SỐ379 (30/5 - 6/6/2024) TẠPCHÍ W W W . N G AY N AY. V N MIỄN PHÍ ÁPLỰC THI CỬ THỜI HIỆNĐẠI TRANG2 - 3 Học thêm Học Luyện thi Học online
Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 Cuộc đua giành tấm vé THPT Mùa hè đến, phố phường đỏ thắm hoa phượng, tiếng trống trường tạm nghỉ, nhiều gia đình đã lên kế hoạch đi du lịch. Thế nhưng, những học sinh lớp 9 vẫn đang tất bật “chạy đua” với thời gian, gấp rút ôn luyện để mong vào được những ngôi trường mìnhmongmuốn. Theo thống kê sơ bộ của Sở GD&ĐT Hà Nội, số học sinh lớp 9 trên địa bàn thành phố Hà Nội tham gia xét công nhận tốt nghiệp THCS năm học 2023 - 2024 khoảng 135.000 em(tăng5.000 emso với năm học trước). Trong số các học sinh tốt nghiệp THCS, tỷ lệ chỉ tiêu đỗ vào lớp 10 các trường công lập năm nay khoảng 60%. Như vậy, kỳ thi vào lớp 10 THPT công lập tới đây tại Hà Nội dự kiến khoảng 81.000 em đỗ vào các trường công lập. Đồng nghĩa với việc, cácemhọcsinhkémmaymắn phải lựa chọn theo học tại các trường THPT tư thục, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trường cao đẳng. LÊ LINH đủ, em phải tham gia thêm những lớp học trênmạng để bổ sung kiến thức, mong sao có cơ hội đỗ vào trường đại học mơ ước”. Đồng hành cùng các con, nhiều phụ huynh cũng sẵn sàng tinh thần cùng thức, cùng học với con. Các con phấp phỏng 1 thì phụ huynh lo lắng gấp 10. Phụ huynh của em Nguyễn Bích Thủy chia sẻ: “Con thi nhưng bố mẹ cũng mất ăn, mất ngủ, phần vì thức cùng con để ôn luyện, phần vì lo cho con nên không thể ngủ ngon”. Bản thân chị cũng kỳ vọng nhiều ở con, bởi con là Để giành được “một tấm vé ”vào trường THPT công lập, các em nhỏ chỉ mới 15 tuổi đã phải tham gia vào cuộc “chạy đua” khốc liệt mang tên“điểm số”. Với mong muốn bản thân có thể đỗ vào những trường THPT thuộc Top đầu thành phố, ngoài việc học trên trường, Nguyễn Bích Thủy, học sinh lớp 9 THCS P.D, Hà Nội còn tham gia thêm những lớp luyện thi 1 kèm 1 với giáo viên. Bích Thủy chia sẻ, mỗi ngày của em bắt đầu bằng các tiết học nối tiếp nhau tại trường kéo dài từ 7 giờ sáng đến 5 giờ 30 phút chiều. Sau đó, em chỉ kịp ăn nhẹ chiếc bánh bao để có đủ năng lượng tham gia các lớp học thêm đến 21 giờ tối. Chưa kể khi về đến nhà vẫn phải cố hoàn thiện bài tập trên lớp và ôn tập thêm những dạng đềmở rộng. Học mọi lúc mọi nơi, học được đến đâu hay đến đấy. “Áp lực bủa vây, nhiều lúc mệt mỏi, em chỉ mong sao có thêm thời gian để được ngủ lâu hơn một chút. Mẹ động viên em phấn đấu để được như chị gái. Năm nay nếu em không thi được điểmcao thì mẹ sẽ thất vọng lắm”, Thủy tâm sự. Cũng giống như Thủy, Gia Hiền, học sinh lớp 9, THCS Phan Thiết, Tuyên Quang vô cùng lo lắng khi ngày thi cận kề. Hiền chia sẻ: “Nguyện vọng của em là trường THPT Chuyên Tuyên Quang, emmuốn vào trường chuyên để mở ra cơ hội học hỏi nhiều điều hay và mới mẻ cho bản thân”. Hiền cho biết thêm, tuy bản thân không chịu nhiều áp lực từ sự kỳ vọng của gia đình nhưng vì là một học sinh giỏi, luôn đứng top của lớp nên emkhôngmuốn bản thân “ngủ quên trên chiến thắng.”“Nếu không đạt được nguyện vọng như mong muốn thì em sẽ luôn dằn vặt mình thất bại”, Hiền nói. Không chỉ học sinh cuối cấp cơ sở, học sinh khối 12 đứng trước ngưỡng cửa đại học cũng đang ra sức ôn luyện. Hoàng Anh, học sinh lớp 12 Trường THPT Chuyên Tuyên Quang cho biết: “Vì khối thi của em là khối C, nên việc phải học thuộc cả trăm trang sách là điều vô cùng chán nản. Với em, học trên trường chưa bao giờ Học sinh nhập viện vì quá tải bài vở, học sinh khác trầm cảm vì tự ti…Cứ đến mùa thi, áp lực về điểm số và những kỳ vọng vây quanh đã khiến con trẻ kiệt quệ cả thể chất lẫn tinh thần. Áp lực học tập, thi cửkéo theonhiềuhệ luỵ xấu. Ảnhminh hoạ. ÁP LỰC thi cử thời hiện đại Giađình là điểmtựa tinh thầnvững chãi nhất giúp con vượt qua rào cản của áp lực. Ảnhminh họa. NGAYNAY.VN 2 CHUYÊNĐỀ
Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 con cả, nhà cũng không khá giả gì nên với quan điểm của vợ chồng chị, chỉ có cách học thật tốt mới có thể thay đổi cuộc sống”. Trầm cảm ngày càng tăng cao ở giới trẻ Trước những áp lực thi cử và sự kỳ vọng lớn từ phía cha mẹ, nhiều học sinh phải “căng mình” với guồng quay học hành, thi cử, từ học ở trường, học ở nhà đến học thêm tại các trung tâm. Điều này dẫn đến tình trạng trầm cảm, stress của trẻ ngày càng tăng cao ở các mức độ khác nhau. TS Dương Minh Tâm, Trưởng phòng Rối loạn stress, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai đưa ra số liệu: Trong một nghiên cứu năm 2019-2020 tại Bệnh viện Nhi Trung ương với đối tượng là học sinh từ 10-19 tuổi, kết quả cho thấy: 55,6% số trẻ có sang chấn tâm lý (áp lực học tập 20%, áp lực gia đình 20,5%, quan hệ bạn trong trường 8,9%). TS Dương Minh Tâm cho biết thêm, stress và trầm sức khỏe tinh thần ở nhiều học sinh đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Chứng rối loạn tâm thần có thể khiến các em không kiểm soát được cảm xúc, có những hành động chống đối và quá khích, ảnh hưởng lớn cảm gặp nhiều nhất ở lứa tuổi 14 và 17, là thời điểm các cháu học sinh thi chuyển cấp lên trung học phổ thông và đại học. Đặc biệt các trẻ đến khám và điều trị trầm cảm, stress đến từ các lớp chuyên, lớp chọn nhiều hơn các lớp thông thường. Còn theo TS.BS Ngô Anh Vinh, Phó Trưởng Khoa Sức khoẻ Vị thành niên cho biết, áp lực học tập, thi cử là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến trẻ dễ rơi vào trạng thái lo âu, căng thẳng và trầm cảm. Theo TS.BS Vinh, trong năm 2022, Khoa Sức khoẻ Vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiến hành nghiên cứu về các rối loạn tâm lý ở học sinh tại một số trường trung học cơ sở tại Hà Nội (từ lớp 6 đến lớp 9) cho thấy các biểu hiện lo âu ở trẻ chiếm tỉ lệ 38%, tiếp theo là stress với 33% và trầm cảm là 26,1%. Đây là con số đáng báo động cho thấy tình trạng đến cuộc sống và thậm chí là đạo đức con người. Bên cạnh đó, sức khỏe thể chất cũng là vấn đề đáng lo ngại với những học sinh đặt nặng áp lực học tập và thi cử. Những bệnh lý mà các em có thể gặp phải do căng thẳng như: thủng ổ loét hành tá tràng, đau/loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa, suy kiệt… Những căn bệnh này nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây đau đớn cho bản thân bệnh nhân, thậm chí còn có thể dẫn tới ung thư hay các biến chứng nguy hiểm. Các chuyên gia tâm lý cho rằng gia đình có vai trò rất quan trọng trong việc tạo điều kiện tốt giúp trẻ vượt qua những áp lực trong cuộc sống, thi cử. Cha mẹ không nên kỳ vọng quá nhiều vào con vì điều này vô tình tạo áp lực lớn cho con mình. Cha mẹ nên hiểu rõ về năng lực, sở trường của con để đặt ra mục tiêu, chọn trường, chọn lớp phù hợp. Bên cạnh đó, cha mẹ cần lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của con mình để đưa ra những tư vấn cũng như định hướng đúng đắn giúp trẻ giải toả được những áp lực về học tập - thi cử. Trầm cảm, stress là điều không thể tránh khỏi khi mùa thi gõ cửa. Cha mẹ cần đảm bảo cho con mình chế độ dinh dưỡng đầy đủ, đảm bảo giấc ngủ, tập luyện thể dục - thể thao đều đặn sẽ giúp con có một sức khỏe tinh thần tốt để tự tin vượt qua các kỳ thi một cách tốt nhất.n *Tênnhânvậthọcsinhtrong bài đãđược thayđổi. Nhiềuhọc sinh căng thẳngkhi bước vàogiai đoạnnước rút đểđược vàoTHPT công lập. Ảnhminh hoạ. Một bức ảnh trongbộ ảnh “áp lực thi cử cuối cấp”của học sinh lớp 12E trường THPTBình Giang, Hải Dương. Lịchhọc dàyđếnnghẹt thở của các bạnhọc sinh cuối cấp. Ảnhminh họa. Áp lực bủa vây, nhiều lúc mệt mỏi, em chỉ mong sao có thêm thời gian để được ngủ lâu hơn một chút. Mẹ động viên em phấn đấu để được như chị gái. Năm nay nếu em không thi được điểm cao thì mẹ sẽ thất vọng lắm. Bích Thủy NGAYNAY.VN 3 CHUYÊNĐỀ
Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 Ngày chồng mất cũng là ngày biết mình ung thư giai đoạn cuối Nhìn lại cuộc đời mình, bà Hà Thị Tình (55 tuổi, người dân tộc Thái, quê tại xã Quy Hướng, huyệnMộc Châu, Sơn La) ám ảnh nhất là hai chữ “ung thư”. Bà đã ba lần nuốt nướcmắt, chứng kiến cảnh ra đi của ba người thân đềumắc bệnh ung thư. Đầu năm 2023, chồng bà Tình phát hiện ung thư phổi giai đoạn cuối, vì hoàn cảnh nghèo khó, bữa ăn không đủ no nên chồng bà từ chối điều trị, xin về nhà và qua đời vào tháng 8 năm 2023. Trước đó, mẹ và em gái của bà cũng đều ra đi vì căn bệnh ung thư quái ác. “Tháng 8/2023, chồng mất, tôi cũng phát hiện mắc ung thư buồng trứng giai đoạn cuối. Tôi mất hết niềm tin, hy vọng, có lúc muốn buông bỏ tất cả…”. Gạt những giọt nước mắt trên má, bà Tình bảo, cuộc sống khó khăn, rau cháo qua bữa, cơm có khi chỉ có chút rau rừng nhưng đấy có lẽ là thời gian vui nhất của gia đình tôi vì còn đủ đầy các thành viên…”. Được sự động viên, an ủi từ con gái, con trai và hàng xóm, bà Tình nhập viện điều trị đợt đầu tiên tại Bệnh viện K bằng số tiền quyên góp hỗ trợ của tình làng nghĩa xóm. Cứ thế đến nay, bà Tình cùng gia đình đã gắng gượng vượt qua 7 lần điều trị hoá trị và phẫu thuật cắt buồng trứng, tử cung. Nhưng hành trình điều trị còn dài, việc đi lại, chăm nom, thuốc thang tốn kém... vẫn từng ngày là gánh nặng đè lên đôi vai gia ung thư có số ca mắc mới cao nhất ở Việt Nam hiện nay gồm: Gan, dạ dày, đại trực tràng, phổi và vú. Trong đó, các loại ung thư liên quan đến đường tiêu hóa như ung thư gan mật tụy, ung thư dạ dày thực quản, ung thư đại trực tràng đang có xu hướng trẻ hóa với số ca ngày càng tăng. Theo báo cáo, ung thư gan là loại phổ biến nhất tại Việt Nam, với số camắc mới và số trường hợp tử vong cao nhất. Theo PGS.TS Nguyễn Công Long, Giám đốc Trung tâmTiêu hóa - Ganmật, Bệnh viện BạchMai, các bệnh nhân ngày càng trẻ hoá, đặc biệt có không ít trường hợp dưới 35 tuổi, thậm chí dưới 30 tuổi đã mắc bệnh ung thư gan. Tỷ lệ các bệnh về gan mật như ung thư gan, xơ gan và các biến chứng do xơ gan ngày càng tăng. Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật thường xuyên ghi nhận các ca bệnh ung thư gan tới khám ở giai đoạn muộn tuy tuổi còn rất trẻ. Số liệucủaGlobocan2020 (Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế), tỷ lệ mắc mới ung thư gan tại Việt Nam là 26.418 ca mỗi năm, chiếm 14,5% tổng số ung thư và 77% số ca ung thư gan là nam giới. Ung phí cho mỗi đợt uống hóa chất khô khoảng 30 triệu đồng/tháng. BHYT chỉ chi trả 15 triệu đồng, còn lại Vui phải tự túc chi trả 15 triệu/tháng”. Phác đồ điều trị diễn ra liên tục và lâudài, chi phí tốn kém, thực sự là gánh nặng với hai vợ chồngVui cũng như nhiều gia đình có người thân mắc ung thư. Ung thư “trẻ hóa” đe dọa người dưới 30 tuổi Chia sẻ tại Hội nghị khoa học Tiêu hóa toàn quốc lần thứ 29 diễn ra hồi cuối năm 2023, Chủ tịch Hội Khoa học Tiêu hóa Việt Nam - GS.TS.BS Mai Hồng Bàng chia sẻ, 5 loại đình bà Tình. Trong nhiều đêm mất ngủ, bà Tình vẫn thường giật thót mình vì những cơn đau và vì những kí ức buồn cứ đeo đẳng. Đang ở cái tuổi sung sức nhất, tuổi 30, anh Bùi Công Vui (xã Đông Kinh, huyện Đông Hưng, Thái Bình) cũng sụpđổ hoàn toàn với bệnh án ghi hai chữ“ung thư”. Mất sức lao động, cuộc sống của anh chỉ quanhquẩnởmái nhà lụp xụp giữa thôn Kinh Hào, ngày ngày cả gia đình trông chờ vào đồng lương 3 triệu đồng của người vợ công nhân và hơn 500 ngàn đồng tiền hỗ trợ của anhVui. Cáchđây2năm, quanhiều ngày thấy đau âm ỉ ở bụng, anh Vui quyết định đi thăm khám. Từ huyện ra đến tỉnh, Vui được giới thiệu ra bệnh viện Việt Đức, Hà Nội. Sau các cuộc thămkhám, hội chẩn của đội ngũ y bác sỹ, anhVui được chẩn đoán bị u phúc mạc. Tháng9/2022, saumổ, anhVui được chuyển sang Bệnh viện K tiếp tục điều trị. “Bố tôi mất vì ung thư phổi năm2011, mẹ thì đau ốm triền miên, thuốc thang liên tục điều trị suy thận, suy giáp. Giờ tôi cũngmắc ung thư, nhiều lúc còn buông bỏ, khôngmuốn lên bệnh viện để điều trị”. BS Hoàng Thu Trang, Phó trưởng Khoa Nội Nhi, người điều trị trực tiếp cho anh Vui chia sẻ: “Bệnh nhân Vui truyền hóa chất 6 đợt. Sang đến năm 2023, Vui được thay đổi phác đồ điều trị sang uống hóa chất khô vì có thêm tổn thương ở thực quản. Chi HẠTRÌ Trong vòng 30 năm trở lại đây, thế giới chứng kiến sự gia tăng đột biến các trường hợp ung thư dưới 40 tuổi, hiện tượng gia tăng rõ rệt đến mức các nhà dịch tễ học hàng đầu thế giới nhận định nên gọi đó là dịch bệnh. Riêng tại Việt Nam, gánh nặng ung thư ước tính đã tăng gấp ba lần sau 30 năm và đang có xu hướng trẻ hóa. “Dịch bệnh” ung thư Tháng 8/2023, chồng mất, tôi cũng phát hiện mắc ung thư buồng trứng giai đoạn cuối. Tôi mất hết niềm tin, hy vọng, có lúc muốn buông bỏ tất cả… Bà Hà Thị Tình Ảnhminhhọa. Ảnhminhhọa. NGAYNAY.VN 4 CHUYÊNĐỀ
Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 Bên cạnh đó là khám sức khỏe định kỳ cho một số đối tượng: Trẻ em dưới 6 tuổi, hưu trí, người tham gia bảo hiểm y tế tự đóng; khám bệnh, chữa bệnh tại nhà cho người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên không thể tự đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, người khuyết tật nặng đối với một sốbệnh, dịch vụ kỹ thuật được khám bệnh, chữa bệnh tại nhà; khám chữa bệnh từ xa trong một số trường hợp ápdụng với một số đối tượng và các trường hợp cấp cứu; bổ sung dịch vụ chẩn đoán, sàng lọc sơ sinh (sàng lọc Thalassemia trước sinh, sàng lọc suy giáp). thư gan cũng là ung thư có số ca tử vongdẫnđầu với 25.272 ca, chiếm 21% tổng số ca tử vong do ung thư. Theo bác sĩ Long, ung thư “trẻ hóa” không chỉ xuất phát từ yếu tố di truyền mà còn liên quan mật thiết đến lối sống và môi trường. Giới trẻ ngày nay với guồng quay bận rộn, nhịp sống nhanh, giới hạn về mặt thời gian khiến họ hình thành những thói quen sống thiếu lành mạnh, ăn uống không điều độ và áp lực tâm lý vô hình trung khiến cơ thể bị bàomòn. Đồng thời, môi trường sống ô nhiễm và việc tiếp xúc với các chất độc hại đều có thể đóng góp vào sự gia tăng của bệnh ung thư ở nhóm tuổi trẻ. Giảm bớt gánh nặng cho người ung thư bằng Quỹ BHYT Trước gánh nặng quá lớn của bệnh ung thư, Bộ Y tế đề xuất mở rộng chi trả bảo hiểm y tế mở rộng phạm vi quyền lợi khám bệnh, chữa bệnh cho người ung thư bằng BHYT. Theo thống kê năm 2023, chi phí điều trị cho 6 nhóm bệnh ung thư thường gặp (ung thư vú, phổi, gan, đại tràng, dạ dày, tiền liệt tuyến) từ Quỹ Bảo hiểm y tế là 6.186 tỉ đồng. Trong báo cáo đánh giá tác động chính sách dự luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế đề xuất ưu tiên mở rộng chi trả bảo hiểm y tế bao gồm: ung thư cổ tử cung, ung thư vú, tăng huyết áp, đái tháo đường, viêm gan C và B. Theo đó, Bộ Y tế đưa ra phương án mở rộng thêm phạm vi quyền lợi khám, chữa bệnh đối với một số bệnh, đối tượng theo danh mục do Bộ Y tế quy định căn cứ vào khả năng cân đối của Quỹ Bảo hiểm y tế và yêu cầu khám bệnh, chữa bệnh của người dân như: Khám, chẩn đoán đánh giá nguy cơ, tình trạng sức khỏe và điều trị sớm một số bệnh để ngăn ngừa sự xuất hiện, tiến triển của bệnh theo danh mục bệnh do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành (ung thư cổ tử cung; tăng huyết áp; đái tháo đường; viêm gan C, B; ung thư vú); điều trị lác, cận thị và tật khúc xạ củamắt cho người dưới 18 tuổi (luật hiện hành chỉ thanh toán cho trẻ emdưới 6 tuổi). âmthầmlanrộng Theobác sĩ Long, ung thư“trẻhóa”khôngchỉ xuất phát từyếu tốdi truyềnmàcòn liênquan mật thiết đến lối sống vàmôi trường. Theo lãnhđạoBộY tế, việc mở rộngphạmvi đượchưởng của người thamgia bảo hiểm y tếmang lại giá trị kinh tế lớn do phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm chi phí điều trị ở giai đoạn muộn. Khi bệnh nặng kèm theo các biến chứng, phải sử dụng thuốc phát minh, đặc trị, kỹ thuật chẩn đoán, cận lâm sàng có chi phí cao. Đồng thời, việc mở rộng chi trả khámsàng lọc nhằmđánh giá nguy cơ và điều trị ngăn ngừa sự xuất hiện, tiến triển của một số bệnh. Việc phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời giúp giảm chi phí điều trị trong tương lai. n Ảnhminhhọa. Ảnhminhhọa. Ảnhminhhọa. Ảnhminhhọa. NGAYNAY.VN 5 CHUYÊNĐỀ
về lâu dài có thể để lại sẹo co kéo biến dạng mi, nguy cơ hoại tử thứ phát, cần có những theo dõi chặt chẽ sau khi xuất viện. “Chúng tôi thường xuyên phải xử lý hậu quả của các nạn nhân này. Việc xử trí hậu quả dù tốt như thế nào nhưng chỉ có thể “vớt vát” những gì còn lại chứ không thể trở lại được như cũ. Trường hợp tai biến do tiêmgel oxy già tẩy trắng răng vào mô cơ thể, đây là lần đầu tiên chúng tôi gặp phải”, PGS.TS Vũ Ngọc Lâm chia sẻ. Mỗi năm có 25.000 - 35.000 ca phẫu thuật thẩmmỹ gặp biến chứng Trường hợp của bệnh nhân D chỉ là một trong rất nhiều ca thẩm mỹ “lỗi” chịu hậu quả nặng nề do dùng sai thuốc và “gõ cửa” nhầm bác sĩ. Tại Hà Nội cũng như các tỉnh thành trên cả nước, sóc tại chỗ. Tình trạng hoại tử không tiến triển tăng lên nhưng kéo dài, cần phải có những can thiệp cắt lọc, làm sạch mô tổn thương, kích thích liền vết thương. May mắn sau 2 tuần điều trị, vết thương của bệnh nhân tương đối ổn định, thị lực được cải thiện. Tuy nhiên, Chữa thâm mắt bằng thuốc tẩy trắng răng Cuối năm 2023, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 tiếp nhận và điều trị cho bệnh nhânT.D (40 tuổi, quê ở Hà Giang), đến khámvới tình trạng mi dưới mắt sưng tấy đỏ, đau nhức, thị lực giảm. Chị D kể lại, vì nghe lời giới thiệu của người cháu nên chị đã mời một “chuyên gia” mới mở spa làm đẹp đến tận nhà để tiêm filler làm trẻ hóa đôi mắt. Sau khi tiêm filler làmđầy rãnh lệ nhưng lại tạo thành khối cứng và da quầng mắt bị thâm lại, chị D. tiếp tục tiêm thuốc làm trắng để khắc phục tình trạng quầng thâm nhưng không biết đó là thuốc gì! Ngay sau đó, chị thấy mắt bị sưng tấy, đau nhức không chịu được phải cấp tốc đến bệnh viện khám. PGS.TS Vũ Ngọc Lâm, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Sọ mặt và Tạo hình, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 chia sẻ: “Chúng tôi ngỡ ngàng khi nhìn thấy hình ảnh ống thuốc mà “chuyên gia”làmđẹp đã tiêm cho nạn nhân. Đó chính là ống gel oxy già dùng để tẩy trắng răng trong nha khoa”. Theo PGS.TS Vũ Ngọc Lâm, oxy già là loại dung dịch dùng ngoài với tác dụng làm sạch bề mặt, có tính sát khuẩn nhẹ, sinh nhiệt khi tiếp xúc với môi trường ngoài và tuyệt đối không được tiêm vào mô cơ thể. Bình thường dung dịch oxy già dùng để rửa vết thương có hàm lượng là 5 - 10%. Dung dịch này khi nhỏ lên vết thương đã có cảm giác nóng rát rất khó chịu. Oxy già dùng trong nha khoa để tẩy trắngmen răng bị ố vàng còn đậm đặc hơn, thường có nồng độ cao, từ 15 - 25 - 35%. Loại gel oxy già mà “chuyên gia” làm đẹp dùng cho bệnh nhân có nồng độ 35%. Trong ngành thẩm mỹ, filler (HA-Acid Hyaluronic) được sử dụng khá nhiều và an toàn để làmđẹp (nếu tiêm đúng kỹ thuật và filler đạt chất lượngmà Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩmMỹ đã phê duyệt). Filler sẽ có loại men giải (hyaluronidaza) để làm trung hòa acid và giảm hay ngăn ngừa tác dụng phụ của HA. Oxy già không có loại thuốc nào có tác dụng trung hòa. Hơn nữa, tác dụng của oxy già rất nhanh ngay sau khi tiêm. Chính vì thế, oxy già khi tiêm trực tiếp vào mô dưới da sẽ sinh nhiệt và tạo ra những phản ứng sinh hóa, gây đông vón protein, tắc mạch cực kỳ nguy hiểm. Trường hợp của bệnh nhân D. đã bị viêm tấy, toàn bộ phần da mi dưới sưng nề cứng, đỏ, đau, thị lực giảm sút, tâm thần kinh suy sụp. Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, bệnh nhân được điều trị theo phác đồ tích cực với các thuốc giảm viêm, kháng sinh, lý liệu. Bệnh nhân sau đó đã được phẫu thuật tháo mủ, làm sạch tổ chức hoại tử, chăm Dù các cơ quan chức năng đã nhiều lần cảnh báo về những nguy cơ khi sử dụng dịch vụ thẩm mỹ “chui” tại các trung tâm thẩm mỹ không cấp phép, khách sạn, khu dân cư… nhưng tình trạng này vẫn tiếp tục diễn ra và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. HUYỀN NGUYỄN Cảnh báo mãi vẫn... “nghiện” thẩmmỹ Các bác sĩ BệnhviệnTrungương108phẫu thuật cứubệnhnhân thẩmmỹ chui. Ẩnhọa từ những thẩm mỹ viện chui. Ảnhminh họa. NGAYNAY.VN 6 CHUYÊNĐỀ Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024
hầu như ngày nào cũng có các vụ biến chứng từ các cơ sở thẩm mỹ phải đi cấp cứu tại các bệnh viện. Gần đây nhất, chị N.H (39 tuổi, Thanh Xuân, Hà Nội) phải nhập viện điều trị tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vì tiêm filler độn vòng ba. Chị cho biết, mình “nghiện” làm đẹp, ngoài tiêm filler nâng mũi, nâng cung mày và cắt mí mắt, chị còn nghiện tiêm chất làm đầy để cho làn da căng mịn. “Mọi lần tiêm rất nhẹ nhàng, nhưng cách đây 1 tháng, tôi quyết định chọn tiêm 200ml filler vào mông tại một cơ sở thẩm mỹ trên đường Đê La Thành theo gói combo 30 triệu đồng. Nhưng chỉ chưa đầy một tháng sau, tôi đã bắt đầu bị cơn đau hành hạ, vùng mông nóng sưng đỏ, chảy mủ. Tôi bắt đền, phía cơ sở thẩm mỹ chích mủ và cho uống thuốc nhưng không đỡ. Đau nhức phát sốt buộc tôi phải nhập viện”. Theo PGS.TS Vũ Ngọc Lâm, trường hợp bệnh nhân N.H dù đã được nạo vét các vùng hoại tử và điều trị dài ngày nhưng các dịch mủ vẫn tiếp tục chảy ra. Phần mô hoại tử được nạo tạo thành hố lõm hàm ếch và việc điều trị còn phải trường kỳ cho đến khi các vùng tổn thương hoàn toàn khô ráo. Để lấy lại vòng ba như cũ, người bệnh phải tạo hình, đặt túi nâng, tuy nhiên phải chấp nhận các vết sẹo. PGS.TS Vũ Ngọc Lâm cho biết, tai biến thẩm mỹ do tiêm filler tại các cơ sở không được phép và do những người không có chuyên môn đã và đang xảy ra quá nhiều. Không ít các cơ sở làm đẹp không chỉ ở Hà Nội mà còn ở nhiều địa phương đã mạo danh Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với nhiều tên gọi mập mờ như Thẩm mỹ viện 108 Hà Nội, Viện 108… Và nạn nhân của các cơ sở mạo danh này ngày một tăng. Câu chuyện thực hiện “chui” một số dịch vụ như tiêm chất làm đầy filler, botox, nhấn mí, cắt mí, truyền trắng, kinh doanh mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ và hết hạn sử dụng... vẫn đang diễn ra nhan nhản. Một thợ gội đầu, cắt tóc cũng có thể kiêm thêm nghề làm đẹp, tiêm filler nâng mũi, làm đầy môi bất chấp không giấy phép. Nhiều cơ sở còn liên kết với các bác sĩ chạy sô, mổ dạo, mổ chui, thực hiện các kĩ thuật có xâm lấn vượt quá mức cho phép, đang diễn ra không thể kiểm soát. Khi cơm áo gạo tiền đã không còn là mối bận tâm, thì nhu cầu làm đẹp ngày càng tăng, không chỉ phụ nữmà với cả namgiới. Thậm chí nhiều người nghiện làm đẹp đến mức cái gì trên người cũng muốn sửa. Kéo theo đó, các thẩm mỹ viện phòng khám và các spa mọc lên ngày càng nhiều. Theo thống kê của Hội Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ Việt Nam, mỗi năm nước ta có 250.000 người phẫu Các bác sĩ BệnhviệnViệt Đức điều trị camùdo tiêmfiller tạimột spa chui. Ốngoxygià tiêmchữa quầngmắt thâm chobệnhnhân T.DởHàGiang. mang”. Theo quy định hiện hành, phẫu thuật thẩm mỹ phải thực hiện tại các cơ sở y tế chuyên khoa được cấp phép của Bộ Y tế, do bác sĩ chuyên ngành phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ được đào tạo bài bản thực hiện. Không phải ai cũng biết rằng, mỗi cơ sở thẩm mỹ, làm đẹp chỉ được cấp phép thực hiện các dịch vụ nhất định, đặc biệt là với các kỹ thuật làm đẹp có xâm lấn thì không phải cơ sở nào cũng được cấp phép. Tất cả các cơ sở dịch vụ thẩm mỹ có sử dụng thuốc, các chất, thiết bị để can thiệp vào cơ thể người, phẫu thuật, thủ thuật, các can thiệp có tiêm, chích, bơm, chiếu tia, sóng, đốt, hoặc các can thiệp xâm lấn khác làm thay đổi màu sắc da, hình dạng, cân nặng, khiếm khuyết của các bộ phận trên cơ thể như da, mũi, mắt, môi, khuôn mặt, ngực, bụng, mông và các bộ phận khác trên cơ thể người; xăm, phun, thêu chuyên gia có sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm đều phải có giấy phép hoạt động. Khách hàng cũng có quyền yêu cầu các cơ sở xuất trình các loại giấy tờ có liên quan về phạm vi hoạt động, chứng chỉ hành nghề của kĩ thuật viên. Các dịch vụ làm đẹp trên chỉ được thực hiện tại bệnh viện có chuyên khoa thẩm mỹ hoặc phòng khám chuyên khoa thẩm mĩ, hoặc cơ sở khám bệnh chữa bệnh có phạm vi chuyên môn về chuyên khoa thẩm mỹ tùy theo phạm vi hoạt động chuyên môn được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Đặc biệt với các đại phẫu như nâng ngực, nâng mũi, lấy mỡ cơ thể... chỉ các bệnh viện được cấp phép mới đủ điều kiện thực hiện. Chỉ có các cơ sở thực hiện xăm, phun, thêu, trên da không sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm thì mới không cần giấy phép hoạt động. Song người thực hiện kỹ thuật phải có giấy chứng nhận hoặc chứng chỉ đào tạo, dạy nghề phun, xăm, thêu trên da do cơ sở đào tạo hoặc dạy nghề hợp pháp cấp và phải có thông báo đáp ứng đủ điều kiện cung cấp dịch vụ thẩm mỹ theo quy định.n thuật thẩm mỹ, trong đó có khoảng 25.000 đến 35.000 ca gặp biến chứng, chiếm tỉ lệ là 14%. Theo các bác sĩ, tai biến, biến chứng do làm đẹp không đúng cách, do các spa, thẩm mỹ viện không đủ điều kiện ngày càng gia tăng đến mức đáng lo ngại. Những người có nhu cầu làm đẹp cần tôn trọng sức khoẻ của chính mình, tuyệt đối không nghe những lời tư vấn, lôi kéo để thực hiện những can thiệp xâm lấn tại nhà, tại các spa, thẩm mỹ viện không có giấy phép hành nghề. Vì thế, người dân cần tìm hiểu thông tin kỹ, có sự tư vấn từ bác sĩ chuyên ngành trước khi thực hiện bất kỳ thủ thuật nào, tránh để bị lừa dẫn đến “tiền mất, tật Chúng tôi thường xuyên phải xử lý hậu quả của các nạn nhân này. Việc xử trí hậu quả dù tốt như thế nào nhưng chỉ có thể “vớt vát” những gì còn lại chứ không thể trở lại được như cũ. Trường hợp tai biến do tiêm gel oxy già tẩy trắng răng vào mô cơ thể, đây là lần đầu tiên chúng tôi gặp phải. PGS.TS Vũ Ngọc Lâm NGAYNAY.VN 7 CHUYÊNĐỀ Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024
8 CHUYÊNĐỀ Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 Bỏ dở bài thể dục vì đột quỵ Cả làng bà Nguyễn Phúc (xã Phương Vĩ, huyện Cẩm Khê, Phú Thọ) vẫn còn chưa quên trường hợp của chị Xuyến, một phụ nữ 36 tuổi đột ngột bị đột quỵ, bỏ lại chồng và hai đứa con nhỏ khi đang tập dân vũ cùng chị em hàng xóm. Chiều hôm đó, giữa sân chơi nhà văn hóa, nhạc nổi lên nhịp nhàng, đồng phục đỏ rực rỡ, chị Phương Anh nhanh nhẹn đưa chân, múa tay theo những những bài tập đã thuộc lòng suốt cả năm trời tập luyện. Không ai kịp để ý, chỉ thấy sau 15 phút hồ hởi tập, chị đứng khựng lại, mặt tái xanh, rồi lăn ra đất. Mọi người vội vã gọi cấp cứu nhưng chị đã tử vong trên đường đến bệnh viện. Các bác sĩ kết luận chị bị đột quỵ. Gần đây nhất, một nam sinh đang tập gym tại một địa chỉ tập gym nhỏ lẻ ở huyện Đan Phượng cũng khiến nhiều người dân bàng hoàng. Theo lời kể, khi đến tập, nam sinh có tâm trạng sức khỏe rất tốt. Qua trích xuất từ camera, quản lý phòng tập gym cho biết, bạn nam sinh bị ngã không phải do đang trong quá trình lên xàmà làđang thả lỏng cơ thể. Q.A đã lên xà đơn được 5 cái, rồi đi ra uống nước, sau đó quay lại tiếp tục lên xà thêm 5 cái nữa. Khi đang thả lỏng cơ thể, Q.A bất ngờ ngã gục úpmặt xuống sàn. Mọi người trong phòng tập đã nhanh chóng đưa Q.A đi cấp cứu. May mắn hơn người phụ nữ phía trên, Q.A không tử vong nhưng cậubị liệt nửamặt, tay chân hoạt động kém. ThS.BS Nguyễn Thị Hải MINH ANH 20 người phục hồi hoàn toàn. Trong 60 người hứng chịu di chứng có một nửa phải lệ thuộc vào sự chăm sóc của người khác, tạo gánh nặng rất lớn cho cộng đồng. Thời gian gần đây, nhiều thông tin về đột quỵ khiến nhiều người thấy lo lắng, khi thì diễn viên trẻ, ca sĩ trẻ bị đột quỵ, khi là tài xế lái xe khách đường dài đột quỵ khi đang lái xe… Theo các bác sĩ, đột quỵ được chia thành hai nhóm là nhồimáunão (thiếumáunão cục bộ) và xuất huyết não (chảy máu não). Trong đó, đột quỵ nhồi máu não chiếm 85%, đột quỵ xuất huyết não chiếm15%. Đột quỵ có nhiều yếu tố nguy cơ, nếu không được phòng ngừa, giải quyết, điều trị làm tăng nguy cơ đột quỵ trở lại. Cụ thể, đột quỵ nhồi máu não và đột quỵ xuất huyết não đều giống nhau ở điểm bệnh tăng huyết áp là yếu tố Yến - Khoa Thần kinh - Đột quỵ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, đột quỵ có thể xảy đến với bất kì ai ở bất kì thời điểm nào mà không có dấu hiệu báo trước. Đột quỵ não thường diễn ra trong thời gian ngắn và là một trong những tai biến về não có nguy cơ tử vong cao nhất. Có đến 80% bệnh nhân sau đột quỵ chịu những di chứng với tổn thương nặng nề, trong đó khoảng 30% trường hợp không thể phục hồi. Cứ 100 người đột quỵ có 20 người tử vong Theo Hội Đột quỵ Việt Nam, nước ta mỗi năm có khoảng 200.000 - 225.000 người bị đột quỵ. Nguy cơ đột quỵ có thể xảy ra với bất kỳ ai, ở mọi độ tuổi, ngành nghề. Tỉ lệ đột quỵ ở người trẻ trung bình tăng khoảng 2% mỗi năm, trong đó nam cao gấp bốn lần nữ. Thống kê tại 10 trung tâm Đột quỵ được nhiều chuyên gia, bác sĩ coi là “căn bệnh tử thần” thời đại 4.0 vì có thể tấn công bất kỳ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào. Một trong những nguyên nhân dẫn đến đột quỵ là cường độ làm việc cao, lối sống kém lành mạnh đang gia tăng ở một bộ phận giới trẻ. Sống lành mạnh để tránh xa đột quỵ trong nước với hơn 2.500 bệnh nhân cho thấy: 7,6% là người dưới 45 tuổi và tỉ lệ này có xu hướng tăng. Tại Trung tâmĐột quỵ - Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, mỗi ngày tiếp nhận khoảng 40 ca đột quỵ vào cấp cứu, trong đó 10% là người trẻ. Các bác sĩ cho biết nhiều người trẻ còn lơ là với triệu chứng đột quỵ và khi vào tới viện thì tình trạng đã nặng. TS. BS Tạ Vương Khoa, Phó Trưởng Khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Quân y 175 cho biết: “Trên thế giới hàng năm có khoảng 15-17 triệu người bị đột quỵ. Đột quỵ từ nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba thì nay đã vượt qua ung thư, đứng thứ hai. Trong đó, tàn phế sau đột quỵ vẫn đứng hàng số một là gánh nặng cho gia đình, xã hội.Một trongnhữngnguyên nhân gây gia tăng đột quỵ đến từmôi trường và lối sống không lành mạnh. Cách đây trên 10 năm, người trẻ chỉ có 7-8%đột quỵ nhưng gần đây tăng lên 15%-20%”. Cũng theo BS Tạ Vương Khoa, cứ 100 người đột quỵ thì có 20 người tử vong và có NGAYNAY.VN
9 CHUYÊNĐỀ Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 nguy cơ cao nhất, nếu huyết áp không kiểm soát tốt khi huyết áp tăng sẽgây vỡmạch máu não và chèn ép mạch máu não gây ra đột quỵ… Trong đột quỵ nhồi máu não, nếu bệnh nhân được cấp cứu sớm khoảng từ 3 - 4,5 giờ thì bệnh nhân có phương pháp điều trị tái thông mạch máu tỉ lệ phục hồi lớn. Chăm sóc sức khỏe đúng khoa học BS Tạ Vương Khoa chia sẻ, mối quan tâm lớn nhất của bác sĩ là người dân có kiến thức để phòng tránh đột quỵ tốt, giảm được nguy cơ phải đến bệnh viện. Yếu tố nguy cơ hoặc yếu tố nguyên nhân gây đột quỵ không cao xa, 80-90% là các nguyên nhân thông thường, có thể phòng tránh được, cũng như phát hiện sớm để có kết quả điều trị tốt hơn. Các nguyên nhân có thể kiểm soát đó bao gồm bệnh lý cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, stress, hút thuốc lá, béo phì…Vì vậy, nếu người dân có kiến thức tốt và có ý thức quan tâm đến sức khỏe bản thân, tuân thủ khuyến cáo của thầy thuốc thì hoàn toàn có thể phòng ngừa, kiểm soát các hậu quả do đột quỵ. Người dân cần phòng ngừa - chăm sóc sức khỏe toàn diện, ưu tiên phòng ngừa nhất là các bệnh không lây nhiễm để giảm gánh nặng y tế. Nhiều người hiện chỉ đến bệnh viện khi có triệu chứng lâm sàng, điều đó là hơi muộn. “Chúng ta nên có kế hoạch kiểm tra sức khỏe định kỳ, lập hồ sơ sức khỏe. Ví dụ việc chủng ngừa vaccine viêmgan siêu vi B từ khi mới chào đời sẽ dần giúp giảm tỉ lệ ung thư gan. Chương trình phòng chống tác hại của thuốc lá sẽ giúp đẩy lùi nhiều loại ung thư như ung thư phổi, bàng quang, ung thư tụy… và cả bệnh tim mạch”, BS Khoa nói. Riêng với giới trẻ, theo bác sĩ, nguyên nhân dẫn đến đột quỵ thường có ba lý do. Một là những người mang bệnh mãn tính: Tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường… Hai là làm việc quá sức, căng thẳng thường xuyên. Người trẻ hiện nay cần liên tục “chạy đua” với tốc độ phát triển của cuộc sống, điều này gây nên nhiều tác động tiêu cực lên cơ thể khiến người trẻ mất ngủ kéo dài, huyết áp tăng cao ảnh hưởng sức khỏe tim mạch. Đồng thời căng thẳng thần kinh gây suy giảm tuần hoàn máu não, lâu dài có thể tăng nguy cơ đột quỵ. Ba là thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Lạm dụng chất kích thích, rượu bia, thuốc lá hoặc thường xuyên thức khuya, ít vận động có thể tăng nguy cơ xơ vữa động mạch gây đột quỵ. Để phòng tránh đột quỵ, người trẻ nên thay đổi lối sống, ăn uống và làm việc khoa học, lành mạnh, chẳng hạn như: Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế tiêu thụ thức ăn chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol, như thịt đỏ, thực phẩm chế biến, và thực phẩm nhanh; thực hiện các biện pháp giảm căng thẳng như thiền, yoga, hoặc tập thể dục để giảm áp lực tâm lý; ngừng hút thuốc và hạn chế tiêu thụ rượu bia... n “căn bệnh thời đại” Ảnhminhhọa. CÁCH SƠCỨUNGƯỜI BỊ ĐỘT QUỴ Trên thế giới hàng năm có khoảng 15-17 triệu người bị đột quỵ. Đột quỵ từ nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba thì nay đã vượt qua ung thư, đứng thứ hai. Trong đó, tàn phế sau đột quỵ vẫn đứng hàng số một là gánh nặng cho gia đình, xã hội. Một trong những nguyên nhân gây gia tăng đột quỵ đến từ môi trường và lối sống không lành mạnh. Cách đây trên 10 năm, người trẻ chỉ có 7-8% đột quỵ nhưng gần đây tăng lên 15%-20%. TS. BS Tạ Vương Khoa NGAYNAY.VN
Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 Một sáng tinh mơ, Liu Ping, một thanh niên 26 tuổi sống ở Bắc Kinh, đứng xếp hàng bên ngoài phòng khám béo phì của Bệnh viện Nhân dân Đại học Bắc Kinh. Liu hy vọng sẽ được bác sĩ cấp đơn cho một loại thuốc tiêm giảm cân đang gây sốt trên thị trường. Giống như hàng triệu người khác trên khắp thế giới đang nỗ lực giảm cân, Liu đang tìm thuốc semaglutide, hay còn có têngọi làOzempic. Được quảng cáo là “loại thuốc thần kỳ” trong cuộc chiến giảm cân, Ozempic đã được nhiều người nổi tiếng ở phương Tây như Elon Musk của Tesla và ngôi sao truyền hình thực tế Khloé Kardashian khen ngợi. Được sản xuất bởi công ty dược phẩm Đan Mạch Novo Nordisk, Ozempic thuộc nhóm thuốc được gọi là chất chủ vận thụ thể peptide-1 giống Glucagon, hay GLP-1. Nó bắt chước hormone GLP1, được giải phóng trong ruột để đáp ứng với việc ăn uống và đã được sử dụng để điều chỉnh lượng đường trong máu để điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2. Liu từng có một cân hình cân đối. Tuy nhiên, lệnh phong tỏa trong đại dịch COVID-19 dẫn đến thói quen ăn nhiều, ít tập thể dục, cũng như sinh hoạt thiếu điều độ. Kết quả là chỉ số khối cơ thể (BMI) của Liu tăng lên 28. BMI được tính bằng cách chia cân nặng cho bình phương chiều cao của một người và là thước đo quan trọng trong việc xác định cân nặng khỏemạnh. Liu sau đó được xếp vào nhóm béo phì, theo khuyến cáoy tế củaTrungQuốc, trong đó xác định cân nặng “bình thường” là chỉ số BMI từ 18,5 đến 23,9. Từ 24 đến 27,9 là “thừa cân” và từ 28 trở lên là “béo phì”, theo tiêu chuẩn của Trung Quốc, thấp hơn một chút so với tiêu chuẩn do Tổ chức Y tế Thế giới đặt ra. Ít nhất 2,8 triệu người chết mỗi năm trên toàn cầu do thừa cân hoặc béo phì. Ở Trung Quốc, vòng eo mua bán trên mạng. Thuốc được tiêm dưới da mỗi tuần một lần. Theo nghiên cứu của hãng dược Novo Nordisk năm2021, một liều 2miligam Ozempic giúp giảm 6,9 kg trong 40 tuần. Theo các nhà khoa học, được thiết kế chủ yếu để điều trị cho người lớn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 bằng cách giảm lượng đường trongmáu và giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ do bệnh tim, thuốc GLP-1 cũng có thể giúp giảm cân, vì chúng ức chế cảm giác thèm ăn và kéo dài thời gian tiêu hóa thức ăn còn lại trong dạ dày. Các loại thuốc này cũng cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong các lĩnh vực như điều trị tổn thương thận và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Ding Sheng, giáo sư tại trường khoa học dược phẩm thuộc Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh cho biết: “Đây là một điều hiếm có kỳ diệu trong lĩnh vực phát triển thuốc”. Một sốngười dùng thuốc cho biết họ đã giảm khoảng 10 kg/tháng sau khi bắt đầu Điều không thể tránh khỏi Li Guanwei, bác sĩ nội tiết tại một bệnh viện ở Bắc Kinh, cho biết:“Béo phì không phải là tội lỗi của một người, mà nó gần như không thể tránh khỏi trong sự phát triển của xã hội và trình độ kinh tế ngày càng cao”. Không muốn sức khỏe suy giảm, Liu đã thử nhiều phương pháp giảm cân khác nhau nhưng đều thất bại. Trong cơn tuyệt vọng, anh tìm tới các loại thuốc. “Tôi không thể kiểm soát thói quen ăn uống của mình và gặp khó khăn trong việc tập thể dục. Tôi còn biết làm gì nữa?”, Liu than thởkhi xếphàngchờđợi. Chỉ số BMI của Liu khiến anh nằm trong danh mục được khuyến nghị can thiệp bằng thuốc dưới sự giám sát y tế, theo hướng dẫn củaHiệp hội Dinh dưỡng Trung Quốc và Hiệp hội Y tế Dự phòng. Thuốc Ozempic được cấp phép sử dụng ở Trung Quốc vào năm 2021 cho bệnh tiểu đường tuýp 2. Đây là thuốc kê đơn, mặc dù vẫn được ngày phình ra là kết quả của quá trình đô thị hóa nhanh chóng và di cư dân số quy mô lớn, đã định hình lại thói quen làm việc và lối sống, với những công việc tay chân như nông nghiệp được thay thế bằng những công việc bàn giấy. Theo báo cáo từ Hiệp hội Dinh dưỡng Trung Quốc, sự thay đổi của tình hình kinh tế xã hội đã khiến tỷ lệ người trưởng thành thừa cân và béo phì ở Trung Quốc đạt 50,7% vào năm2022. Tại Trung Quốc, nơi hơn một nửa dân số trưởng thành bị thừa cân, nhiều người đang phụ thuộc vào các loại dược phẩm để hiện thực hóa giấc mơ giảm cân nhanh chóng. Hiện thực hóa giấc mơ bằng... BẮC HIỆP (theo Sixth Tone) Hơnmột nửadân số trưởng thànhTrungQuốc thừa cânvàbéophì. Ảnh: NYTimes. NGAYNAY.VN 10 CHUYÊNĐỀ
Số379 - ThứNăm, ngày30/5/2024 tiêm, với số cân nặng giảm nhiều hơn ở những người bắt đầu từ cân nặng cơ bản cao hơn. Alyssa Dominguez, nhà nội tiết học tại Trung tâm Y tế Keck thuộc Đại học Nam California, cho biết GLP-1 là yếu tố thay đổi cuộc chơi đối với các phương pháp truyền thống để điều trị béo phì. Bà Dominguez cho biết các bác sĩ trên khắp thế giới từ lâu đã tin rằng chế độ ăn kiêng có kiểm soát và tập thể dục thường xuyên là chìa khóa để điều trị cho những người thừa cân và béo phì, nhưng với việc bổ sung thuốc, những nỗ lực đó sẽ hiệu quả hơn. So với việc thay đổi lối sống, có thể đòi hỏi sự đầu tư đáng kể về thời gian và ý chí, một loại thuốc dường như có thể khắc phục được tất cả lại mang đến hy vọng cho những người thừa cân. Cách giảm cân giá rẻ Ngoài tác dụng nhanh, thuốc tiêm giảm cân còn có giá thành rẻ. Liu cho biết, một đơn thuốc GLP-1 có giá tương đương với chi phí khámbác sĩ dinh dưỡng nửa năm. Cụ thể, kế hoạch ăn kiêng kéo dài từ 3 đến 6 tháng do bác sĩ đưa ra cho Liu có giá 7.000 nhân dân tệ (gần 25 triệu đồng) mỗi tháng, so với 813 nhân dân tệ (2,8 triệu đồng) cho mỗi mũi tiêm. Hiện tại, loại thuốc tiêm GLP-1 phổ biến nhất được sử dụng trên toàn cầu để giảm cân ngoài semaglutide là liraglutide, cũng do Novo Nordisk sản xuất và bán trên thị trường với tên Victoza và Saxenda. Tại Trung Quốc, thuốc tiêm liraglutide của hãng dược Huadong Medicine và beinaglutide của Shanghai Benemae Pharmaceutical đã được phê duyệt để điều trị cho bệnh nhân béo phì hoặc thừa cân, trở thành loại thuốc GLP-1. Các chuyên gia y tế đã cảnh báo người tiêu dùng không nên sử dụng quá nhiều thuốc để kiểm soát cân nặng, đặc biệt với những thuốc giảm cân người có cân nặng bình thường muốn tiêm thuốc vì mục đích thẩm mỹ. Trang web của Ozempic đã nói rõ rằng giảm cân không phải là mục đích chính của việc điều trị bằng thuốc này. “Ozempic là một loại thuốc dành cho người lớn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục, có thể cải thiện lượng đường trong máu. Mặc dù không phải để giảm cân nhưng Ozempic có thể giúp bạn giảm cân”, nhà sản xuất khuyến cáo. Tuy nhiên, giống như tất cả các loại thuốc, thuốc GLP-1 cũng có thể gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, nôn và khó tiêu, có thể làm giảm khả năng hấp thụ ở một số bệnh nhân. Và khi cơ thể dần dần thích nghi với liều lượng, tác dụng ức chế sự thèm ăn của thuốc sẽ giảm dần và cuối cùng biến mất, theo Ji Linong, giám đốc khoa nội tiết tại Bệnh viện Nhân dân Đại học Bắc Kinh. Bác sĩ Ji cho biết, một số người cố gắng giảm cân bằng cách sử dụng thuốc có thể nặng cân hơn trước và cho biết thêm rằng thuốc GLP-1 đồng thời làmgiảmcả mỡ và cơ. Tian Xiao, một người thừa cân sử dụng liraglutide, khẳng định đã giảm được 10 kg sau khi tiêm thuốc trong 103 ngày, nhưng mức tăng đã giảm dần. “Tác dụng của thuốc ngày càng giảm đi, trong khi tôi gặp phải các tác dụng phụ như khó tiêu và rụng tóc”, Tian cho biết. Mặcdùchỉ sốBMI củaTian giảm xuống còn 22,5, vốn được coi lànằmtrongphạmvi cânnặngbình thường, nhưng cô vẫn không ngừng dùng thuốc vì lo ngại cân nặng của mình sẽ tăng trở lại. Bác sĩ nội tiết Alyssa Dominguez đã xác nhận điều này: “Hiệu quả của thuốc chỉ giới hạn trong thời gian dùng thuốc. Sau khi ngừng thuốc, tình trạng tăng cân thường xuyên tái phát”. Cộng đồng y tế toàn cầu và các cơ quan quản lý vẫn đang theodõi chặt chẽnhững rủi ro liên quan đến thuốc GLP-1. Các chuyên gia y tế đã cảnh báo những người muốn sử dụng thuốc mặc dù chỉ số BMI của họ không đáp ứng tiêu chí để giảmcân. Bác sĩ Ji từBệnhviệnNhân dânĐại học Bắc Kinh chobiết, việc kiểm soát béo phì đòi hỏi sự tham gia chung của nhà nước và xã hội để cải thiện và tạo ra một môi trường thúc đẩy cuộc sống lànhmạnh cho người dân. “Chúng ta không thể tạo ra vấn đề rồi tìm cách giải quyết bằng thuốc. Đó không phải là giải pháp lâu dài”, bác sĩ Ji nói.n Ngày càng nhiềungười TrungQuốc lạmdụng thuốc GLP-1 thayvì thayđổi chếđộ dinhdưỡngvà tập luyện. Ảnh: SCMP. Tác dụng của thuốc ngày càng giảm đi, trong khi tôi gặp phải các tác dụng phụ như khó tiêu và rụng tóc. Tian Xiao Thuốc giảmcân củahãngdượcNovoNordiskđược cấpphép tại TrungQuốc. Ảnh: IC. NGAYNAY.VN 11 CHUYÊNĐỀ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA3Mzg1MA==