Tế bào thần kinh như… cảnh sát giao thông trong não người

[Ngày Nay] - Khoa học thần kinh - nghiên cứu về bộ não đã có niên đại từ năm 1700 trước Công nguyên ở Ai Cập cổ đại - dù người Ai Cập cổ đại cho rằng bộ não chỉ là thứ “nhồi nhét” trong đầu để giữ hộp sọ không bị lõm. Ngay cả các nhà khoa học trước kia cũng từng tin rằng hình dạng đầu quyết định trí thông minh của con người.
Tế bào thần kinh như… cảnh sát giao thông trong não người

Nhưng khi khoa học đã sáng tỏ, chúng ta biết mỗi vùng của não có nhiệm vụ khác nhau. Các tế bào não được chia thành hai loại chính: Tế bào thần kinh - những tế bào “suy nghĩ” và glia - những tế bào có chức năng hỗ trợ tế bào thần kinh thực hiện tốt công việc của chúng. Tế bài thần kinh và glia bao gồm 10.000 loại tế bào thần kinh khác nhau.

Mới đây, các nhà khoa học tìm thấy một tế bào bí ẩn nữa. Đó là “tế bào tầm xuân” - một loại nơ ron mới và phức tạp. Loại nơ ron này không chỉ mới và hiếm, nó còn liên quan đến một số quá trình não phức tạp nhất của con người.

Các nhà nghiên cứu lần đầu tiên khám phá ra nơ ron này thông qua kính hiển vi ở những lát mô não người. Loại tế bào này có sự biểu hiện gen độc đáo, hình dạng khác biệt và các mối liên kết rộng khắp với các tế bào thàn kinh khác.

Tế bào thần kinh như… cảnh sát giao thông trong não người ảnh 1

Họ gọi chúng là “tế bào tầm xuân” bởi chúng trông như quả của cây tầm xuân với nhiều đuôi dài, mảnh và chúng có sắc đỏ ấn tượng.

Các tế bào thần kinh mới thuộc về một nhóm các dây thần kinh được gọi là tế bào thần kinh ức chế. Lớp tế bào thần kinh này hoạt động bằng cách tắt các dây thần kinh khác, làm chậm hoặc ngừng phát tín hiệu. Hãy tưởng tượng các tế bào thần kinh ức chế như cảnh sát giao thông của não. Nếu không có cảnh sát giao thông xung quanh, các phương tiện giao thông sẽ di chuyển tự do. Tuy nhiên, khi có cảnh sát giao thông điều khiển, các phương tiện sẽ dừng lại và sẽ không di chuyển cho đến khi cảnh sát cho phép. Đó là cách tế bào thần kinh ức chế ảnh hưởng đến các tế bào lân cận. Nếu các tế bào thần kinh ức chế hoạt động - các dây thần kinh lân cận sẽ tắt. Bằng cách “điều khiển phương tiện” trong não của con người, các dây thần kinh ức chế giúp quản lý cách con người trải qua đau đớn, kiểm soát cách cơ bắp của con người di chuyển và nhiều hơn thế…

Cho đến nay, các nhà khoa học mới chỉ phát hiện ra loại tế bào nào có trong não người. Chúng chưa từng xuất hiện trong não của các loài chuột. Điều này có nghĩa là các “tế bào tầm xuân” là một trong những tế bào làm cho bộ não người phát triển hơn so với bộ não của một số loài động vật có vú khác.

“Tế bào tầm xuân” cũng rất hiếm. Các nhà nghiên cứu cho biết rằng các tết bào này chiếm 10% của lớp đầu tiên của vỏ não mới - phần tiến hóa muộn nhất của vỏ não cho phép chúng ta nghe và nhìn.Nghiên cứu này của nhóm nghiên cứu phối hợp giữa Đại học Szeged (Hungary) và Viện Khoa học não Allen (Mỹ) cho thấy “tế bào tầm xuân” có liên quan trực tiếp tới bệnh tâm thần - chứng bệnh chỉ phổ biến ở con người. Việc tìm ra tế bào tầm xuân sẽ giúp các bác sĩ và các nhà khoa học có những bước nghiên cứu đột phá về các bệnh tâm thần.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy trao Bằng khen của Bộ trưởng cho các cá nhân có thành tích xuất sắc. Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN.
Tôn vinh những người trao truyền văn hóa dân tộc ở cộng đồng
(Ngày Nay) - Hội nghị tuyên dương già làng, trưởng bản, nghệ nhân, người có uy tín có nhiều đóng góp trong bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc đã diễn ra chiều 18/4 tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).
Khai mạc Lễ hội du lịch Cửa Lò năm 2024
Khai mạc Lễ hội du lịch Cửa Lò năm 2024
(Ngày Nay) - Tối 18/4, tại Quảng trường Bình Minh, Thị xã Cửa Lò, UBND tỉnh Nghệ An tổ chức khai mạc Lễ hội du lịch Cửa Lò năm 2024 chủ đề “Cửa Lò - Khát vọng tỏa sáng”.
AI làm gián đoạn kế hoạch ra mắt iPhone 16
AI làm gián đoạn kế hoạch ra mắt iPhone 16
(Ngày Nay) - Apple đã nỗ lực tách biệt dòng iPhone thường và iPhone Pro để biện minh cho việc tăng giá của dòng Pro mà không làm giảm tiềm năng của dòng cơ bản. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa hai loại này có thể thay đổi vào cuối năm nay nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).
Những thách thức Australia phải đối mặt khi tỷ lệ sinh giảm
Những thách thức Australia phải đối mặt khi tỷ lệ sinh giảm
Dữ liệu mới nhất do Cục Thống kê Australia (ABS) công bố cho thấy tỷ lệ sinh ở Australia hiện thấp gần như ở mức kỷ lục, cho dù nước này đã áp dụng chính sách “tiền thưởng sinh con” từ cách đây 20 năm (2004) để khuyến khích người dân sinh con nhằm khắc phục tình trạng già hóa dân số. Các chuyên gia cho rằng thực tế này có thể gây ra những hậu quả sâu rộng đối với lực lượng lao động, hệ thống y tế và bản sắc văn hóa của đất nước.
Dịch tả nguy hiểm nhất trong hơn 10 năm qua hoành hành miền Nam châu Phi
Dịch tả nguy hiểm nhất trong hơn 10 năm qua hoành hành miền Nam châu Phi
Dịch tả tại khu vực miền Nam châu Phi đang trở nên đáng báo động với các nước Zambia, Zimbabwe và Malawi trở thành tâm điểm của đợt bùng phát nguy hiểm nhất ở châu lục trong ít nhất một thập kỷ này, nhất là trong bối cảnh kho dự trữ vaccine phòng tả toàn cầu đã cạn kiệt.