Sứ mệnh đã mang lại những hình ảnh đặc biệt, gần gũi với ruột của Trái đất và nguồn gốc của sự sống. Quần đảo Aeolian ở Italia là Di sản Thế giới được UNESCO công nhận vốn nổi tiếng với các trận núi lửa dữ dội. Ngày 13/5 vừa qua, núi lửa Stromboli đã trải qua một vụ nổ khủng khiếp, tạo ra một đám khói dày đặc và lở đất tràn ra biển. Trong khi vụ phun trào này rất dễ nhìn thấy thì ít người biết, có đến một triệu núi lửa ở dưới nước, chiếm tới 80% hoạt động núi lửa trên thế giới bị che khuất. Là một phần của Thập kỷ Khoa học Đại dương (20212030), do UNESCO điều phối, sứ mệnh khám phá“UNESCO - Một Đại dương” do nhiếp ảnh gia kiêm nhà thám hiểm Alexis Rosenfeld dẫn đầu đã thực hiệnmột sứmệnh thám hiểm dưới nước vào đầu tháng 6/2022, cách núi lửa Stromboli không xa, ở ngoài khơi hòn đảo của Panarea để tìm hiểu rõ hơn hoạt động của các núi lửa dưới nước. Đi sâu vào “lòng” núi lửa kỳ vĩ nhất châu Âu NhữnghìnhảnhdoAlexis Rosenfeld và nhà làm phim người Italia Roberto Rinaldi quay lại đưa mọi người đi sâu vào miệng núi lửa dưới nước Panarea, dọc theo vành của miệng núi lửa. Ở độ sâu chỉ vài mét, những vụ phun trào khí vĩnh viễn, xuất phát trực tiếp từbuồngmagma củanúi lửa, thoát ra khỏi ruột Trái đất tạo thành những bức màn bong bóng ấn tượng. Một số khu vực thải ra lượng khí tính toán được lên đến hơn một triệu lít khí mỗi ngày. Ông Alexis Rosenfeld, nhà thám hiểm, nhiếp ảnh gia, nhà làm phim tài liệu thuộc dự án “UNESCO – Một Đại dương” chia sẻ: “Từ bên ngoài, bạn sẽ không nghi ngờ bất cứ điều gì. Tuy nhiên, những ngọn núi lửa dưới nước của Panarea là một trong những cảnh quan nổi bật nhất, kỳ vĩ nhất mà tôi từng thấy. Chúng ta cùng lúc được bao bọc bởi sự im lặng vô tận của đại dương và ở giữa cảnh tượng đẹp như tranh vẽ của những ống khói núi lửa phun ra khí và chất lỏng cháy, giống như đang ở cổng địa ngục. Bạn nhận ra rằng Trái đất đang sống”. Mối đe dọa thường xuyên với các quần thể ven biển Những hiện tượng này được theo dõi hàng ngày bởi nhóm của Giáo sư Francesco Italiano, người đứng đầu bộ phận Palermo của Viện Địa vật lý và Núi lửa Quốc gia, vì chúngcó thểđại diệnchomột nguy cơ đối với con người. Trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã ghi nhận một sự bất ổn trong hoạt động của núi lửa cần được nghiên cứu thêm. Theo ông Francesco Italiano, ước tính rằng, theo một chu kỳ tự nhiên, cứ70nămlại cómột vụ nổ lớn ở khu vực này. Lần cuối cùng diễn ra vào cuối những năm 1930. Một trong những rủi ro nếu có vụ nổ xảy ra là sự hình thành của sóng thần. Ưu tiên của UNESCO UNESCO có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực này, nhờ vào Ủy ban Hải dương học Liên chính phủ (IOC). Kể từ những năm 1960, Ủy ban đã điều phối Trung tâm Cảnh báo Sóng thần Thái Bình Dương (PTWS). Năm2005, Ủy ban này bổ sung thêm ba hệ thống khác: CTWS ở Caribê, IOTWS ở Ấn Độ Dương và NEAMTWS ở đông bắc Đại Tây Dương và Địa Trung Hải. Liên hiệp quốc cũng đã phát triển một chương trình đào tạo cho người dân ven biển, được thực hiện thành công ở một số khu vực trên thế giới, như Đông Nam Á, châu Đại Dương và Caribe, hiện đang được triển khai xung quanh Địa Trung Hải. n Borscht làmón ăn không thể thiếu trong các gia đình và cộng đồng Ukraine. Nhiều lễ hội và sự kiện văn hóa được dành riêng cho món súp được làm từ củ cải đường và bắp cải này. Năm2020, Borscht được đưa vào danh sách quốc gia các yếu tố di sản văn hóa phi vật thể của Ukraine. Do xung đột đang diễn ra, Ukraine đã đề nghị các quốc gia thành viên của UNESCO theo dõi, thúc đẩy việc kiểm tra hồ sơ đề cử để Borscht được ghi vào danh sách cần bảo vệ khẩn cấp như một trường hợp thật sự cấp bách. UNESCO đã phê duyệt danh sách này. Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp được tạo ra nhằm mục đích huy động sự quan tâm tới vấn đề bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể có nguy cơ biến mất. Văn hóa nấu Borscht từ lâu đã được thực hành và tôn vinh ở tất cả các vùng của Ukraine. Các cộng đồng, gia đình và nhà hàng đã sáng tạo ra nhiều phiên bản riêng của món ăn truyền thống và phổ biến này, dựa trên nguyên liệu chính là củ cải đỏ. Các phiên bản biến tấu của Borscht có thể bao gồmnấm, cá hoặc ớt ngọt. Borscht xuất hiện như một món ăn truyền thống trong các đám cưới, trở thành trọng tâm của các cuộc thi liên quan đến ẩm thực, là động lực thúc đẩy du lịch. PV Sứ mệnh thăm dò núi lửa dưới lòng đại dương Món ăn Borscht vào danh sách cần được bảo vệ khẩn cấp VănhóanấuBorscht của UkraineđãđượcUNESCOghi vàoDanhsáchDi sảnvăn hóaphi vật thể cầnđượcbảo vệkhẩncấp. Sứ mệnh thăm dò mới “UNESCO - Một Đại dương” vừa được thực hiện tại quần đảo Aeolian, Italia, với mục tiêu nâng cao kiến thức của con người về núi lửa dưới nước và nguy cơ sóng thần ở Địa Trung Hải. HUYỀN ANH NGAYNAY.VN 2 UNESCO Số286 - ThứNăm, ngày14/7/2022
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA3Mzg1MA==