Xông nhà, xông đất đầu năm (hay có nơi còn gọi là đạp đất) là tục lệ lâu đời ở Việt Nam, xuất phát từ quan niệm coi ngày mùng một tháng giêng âm lịch là thời điểm khai mở của năm mới. Nếu buổi sớm ngày này may mắn, thuận lợi, thì nhiều người tin cả năm sẽ suôn sẻ, tốt lành.
Ngay sau thời khắc giao thừa, bất cứ ai bước từ ngoài vào nhà đều được coi là xông đất cho gia chủ. Do đó với nhiều gia đình, người xông đất trong ngày mùng một tết phải được chọn lựa và dặn dò từ trước.
Theo truyền thống, chủ nhà sẽ chọn một người làm “nghi lễ” bước vào nhà mình đầu tiên trong năm mới, vào đêm giao thừa hoặc sáng mùng 1 Tết. Đó phải là phải là tuổi “tam hợp” với chủ nhà, đặc biệt tránh tuổi “tứ hành xung”.
Phong tục xem tuổi xông đất và hướng xuất hành đầu năm xuất phát từ mong muốn của mọi người, trong năm mới gặp nhiều may mắn hạnh phúc, tránh được những điều xui xẻo.
 |
Nếu buổi sớm ngày này may mắn, thuận lợi, thì nhiều người tin cả năm sẽ suôn sẻ, tốt lành. Ảnh minh họa: Internet. |
Hãy chọn tuổi gia chủ dưới đây để xem chi tiết người xông đất mang lại tài lộc cho gia chủ năm Ất Mùi 2015:
| Canh Ngọ 1930 | Ất Dậu 1945 | Canh Tý 1960 | Ất Mão 1975 |
| Tân Mùi 1931 | Bính Tuất 1946 | Tân Sửu 1961 | Bính Thìn 1976 |
| Nhâm Thân 1932 | Đinh Hợi 1947 | Nhâm Dần 1962 | Đinh Tỵ 1977 |
| Quý Dậu 1933 | Mậu Tý 1948 | Quý Mão 1963 | Mậu Ngọ 1978 |
| Giáp Tuất 1934 | Kỷ Sửu 1949 | Giáp Thìn 1964 | Kỷ Mùi 1979 |
| Ất Hợi 1935 | Canh Dần 1950 | Ất Tỵ 1965 | Canh Thân 1980 |
| Bính Tý 1936 | Tân Mão 1951 | Bính Ngọ 1966 | Tân Dậu 1981 |
| Đinh Sửu 1937 | Nhâm Thìn 1952 | Đinh Mùi 1967 | Nhâm Tuất 1982 |
| Mậu Dần 1938 | Quý Tỵ 1953 | Mậu Thân 1968 | Quý Hợi 1983 |
| Kỷ Mão 1939 | Giáp Ngọ 1954 | Kỷ Dậu 1969 | Giáp Tý 1984 |
| Canh Thìn 1940 | Ất Mùi 1955 | Canh Tuất 1970 | Ất Sửu 1985 |
| Tân Tỵ 1941 | Bính Thân 1956 | Tân Hợi 1971 | Bính Dần 1986 |
| Nhâm Ngọ 1942 | Đinh Dậu 1957 | Nhâm Tý 1972 | Đinh Mão 1987 |
| Quý Mùi 1943 | Mậu Tuất 1958 | Quý Sửu 1973 | Mậu Thìn 1988 |
| Giáp Thân 1944 | Kỷ Hợi 1959 | Giáp Dần 1974 | Kỷ Tỵ 1989 |
Điều quan trọng nhất khi chọn người xông nhà đầu năm là người vui vẻ, rộng rãi, hạnh phúc thì gia đình được họ “xông” sẽ luôn may mắn, sung túc trong năm mới.
Còn nếu không, kể cả có hợp tuổi, nhưng khó tính thì chưa chắc năm mới đã gặp may. Chọn người thân nào trong nhà ngoan ngoãn, hiền lành, làm ăn tốt cũng là giải pháp.
Người khách đến thăm nhà đầu tiên trong một năm cũng vì thế mà quan trọng. Cho nên cứ cuối năm, mọi người cố ý tìm xem những người trong bà con hay láng giềng có tính vui vẻ, linh hoạt, đạo đức và thành công để nhờ sang thăm.
Người đến xông đất thường chỉ đến thăm, chúc tết chừng năm mười phút chứ không ở lại lâu, hầu cho mọi việc trong năm của chủ nhà cũng được trôi chảy thông suốt.
Người đi xông đất xong có niềm vui vì đã làm được việc phước, người được xông đất cũng sung sướng vì tin tưởng gia đạo mình sẽ may mắn trong suốt năm tới.
Thời xưa chỉ có 2 cách chọn người tốt vía xông đất ngày đầu năm. Kẻ làm quan, người có học chọn người xông đất có tuồi hợp tuổi với chủ nhà.
Người xông đất phải là đàn ông trụ cột trong gia đình. Đối với người dân lao động thì đơn giản hơn nhiều: Người được chọn xông đất phải khoẻ mạnh, tốt tính, và gia cảnh khấm khá, hoà thuận.
Một điều đặc biệt nữa trong Tết là phải kiêng cữ. Từng lời nói, cử chỉ không tích cực, cau có, gắt gỏng, la lối… bị tránh. Quét nhà vào sớm ngày mùng 1 cũng là điều không nên bởi làm như vậy sẽ khiến những của cải trong nhà trôi ra ngoài hết.
Nhiều người mắc tính gọn gàng, nhỡ có dọn dẹp nhà cửa đầu năm, đều phải dồn tạm rác vào một xó rồi chờ đến mùng 3 mới hốt đi.
