NGAYNAY.VN Xuân 61 NÉTXUÂN quanquay trở lại như lúc trước dịch sẽ còn mất nhiều thời gian. Nhucầucủa khách tham quan đã có những sự thay đổi rất rõ rệt, và khách đòi hỏi cao hơn, không chỉ đến di tích tham quan để chiêm ngưỡng những giá trị vật thể mà du khách muốn tìm hiểu những giá trị phi vật thể, do vậy phải giúp du khách tiếp cận được những giá trị của di tích thông qua các sản phẩm, hoạt động cụ thể. Bên cạnh đó, công nghệ cũng đòi hỏi các bảo tàng, di tích phải thay đổi trong quản lý, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản. Đây là những nhân tố đòi hỏi các bảo tàng, di tích phải nghiên cứu để xây dựng những sản phẩm mới phù hợp với điều kiện mới”. Nói thêm về điều này, bà Lê Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam bày tỏ: “Các bảo tàng, di tích cần đa dạng các sản phẩm văn hóa, tạo ra sản phẩm có bản sắc của mình, đừng na ná giống nhau. Các sản phẩm phải dựa trên kho tàng di sản của chúng ta. Nhìn từ phương pháp cũng phải trên di sản, dựa trên hiện vật của mình. Công nghệ, hay những giải pháp gì chăng nữa đừng quên rằng: sứ mệnh của bảo tàng, di tích là trực quan sinh động, là cảm xúc. Đối tượng khách của các bảo tàng, di tích là công chúng, là cộng đồng, là khách du lịch và trong các đối tượng khách thì trẻ em là ưu tiên. Bởi vì trẻ em là tương lai của chúng ta. Bởi thế bảo tàng, di tích nào cũng phải làm giáo dục, đó là một trong những chức năng, nhiệm vụ chính của các bảo tàng, di tích”. Áp dụng công nghệ một cách thận trọng Cục Di sản văn hóa đã có văn bản gửi các Sở, bảo tàng, di tích trong việc đưa công nghệ 4.0 vào thực tiễn. Cục cũng nhấn mạnh, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là việc xây dựng dữ liệu số về di sản văn hóa, bởi nếu không có nội dung thì không có gì để xây dựng nền tảng số. PhóCục trưởngCụcDi sản văn hóa Phạm Định Phong đánh giá cao sự chủ động của các đơn vị bảo tàng, di tích trong việc ứng dụng công nghệ vào việc sáng tạo ra sản phẩm. Tuy nhiên, ông Phạm Định Phong cũng thẳng thắn cho rằng, bản thân có cảm nhận các bảo tàng, di tích đang ứng dụng công nghệ số một cách…“tán loạn”. Các chuyên gia văn hóa nhận định, khi ứng dụng công nghệ vào hoạt động bảo tàng không thể làm theo trào lưu. Sảnphẩmcôngnghệ làm ra cần được đầu tư về nội dung, chất lượng và tính đến cách vận hành, quảng bá. Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam Lê Thị Minh Lý nhấn mạnh: “Tôi ủng hộ việc các bảo tàng, di tích ứng dụng công nghệ để làm ra các sản phẩm văn hóa. Tuy nhiên, chúng ta cần làm thận trọng, từng bước để đánh giá. Chúng ta có thể phối hợp với các đơn vị công nghệ để thực hiện nhưng không được giao khoán. Người làm di tích, bảo tàng không thể làm ào ào, lơ lửng”. Đồng quan điểm, Phó trưởng Phòng Trưng bày truyền thông công chúng, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam An Thu Trà chia sẻ: “Ứng dụng công nghệ là xu hướng tất yêu, chúng tôi đã áp dụng từnăm2003. Nhưnghiệnnay, chúng tôi có sự thận trọng và sẽ đi sau. Bởi, chúng tôi muốn thu được các chi phí trên công nghệ bằng những cách khác nhau. Mặt khác, công nghệ tốt nhưng có hai mặt. Thời gian đầu, chúng tôi chỉ định làm công nghệ nhưng sau đó đã chuyển hướng vừa làm công nghệ vừa tương tác”. Vẫn biết giai đoạn COVID-19 chỉ là nhất thời, việc chuyển đổi số không thể thay thế hoạt động của bảo tàng, di tích truyền thống. Nhưng rõ ràng, COVID-19 cũng là cơ hội để chúng ta có những sản phẩm văn hóa mới, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của công chúng, là cơ hội để bảo tàng, di tích từng bước thay đổi hình ảnh, tạo tiền đề phát triển bền vững giai đoạn hậu COVID-19. n cập nhật thường xuyên, nếu không, sẽ dễ bị tụt hậu. Bà Nguyễn Thu Hoan - Phó Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia chia sẻ, dù là một trong những đơn vị được đánh giá cao về thực hiện hiệu quả công việc này nhưng cán bộ, nhân viên Bảo tàng vẫn xác định điều cốt lõi và quan trọng nhất vẫn là yếu tố con người và công tác chuẩn bị nội dung để vận hành bảo đảm sự phong phú, hấp dẫn, thu hút được khách. Còn theo Phó Chủ tịch Hội lữ hành Hà Nội Lê Thanh Thảo, công nghệ là giải pháp để đa dạng hóa sản phẩm, tăngsứchấpdẫn cho điểm đến, nhưng dòng sản phẩm chủ lực của các điểmđến di sản vẫn phải là những tour tham quan thực tế với những cảm nhận, trải nghiệm trực tiếp. Ông Lê Xuân Kiêu đã nhận định: “Dịch COVID-19 khả năng không phải chỉ năm 2021 mà còn đến năm 2022 và hệ lụy còn kéo dài những năm sau đó, việc khách tham thích hợp nếu triển khai tại di tíchVănMiếu - Quốc Tử Giám khi tổ chức các tour tham quan, du lịch đêm. Trung tâm Hoạt động Văn hóa khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã “chạy thử” một màn trình diễn công nghệ 3D Mapping tại sân Nhà Thái học để các chuyên gia, học giả có thể tham khảo, góp ý. Di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám chỉ là một trong rất nhiều khudi tích vănhóa ởHà Nội ápdụng côngnghệ 4.0để quảng bá hình ảnh giữa mùa COVID-19. Việc ứng dụng công nghệ số nếu được sửa soạn kỹ lưỡng và làm tốt sẽ tạo điểm nhấn, tính độc đáo cho sản phẩm du lịch, đồng thời vừaphát huy, vừabảo tồn tốt di tích lịch sử. Cốt lõi ở con người Trong bối cảnh thực hiện giãn cách, để quảng bá và thu hút khách, ứng dụng công nghệ đã và đang là giải pháp đượcnhiềuđơnvị bảo tàng, di tích triểnkhai, coi đây làxu thế tất yếu chuyển đổi số trong thời gian tới. Đây là bài toán để các điểmđến cân nhắc, lựa chọn do công nghệ luôn thay đổi theo thời gian, cần được Việcứngdụngcôngnghệ sốnếuđược sửasoạnkỹ lưỡngvà làmtốt sẽ tạođiểmnhấn, tínhđộcđáochosản phẩmdu lịch, đồng thời vừaphát huy, vừabảo tồn tốt di tích lịchsử. Vẫnbiết giai đoạn COVID-19chỉ lànhất thời, việc chuyểnđổi sốkhông thể thay thế hoạt độngcủabảo tàng, di tích truyền thống. Nhưng rõ ràng, COVID-19cũng làcơhội để chúng tacónhữngsản phẩmvănhóamới, đáp ứngnhucầungày càng caocủacôngchúng, là cơhội đểbảo tàng, di tích từngbước thayđổi hìnhảnh, tạo tiềnđề phát triểnbềnvữnggiai đoạnhậuCOVID-19.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA3Mzg1MA==