Thức tỉnh
Trong những ngày cuối tháng tư, khi dịch COVID-19 dần có những tín hiệu tích cực, có 1 ngân hàng thương mại đã tổ chức một chuỗi buổi học online để giúp các khách hàng của mình hiểu và điều hướng kinh doanh trên không gian mạng cũng như các hình thức thanh tóan mới. Thật không ngờ là có đến gần 1.000 người tham gia mỗi buổi – vượt xa kỳ vọng của nhà tổ chức. Hóa ra, rất nhiều doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh có nghe nói về kinh doanh online nhưng thực tế là họ không hiểu và không biết nên bắt đầu từ đâu.
Dịch bệnh đã có một tác động rất tích cực đến tư duy kinh doanh khi hầu hết những người tham gia khóa học đều ý thức được họ cần phải chuyển đổi mô hình kinh doanh từ truyền thống sang đa kênh. Nhưng thực tế là chuyển dịch như thế nào, họ vẫn cần những người cầm tay chỉ việc.
Thanh Hương – chủ chuỗi spa và kinh doanh mỹ phẩm tại Hà nội là một trong số các chủ doanh nghiệpi tham gia khóa học này. Việc giãn cách xã hội và nỗi lo lắng về dịch bệnh đã khiến việc kinh doanh của cô đóng băng trong ba tháng liên tiếp. Hơn 30 nhân viên dịch vụ phải nghỉ việc do spa đóng cửa, đội ngũ nhân viên phát triển thị trường không phát sinh được doanh số, dòng tiền bị ngưng trệ, không đủ trả hết công nợ. Có sẵn website trước đó và xác định rõ đối tượng khách hàng, khóa học đã thay đổi tư duy kinh doanh của cô. Hương đã được các chuyên gia hướng dẫn mở thêm cửa hàng trên các sàn thương mại điện tử trong nước và cách thức bán hàng, marketing online cho phần facebook, zalo, instagram để điều hướng phần kinh doanh mỹ phẩm. Cô cũng được hướng dẫn cách quản lý kho hàng trực tuyến, làm việc với đối tác giao nhận… để đồng bộ quy trình bán hàng, quản lý cũng như đảm bảo sự nhanh chóng trong dịch vụ tới khách hàng.
 |
 Một buổi học trực tuyến cho các Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong giai đoạn phong tỏa |
Dịch bệnh đã lắng xuống, các kênh truyền thống đã được khôi phục trở lại nhưng Hương không thể ngờ, kênh online của cô chỉ sau hai tháng xây dựng đã đóng góp 15% tổng doanh thu của công ty và vẫn tiếp tục tăng trưởng. Đầu tư thêm nhân sự phụ trách MKT trực tuyến, cô đang đặt mức kỳ vọng doanh số kênh online sẽ đạt 35% sau sáu tháng nữa. Hương chia sẻ: “Nếu không có đại dịch COVID-19 giúp thay đổi tư duy, hẳn chúng tôi vẫn duy trì hình thức kinh doanh truyền thống và không có kênh kinh doanh thay thế khi rủi ro đến”.
Thanh toán không tiền mặt tăng vọt
Khi kinh doanh trên mạng trực tuyến, điều tất yếu kéo theo là thanh tóan bằng các phương thức số bởi đây là nhu cầu về sự tiện lợi, minh bạch cũng như giảm bớt việc sử dụng tiền mặt.
Theo thống kê của ngân hàng nhà nước Việt Nam (NHNN), Việt Nam có khoảng 50.000 điểm chấp nhận thanh toán mã QR. Bên cạnh đó là 32 tổ chức làm trung gian thanh tóan, cung cấp các dịch vụ ví, cổng thanh tóan điện tử, chuyển tiền điện tử…Không chỉ thanh tóan đơn thuần, họ còn thực hiện các chương trình liên kết marketing để tối đa hóa lượng khách hàng của nhau.
Cũng theo NHNN, tổng lượng giao dịch 6 tháng đầu năm 2019 qua kênh internet tăng 60,64% so với cùng kỳ; tổng lượng giao dịch qua kênh điện thoại di động tăng 109,48% so với cùng kỳ năm 2018. Đây là những con số rất ấn tượng, phản ánh xu hướng tất yếu của xã hội và buộc các Doanh nghiệp nhỏ phải thích ứng nếu không muốn bị đào thải.
Quay lại chuyện của Hương, ngay từ khi mở spa đầu tiên cách đây 3 năm, cô đã lắp máy POS (chấp nhận thẻ) của ngân hàng để nhận tiền thanh tóan từ các khách hàng dùng thẻ. Và mọi việc dừng ở đó dù tỷ lệ khách hàng dùng thẻ đến thanh tóan tại các điểm dịch vụ của cô tăng đều đặn dù không nhiều. Trong khi cô vẫn hài lòng nghĩ là mình đã có chút yếu tố công nghệ trong việc phục vụ khách hàng rồi thì các đối thủ khác lại không nghĩ vậy. Họ tham gia các hệ thống thanh toán QR hay kết nối với các ví điện tử có chính sách ưu đãi đặc biệt để hút khách hàng mới và gia tăng doanh số bán.
Từ chương trình được học, Hương đang lên kế hoạch nhập khẩu thêm nhiều nhãn hàng mỹ phẩm mới, bán trên website. Nhưng bán hàng được và thu tiền về một cách an toàn, tiện lợi là hai chuyện khác nhau.
Một nghịch lý ở Việt Nam là tỷ lệ thanh toán tiền mặt của các doanh nghiệp thương mại điện tử vẫn lên đến 90%. Nghĩa là mua online nhưng trả tiền thì trực tiếp. Và điều này dẫn tới nhiều hệ lụy: mất an toàn, thu tiền chậm, mất nhiều công sức đối soát và nộp vào tài khoản ngân hàng…
Theo chia sẻ của Hương, sắp tới cô sẽ kết nối cổng thanh toán của ngân hàng để cho các khách hàng của mình có thể thanh toán trực tuyến bằng các loại thẻ ngân hàng khác nhau. Cô kỳ vọng, sau khi kết nối, cô sẽ gia tăng được khách hàng mới là chủ thẻ từ các ngân hàng và giữ chân các khách hàng cũ tốt hơn mà không cần phải bỏ nhiều chi phí mua quà/ chăm sóc khách hàng như trước.
