Sửa SGK Tiếng Việt lớp 1: 'Sáng tạo từ cái sai chỉ càng thêm sai'

0:00 / 0:00
0:00
Đã có những phản hồi về tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 Cánh Diều, sau khi cuốn sách này làm dư luận bức xúc vì “chi chít sạn”.

Nhà Xuất bản Đại học Sư phạm TPHCM đã công bố tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều để xin ý kiến nhân dân đến hết ngày 20/11, trước khi Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) thẩm định lần cuối. 

Giới chuyên gia giáo dục đã cho ý kiến về những tài liệu này, trong đó, theo nhận định của PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông, không có chuyện sáng tạo từ cái sai vì nó chỉ làm sai càng thêm sai.

PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt cho biết: “Tôi đã đọc tài liệu chỉnh sửa của SGK Tiếng Việt lớp 1 thuộc bộ Cánh Diều và thấy rằng tài liệu chỉnh sửa này quá kém và không đạt yêu cầu hay nói một cách khác là không thể dùng nó để thay thế tài liệu cũ hoặc dùng để bổ sung. Bởi chính tài liệu này lại mắc những sai lầm nghiêm trọng mà không thể nào thông cảm về mặt chuyên môn”. 

Sửa SGK Tiếng Việt lớp 1: 'Sáng tạo từ cái sai chỉ càng thêm sai' ảnh 1

PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông.

Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, đây là những sai sót ở rất nhiều phương diện, về tư duy, ngôn ngữ, về quan điểm biên soạn và tính logic, tính hệ thống… Các yêu cầu đối với một bộ SGK Tiếng Việt đều không đạt. 

“Người Tây học tiếng Việt cũng không nói như vậy”

Nêu cụ thể về tính khập khiễng và không khoa học trong những tài liệu điều chỉnh của SGK Tiếng Việt lớp 1 Cánh Diều, PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt đề cập bài tập đọc “Sáng sớm trên biển”.

“Sáng sớm, biển thật là đẹp. Từ phía xa tít tắp, một vầng hồng từ từ nhô lên. Mặt biển bỗng ửng hồng. Từng lớp sóng nhấp nhô. Những tia nắng sớm nô đùa trên sóng. Nắng lên dần. Mặt biển sáng rực”.

PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt cho rằng, “vầng hồng” không để chỉ một vật cụ thể, mà để chỉ một khoảng không gian, vậy làm sao có thể “từ từ nhô lên” được? Nếu viết “mặt trời” từ từ nhô lên thì được.

“Cũng không thể nói rằng dùng “vầng hồng” để chỉ mặt trời được, dạy trẻ em trước hết phải đúng. Tiếp theo, từ “bỗng” cũng sai về logic. Giả sử, “vầng hồng” đó có “từ từ nhô lên”, thì mặt biển cũng chỉ có thể “dần” chuyển sang ửng hồng, chứ không thể “bỗng”. Bởi “bỗng” là để chỉ một sự việc xảy ra nhanh, bất ngờ, không lường trước. Vậy đi với “từ từ” thì không thể là “bỗng” được”, ông phân tích cụ thể.

Sửa SGK Tiếng Việt lớp 1: 'Sáng tạo từ cái sai chỉ càng thêm sai' ảnh 2

Tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều.

Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông nhận định, trong tài liệu chỉnh sửa, nhiều câu văn, hình ảnh minh hoạ cho thấy sự chắp vá, khập khiễng có thể làm hỏng tư duy của học sinh. Như câu “sen nở kín mặt hồ” nhưng bức tranh minh hoạ hoa lại rất thưa thớt, như vậy từ “kín” sẽ được hiểu thế nào? Học sinh sẽ bị phá hết tư duy và không liên tưởng được. Chưa kể miêu tả hoa sen giống hoa súng hay nhìn nghiêng còn giống hoa mẫu đơn, vậy học sinh tư duy thế nào? 

Với bài tập đọc “Chăm bà” nói về tình cảm của cả nhà với bà, cùng chăm sóc bà khi bà ốm. Bà ho mẹ chạy đi mua lá hẹ, còn cháu thì đưa sữa cho bà. Nhưng theo kiến thức phổ thông nhất, khi nói đến cảm thì triệu chứng phải là sốt, còn ho là hệ quả sau này và không ai chữa cảm bằng lá hẹ. “Hành động cháu “đưa” sữa cho bà có thể nói là phản cảm, không thể hiện tình cảm hay sự chăm sóc của người cháu với bà. Ít ra phải từ “bưng” để thể hiện sự kính trọng nâng niu, chưa kể đến việc dùng từ “pha” để nói đến việc cháu chủ động chăm lo cho bà. Trong 3 từ này mà người biên soạn lại không biết lựa chọn từ đúng thì không thể có được tài liệu tốt để dạy”, ông Đạt phân tích.

Với hình minh hoạ, “phố rất tấp nập” nhưng mở ra lại là một con phố rất đìu hiu, quạnh vắng… “Đây là sách dạy Tiếng Việt mà người biên soạn còn dùng Tiếng Việt sai thì dạy học sinh làm sao được. Người Tây học tiếng Việt cũng không nói như vậy”, ông Đạt nói.

“Chúng ta còn 4 bộ SGK và SGK cũ vẫn rất tốt” 

Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông, PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt khẳng định, chức năng của sách dạy tiếng Việt cho trẻ em lớp 1 là phải cung cấp được cho các em cách sử dụng tiếng Việt ở bước sơ đẳng ban đầu, trong đó, bao gồm ghép vần, ghép chữ, biết đọc và hiểu nghĩa từ: “Chúng ta “đi lùi” thua các cụ ngày xưa. Ngày xưa chỉ mất 3 tháng để biết đọc biết viết, giờ đây áp dụng khoa học kỹ thuật hiện đại nhưng mất đi văn hoá, thẩm mỹ ngôn từ… trong khi ghép vần, dạy tiếng với học sinh giống như đánh vật”.

Sửa SGK Tiếng Việt lớp 1: 'Sáng tạo từ cái sai chỉ càng thêm sai' ảnh 3

Tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều.

Người ta tưởng viết sách Tiếng Việt dạy cho lớp 1 rất đơn giản, nhưng không phải vậy. Công việc này đòi hỏi sự tổng hợp kiến thức về tâm lý, ngôn ngữ, tư duy, tiếng Việt, văn học và văn hoá… yêu cầu tất cả phải được lồng ghép và người biên soạn phải sử dụng một cách hợp lý. 

“Cách làm của chúng ta đang loanh quanh, lúng túng, tại sao không dũng cảm sai thì bỏ đi mà lại lấy cái sai này thay thế cái sai khác. Như vậy là quá nguy hiểm cho nền giáo dục và gây rối loạn với cả học sinh và phụ huynh. Hiện tại chúng ta vẫn có phương án thay thế là 4 bộ sách còn lại và cả SGK cũ. Chúng ta cần kiên quyết và có chuyên môn bởi học sinh và phụ huynh đang chịu rất nhiều thiệt thòi. Họ phải chi một khoản tiền cho SGK nhưng lại nhận về một sản phẩm không thể dùng được”, ông Đạt nhấn mạnh.

Theo VOV
Tranh truyện Hàng Trống - tinh hoa đất Kinh Kỳ
Tranh truyện Hàng Trống - tinh hoa đất Kinh Kỳ
(Ngày Nay) - Những bức tranh dân gian Hàng Trống với nội dung thể hiện các tích truyện dân gian, được các nghệ nhân khắc họa cầu kỳ, tinh xảo, toát lên nét sinh động, ý nhị, trở thành nét tinh hóa văn hóa của vùng đất Kinh Kỳ.
Lượng khách quốc tế tăng, du lịch Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng
Lượng khách quốc tế tăng, du lịch Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng
(Ngày Nay) - Theo Sở Du lịch Hà Nội, quý I/2024, tổng khách du lịch đến Hà Nội ước đạt 6,54 triệu lượt khách, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm trước; trong đó khách du lịch quốc tế ước đạt 1,4 triệu lượt khách, tăng 40%. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 25.487 tỷ đồng, tăng 17,8%.
Trùm tiền ảo bị kết án 25 năm tù
Trùm tiền ảo bị kết án 25 năm tù
(Ngày Nay) - Ngày 28/3, người sáng lập sàn giao dịch tiền điện tử FTX Sam Bankman-Fried đã bị kết án 25 tù vì tội lừa đảo khách hàng và các nhà đầu tư trên nền tảng giao dịch tiền ảo này.
Cửa Lò sẵn sàng cho mùa du lịch biển
Cửa Lò sẵn sàng cho mùa du lịch biển
(Ngày Nay) - Trước thềm mùa du lịch biển, thị xã Cửa Lò (tỉnh Nghệ An) đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng chỉ trang đô thị, nâng cấp cơ sở hạ tầng.
Cần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa thép nhập khẩu và thép trong nước
Cần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa thép nhập khẩu và thép trong nước
(Ngày Nay) - Nếu áp thuế chống bán phá giá đối với thép cán nóng (HRC) nhập khẩu sẽ khiến nguồn cung ngày càng khan hiếm và vô hình chung sẽ tạo ra thế độc quyền cho doanh nghiệp sản xuất trong nước. Khi đó, các doanh nghiệp trong ngành tôn mạ và ống thép sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng và trên hết là người tiêu dùng cũng sẽ phải sử dụng thép nội giá cao.