với giá khoảng 10.000-15.000 đồng về sử dụng. Nước ít nhiễm mặn được bán với giá cao ngất, từ 30.000-100.000 đồng/m3.
Em Nguyễn Tấn Lợi và thầy Trương Hữu Dũng bên sản phẩm máy lọc nước mặn thành ngọt. (Ảnh: Mậu Trường)
Chứng kiến thực trạng đó, em Nguyễn Tấn Lợi, 17 tuổi, học sinh lớp 11A1 THPT Nguyễn Đình Chiểu, Bến Tre với sự giúp đỡ của thầy giáo Trương Hữu Dũng đã chế tạo được chiếc máy lọc nước mặn thành nước ngọt nhờ năng lượng mặt trời, đáp ứng nhu cầu nước uống trong ngày cho ba người.
Lợi cho biết, sản phẩm em chế tạo ra là phiên bản 2 bởi trước đó trong trường đã có hai anh chị làm ra chiếc máy chưng cất phiên bản 1 nhưng hiệu quả chưa cao nên Lợi tiếp tục tìm tòi, nghiên cứu để tạo ra chiếc máy với nhiều cải tiến hơn.
Máy lọc gồm 4 bộ phận chính, quan trọng nhất là bình bảo ôn, nối với ống chân không để đun nóng nước, hoạt động tương tự nguyên lý của bình nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời.
Sau đó, nước nóng sẽ được dẫn qua bình chưng cất. Tại đây, nước được làm nóng lần nữa bằng chảo parabol, hơi nước bay lên, ngưng tụ trên thành kính rồi chảy ra ngoài.
Vào ngày nắng cường độ mạnh thì máy có thể chưng cất hơn 6 lít nước, còn thời tiết mát mẻ thì được 5,5-6 lít nước.
Thầy Trương Hữu Dũng hi vọng rằng hè năm nay có thể hoàn thiện phiên bản để đưa vào sử dụng rộng rãi. Còn Lợi mong muốn rằng khi sản phẩm đưa vào sản xuất công nghiệp thì hiệu suất sẽ cao hơn, chi phí bớt tốn kém hơn để người dân nào cũng có thể mua và sử dụng.
Tuy vậy, chiếc máy còn khá cồng kềnh, chi phí sản xuất ban đầu mất khoảng hơn 1 triệu đồng. Lợi và thầy Dũng dự tính sẽ tiếp tục khắc phục những hạn chế, vừa làm vừa sửa sai, rút kinh nghiệm.
Xuân Bách