PHƯƠNG LY TIN & TIN n Nhật Bản chế tạo thiết bị vệ sinh không mùi nhỏ nhất thế giới. Kokenawa, công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Nagoya, Nhật Bản, đã chế tạo Pocketoilet – thiết bị vệ sinh di động nhỏ nhất thế giới với chiều cao 7 cm và rộng 6,5 cm, có thể đựng vừa trong hầu hết mọi chiếc túi xách, thậm chí là ví tiền. Thiết bị vệ sinh này chỉ bao gồm một chiếc túi làm bằng sợi đặc biệt, có độ bền cao và một gói đựng chất làm đông. Chiếc túi có thể được dán vào bệ toilet hoặc thùng rác. Các cuộc thử nghiệm cho thấy dường như không có mùi bốc ra từ những chiếc Pocketoilet có chất thải bên trong khi để trong nhà khoảng 1 tuần.. n Mỹ chi hàng triệu USD cứu loài cá cổ có nguy cơ tuyệt chủng. Các nhà sinh vật học đang nỗ lực tìm cách cứu cá mập lưng gù, một loài cá sống nguyên thủy ở sông Colorado (Mỹ), trước nguy cơ bị tuyệt chủng. Mối đe dọa lớn nhất của loài sinh vật này là những con cá vược miệng nhỏ, vốn là những kẻ săn mồi di cư đến sông Colorado. Sự di cư này khiến cá mập lưng gù, sinh vật bản địa sông Colorado, bị đẩy đến bờ vực tuyệt chủng. Các nhà chức trách địa phương đã chi hàng triệu USD để tạo ra một khu vực sống an toàn cho cá mập lưng gù bên dưới vùng nước của đập Glen Canyon, nơi họ có thể kiểm soát một phần sự di chuyển của cá vược miệng nhỏ. n Tiểu hành tinh “xanh nhất”Hệ Mặt trời. Tiểu hành tinh Phaethon có màu xanh lam đặc biệt nhiều khả năng do bay đến quá gần Mặt trời và bị nung nóng ở mức nhiệt 800 độ C.Màu xanh lam khác thường của tiểu hành tinh Phaethon đã khiến giới khoa học bối rối kể từ khi phát hiện ra nó đầu những năm 1980. Quỹ đạo độc đáo có thể là nguyên nhân tạo ra màu sắc kỳ lạ này. Ngoài ra, việc nung nóng carbon thành muội than ở nhiệt độ cao gần Mặt trời cũng có thể góp phần tạo nên màu xanh lam đặc trưng của Phaethon. PV Nhưng chính xác thì làm thế nào để xà phòng có thể tiêu diệt vi khuẩn cũng như virus gây bệnh truyền nhiễmcho chúng ta? Giáo sư Palli Thordarson ở Đại học New South Wales (Australia) đã giải thích về sự hữu hiệu của xà phòng thông thường trong việc vôhiệuhóa virus. Đa số các chuyên gia không xem virus là một sinh vật có sự sống hoàn chỉnh, vì virus không có khả năng tự sinh sản và hấp thụ năng lượng để sinh sống (virus phải có vật chủ mới có thể duy trì sự tồn tại của nó). Xà phòng kết hợp với nước sẽ phá hoại cấu trúc của virus, giống như việc rútmột lá bài củamột tòa nhàxếpbằngbài tây.Điềunày sẽ làmcả tòa nhà bị đổ sập. Hãy tìm hiểu kỹ hơn về tất cả các vi khuẩn và một số virus - bao gồm cả virus SARS-CoV-2 gây dịch bệnh COVID-19gầnđây. Chúngbao gồm những phân tử chất béo lipid, protein và RNA. Trong đó, mắt xích yếu nhất là các phân tửchất béo, đây là lớpvỏ bọc bảo vệ của con virus, vừa hỗ trợ sự xâm nhập của virus vào các tế bào cơ thể. Xà phòng có chứa các thành phần phân tử giống chất béo gọi là chất “lưỡng phần” (amphiphile). Chất lưỡng phần có cấu trúc tương tự như chất béo lipid của virus, và sẽ“chiến đấu”với các các lipid của virus. Song song đó, chất này còn có tác dụng “hòa tan” các liên kết phi hóa trị (non-covalent bond) của virus, các liên kết này chính là “chất keo” giúp liên kết các thành phần phân tử lipid, protein và RNA của virus. Nhờ vậy, phân tử xà phòng sẽ đẩy virusbong tróc khỏi bềmặt da tay con người, virus bị ‘sụp đổ’ cấu trúc, dẫn tới bị tiêu diệt. Các nhà khoa học đã tiến hành một nghiên cứu. Theo đó, trong nhóm đối tượng không rửa tay, vi khuẩn có trong 44% số người thamgia. Ở những người chỉ rửa tay bằng nước, 23% đối tượng nghiên cứu đã có vi khuẩn. Và trong nhóm rửa tay bằng xà phòng và nước, vi khuẩn chỉ đượcphát hiệnở8%sốngười. Các phân tử xà phòng có hiệu quả trong việc loại bỏ và tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn trên tay chúng ta. Cơ quan Quản lý thực - dược phẩm Mỹ (FDA) từng có một kết luận khác, rằng một số loại xà phòng diệt Xà phòng ‘đánh bay’ vi khuẩn như thế nào? Ngày càng nhiều các loại vi khuẩn có mặt trong không khí gây ra hàng tỉ thứ bệnh cho con người, nhất là thời điểm giao nắng gắt, mưa nhiều như hiện nay. Và không có cách nào khác, để tránh xa vi khuẩn, chúng ta phải rửa tay mỗi ngày với xà phòng, ít nhất 20- 30 giây một lần. khuẩn chẳng mang lại lợi ích gì cho sức khỏe của người tiêu dùng, mà ngược lại còn gây hại. Các nghiên cứu khác thực hiện vào năm 2016 cho thấy lạm dụng xà phòng diệt khuẩn có thể làm tăng đề kháng với thuốc kháng sinh của một số vi khuẩn. Tiến sĩ Patrick McNamara thuộc Đại học Marquette (Mỹ), người đã thực hiện nhiều nghiên cứu vềxàphòngkhángkhuẩncho biết: “Nước thải sinh hoạt có lẫn triclosan hoặc triclocarban khi thải ra ngoài môi trường sẽ làm cho các loài vi khuẩn chẳng những không bị tiêu diệt mà còn giúp chúng tăng sức đề kháng với các loại kháng sinh”. Tuy nhiên, một yếu tố quan trọng cần thiết để xà phòng có thể thực hiện đúng chức năng của nó thường bị quên đi, đó là thời gian. Thời gian tối thiểu cho mỗi lần rửa tay là 20- 30 giây. Việc cắt ngắn thời gianđó có thểđồng nghĩa với việc bỏ lỡ tác dụng bảo vệ của xà phòng. n “Nước thải sinh hoạt có lẫn triclosan hoặc triclocarban khi thải ra ngoài môi trường sẽ làm cho các loài vi khuẩn chẳng những không bị tiêu diệt mà còn giúp chúng tăng sức đề kháng với các loại kháng sinh”. Tiến sĩ Selina Ward NGAYNAY.VN 18 Số283 - ThứNăm, ngày 23/6/2022 KHOAHỌC
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA3Mzg1MA==