Độc đáo văn hóa của người Maori

[Ngày Nay] - Xuất hiện cách đây 1.200 năm, vào khoảng thế kỷ thứ 10, trên vùng đất hoang sơ có tên New Zealand, thổ dân Maori đã tạo nên một nền văn hóa New Zealand đặc sắc khó nhầm lẫn với bất cứ nơi nào trên thế giới.
Người Maori và những hình xăm đặc trưng trên khuôn mặt.Getty
Người Maori và những hình xăm đặc trưng trên khuôn mặt.Getty

Với những người tìm đến đất nước New Zealand để trải nghiệm, thì sẽ là một điểm thiếu sót lớn nếu như bỏ qua nền văn hóa của người thổ dân Maori. Khám phá về con người và cuộc sống của thổ dân Maori có thể giúp người ta dễ dàng hòa nhập vào cộng đồng New Zealand.

Thổ dân Maori xuất hiện từ cách đây rất lâu trên vùng đất New Zealand trù phú (khoảng 1.200 năm). Họ sinh sống và tự túc canh tác, tuy nhiên, đến năm 1769 James Cook - thuyền trưởng hải quân Hoàng gia Anh, đã thực hiện chuyến thám hiểm tới đây, sau đó tuyên bố New Zealand thuộc quyền sở hữu của Nhà vua Anh. Bắt đầu từ đây, cuộc sống yên bình của thổ dân Maori thay bằng những cuộc chiến đẫm máu.

Cuộc đấu tranh diễn ra quyết liệt giữa thổ dân Maori và người Anh kéo dài gần 1 thế kỷ, kết quả là hai bên ký Hiệp định Waitangi vào ngày 6/2/1840 thỏa thuận việc bảo hộ New Zealand thuộc quyền Hoàng gia Anh và đất đai thuộc quyền sở hữu của người Maori. Qua đó, thổ dân Maori đã khiến nhân loại phải khâm phục trước sự đoàn kết, kiên cường, dũng cảm, không nhân nhượng mặc dù dùng những vũ khí thô sơ để chống lại sức mạnh cơ giới của thực dân Anh. Chính vì lẽ đó, cho đến ngày nay, người Maori vẫn có một địa vị đặc biệt không những trong văn hóa mà còn trên cả mặt trận chính trị. Và có thể nói, chính họ là những người có công đóng góp to lớn tạo nên nét đặc sắc trong nền văn hóa hết sức đa dạng của New Zealand.

Thổ dân Maori chiếm 15,1% dân số ở New Zealand và ngôn ngữ của họ là một trong hai ngôn ngữ chính tại quốc gia xinh đẹp này. Nếu du lịch New Zealand, du khách có thể gặp những người Maori trong trạng thái trợn mắt, lè lưỡi. Nghe có vẻ quái dị và đáng sợ, nhưng thực ra đây chính là hành động thể hiện lòng thân ái của họ khi đón chào những người khách đến thăm.

Hình thức xăm lên mặt của thổ dân Maori có thể được xem là vẻ đẹp truyền thống độc đáo trong bản sắc văn hóa New Zealand. Những hình xăm này được tạo ra bằng cách sử dụng dao và đục làm từ xương mài nhọn, răng cá mập hoặc đá để tạo thành các gờ, rãnh tựa như hoa văn được điêu khắc lên gỗ. Họ nghĩ rằng những hình xăm này sẽ giúp cho người đàn ông Maori mạnh mẽ, trông dữ tợn khi chiến đấu và hấp dẫn đối với phụ nữ.

Độc đáo văn hóa của người Maori ảnh 1

Nướng Hagi ngày nay trở thành món độc đáo ở New Zealand. (Getty).

Một hình thức chào hỏi khác khá độc đáo của người Maori là thể hiện theo kiểu truyền thống “Hongi”. Họ chào hỏi bằng cách cọ mũi vào nhau và kết thúc lời chào bằng cái nắm tay. Nghi thức chào chạm mũi này mang ý nghĩa là truyền cho nhau hơi thở của sự sống. Nếu người Maori chào người ngoại quốc bằng cách này, tức là họ xem người đó như một người dân của mảnh đất đó.

Lễ hội Te Matatini là một trong những sự kiện được nhiều người trông đợi khi tới New Zealand. Đây là lễ hội truyền thống của người Maori được tổ chức 2 năm một lần tại các vùng của New Zealand. Với sự hài hước, vui nhộn cùng biểu cảm đa dạng trên gương mặt của thổ dân Maori và điệu nhảy Kapa Haka sôi động khiến những du khách tham gia vô cùng thích thú. Có thể nói lễ hội này là đóng góp vô cùng lớn lao vào nền văn hóa New Zealand độc đáo.

Ngày nay, khi du lịch New Zealand, đặc biệt là đến vùng Rotorua - cái nôi của Maori, du khách sẽ dễ dàng được thưởng thức các món ăn ngon đặc trưng khó tìm thấy ở bất kỳ quốc gia nào.

Mặc dù chịu nhiều ảnh hưởng từ ẩm thực Anh quốc nhưng người New Zealand vẫn có nhiều món ăn rất đặc trưng của dân tộc mình. Nói đến những  món ăn đặc trưng của ẩm thực Maori, món nướng đá Hagi là nổi bật hơn cả. Hagi là tên gọi địa phương, dịch ra có nghĩa là “lò đất”. Hagi được chế biến theo phương pháp nướng trên than hồng là chính, nhưng cũng kết hợp luôn cả phương pháp hầm để làm mềm thức ăn.

Thức ăn được nướng thường là hải sản và khoai lang - đây là những món được người Maori ưa chuộng từ xưa đến nay. Ngoài ra, người ta cũng có thể nướng các loại thịt như thịt gà, thịt heo hay cừu với khoai tây và các loại củ khác. Sau khi đã sơ chế kỹ càng, các loại thực phẩm này sẽ được gói lại cẩn thận trong các loại lá và đem đi nướng. Món Hagi theo đúng kiểu của người Maori là phải nướng thức ăn trên những phiến đá nóng được đặt trong những hố sâu dưới lòng đất. Họ còn phủ lên trên nhiều lớp đá, lá cây hoặc bao bố để thức ăn được chín đều mà vẫn giữ được hương vị thơm ngon.

Tạo hành lang pháp lý cho ứng dụng trợ lý ảo phát triển
Tạo hành lang pháp lý cho ứng dụng trợ lý ảo phát triển
(Ngày Nay) - Theo ông Nguyễn Phú Tiến, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số Quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông), tiến trình nghiên cứu quy định pháp lý liên quan đến trợ lý ảo nói riêng và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nói chung tại Việt Nam đã và đang tiến hành tích cực.
Khai quật, khảo cổ học hệ thống nền móng điện Cần Chánh trong Đại Nội Huế.
Thừa Thiên-Huế: Sẵn sàng khởi công phục dựng Điện Cần Chánh
(Ngày Nay) - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế Hoàng Việt Trung cho biết, dự án Tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích Điện Cần Chánh đang được trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định. Sau khi hoàn thành các thủ tục, dự kiến dự án sẽ được khởi công trong quý IV năm 2024.
Ban tổ chức tặng sách cho các thư viện công cộng, thư viện trường học, tủ sách tư nhân có phục vụ cộng đồng; các trại giam, trại tạm giam trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Ngày Sách Việt Nam: Khơi dậy khát vọng cống hiến của tuổi trẻ
(Ngày Nay) - Ngày 19/4, tại Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên - Huế, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh phối hợp với Đại học Huế, Sở Giáo dục và Đào tạo, Viện Nghiên cứu phát triển tỉnh tổ chức khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam; giới thiệu 2 ấn phẩm mới của Tủ sách Huế và phát động cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2024.
Không giữ giới có năm điều suy hao
Không giữ giới có năm điều suy hao
(Ngày Nay) - Sống ở đời ai cũng mong muốn gia đạo bình an, sự nghiệp ổn định và phát triển. Tuy vậy, không nhiều người biết rằng nền tảng của những mong ước thiện lành đó chính là phước đức.
Đức Phật và những di huấn sau cùng
Đức Phật và những di huấn sau cùng
(Ngày Nay) - Theo kinh Đại bát Niết-bàn (Trường bộ kinh), trước lúc viên tịch, Thế Tôn an cư mùa mưa tại Baluvā, bị bệnh trầm trọng, rất đau đớn. Nhưng Ngài giữ tâm chánh niệm, tỉnh giác, chịu đựng cơn đau ấy, không một chút ta thán.
Người xuất gia cần tránh những cơ hiềm, tổn hại cho đạo
Người xuất gia cần tránh những cơ hiềm, tổn hại cho đạo
(Ngày Nay) - Người tu không nên bất cẩn, mà phải luôn quan tâm đến cơ hiềm của thế gian, tránh để người đời đánh mất niềm tin vào Tam bảo. Phật dạy: “Luôn luôn tự thức tỉnh và tự dò xét, không để lầm lỗi có thể có được, như thế là trong Chánh pháp của Như Lai, người ấy có khả năng thực hiện giải thoát”.
Bảy pháp tôn kính làm cho Chánh pháp tăng trưởng
Bảy pháp tôn kính làm cho Chánh pháp tăng trưởng
(Ngày Nay) - Tôn kính là sự kính trọng cao tột. Khi tôn kính điều gì thì điều ấy trở thành thiêng liêng, là ngọn đuốc sáng soi đường, là biểu tượng cao cả để hướng đến. Mỗi người có đối tượng tôn kính khác nhau để dẫn lối cho cuộc đời.
Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Nam yêu cầu quán bar H2 Club không được tổ chức các hoạt động biểu diễn, sau khi dư luận phản ánh việc quán bar này tổ chức cho nhân viên mặc trang phục Phật giáo biểu diễn nhảy múa dung tục cùng các vũ nữ ăn mặc hở hang vào tối ngày 6/4/2024 trước đó. (Ảnh cắt từ clip)
Vụ mặc áo cà sa trong quán bar: Tỉnh Hà Nam yêu cầu dừng các hoạt động biểu diễn
(Ngày Nay) - Liên quan đến vụ việc quán bar H2 Club (phường Duy Hải, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) tổ chức cho nhân viên mặc trang phục Phật giáo biểu diễn nhảy múa dung tục cùng các vũ nữ ăn mặc hở hang; Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Nam đã lập tức vào cuộc và có văn bản yêu cầu quán bar này không được tổ chức hoạt động biểu diễn.