 |
Ảnh minh họa. |
Biến đổi khí hậu không chỉ dẫn đến sự tuyệt chủng của nhiều loài chim mà còn đồng nghĩa với việc, những loài chim sống sót sẽ có các đặc điểm ngoại hình kém đa dạng hơn. Sự đa dạng của các loài cũng dần bị tuyệt chủng.
Thống kê cho thấy, trong vòng 50 năm qua, Mỹ và Canada đã mất hơn 1/4 số lượng chim, ước tính khoảng 3 tỷ cá thể, do các hoạt động của con người.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2021 chỉ ra rằng hiện nay ở châu Âu có ít hơn 600 triệu cá thể chim so với năm 1980. Sự tuyệt chủng dự kiến sẽ tiếp tục theo báo cáo mới nhất, cho thấy 48% loài chim trên toàn thế giới được biết đến hoặc nghi ngờ là đang trải qua quá trình giảm số lượng.
Chuyên gia Emma Hughes tại Đại học Sheffield ở Anh cho biết: “Chúng ta sẽ dần mất đi các loài nhưng chúng ta không biết rằng các khía cạnh khác của sự đa dạng cũng rất quan trọng”.
Khi sự tuyệt chủng của một số loài chim hiếm nhất tiếp tục diễn ra, Hughes muốn biết liệu các loài còn sống có bị “đồng nhất hóa” - trở nên giống nhau hơn theo thời gian hay không. Đầu tiên, Hughes và nhóm của cô đã kiểm tra các bộ sưu tập trong bảo tàng gồm hơn 8.400 loài chim khác nhau trên khắp thế giới. Họ so sánh các đặc điểm thể chất của từng loài chim bao gồm kích thước cơ thể, hình dạng mỏ, chiều dài chân và cánh.
Sau đó, họ sử dụng một mô hình thống kê để dự đoán sự đa dạng sinh học sẽ thay đổi như thế nào trong một thế giới tương lai, nơi các loài hiện được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế phân loại là “cực kỳ nguy cấp”, “nguy cấp” và “dễ bị tổn thương” đã bị mất đi. Các nhà nghiên cứu cũng chia địa cầu thành 14 quần xã sinh vật khác nhau để so sánh.
Mô hình của họ cho thấy nếu chỉ những loài chim “cực kỳ nguy cấp” bị mất, 12 trong số 14 quần xã sinh vật của hành tinh sẽ có xu hướng hướng tới nhiều loài tương tự hơn. Nếu tất cả các loài chim được phân loại là “cực kỳ nguy cấp”, “nguy cấp” và “dễ bị tổn thương” bị tuyệt chủng, tất cả các quần xã sinh vật được dự đoán sẽ đối mặt với sự đồng nhất.
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng thước đo về mức độ tương tự của các loài có liên quan với nhau, được gọi là sự đa dạng phát sinh loài, sẽ suy giảm khi các loài tuyệt chủng. Nhưng phạm vi của các đặc điểm vật lý như hình dạng và kích thước, được gọi là sự đa dạng về hình thái, được cho là sẽ thu hẹp nhanh hơn nữa.
Nhóm nghiên cứu dự đoán, trong hầu hết các hệ sinh thái trên khắp thế giới, các loài chim sẽ mất đi những đặc điểm độc đáo và xu hướng trở nên “trung bình” về thể chất, kích thước cơ thể từ nhỏ đến trung bình với chiếc mỏ ngắn, khỏe, giống như chim sẻ và quạ.
Việc mất đi những loài chim với những đặc điểm độc đáo có thể gây ra những tác động lớn đến “sức khỏe” của hệ sinh thái. Số lượng loài chim giảm đi rất có thể sẽ dẫn đến giảm số lượng côn trùng tiêu thụ, hoa thụ phấn, hạt giống phát tán, ...
Hughes lưu ý rằng một điểm nóng của sự đồng nhất là dãy Himalaya ở châu Á, là nơi cư trú của một số loài kền kền hung hãn. Nếu những loài chim ăn xác lớn tuyệt chủng, sự đa dạng về chim của hệ sinh thái sẽ bị thu hẹp đáng kể.
“Tuy biết rằng chúng ta sẽ mất đi một số loài nhất định nhưng nghiên cứu này thực sự nhấn mạnh rằng chúng ta thực sự có nguy cơ mất đa dạng hình thái nhanh hơn rất nhiều so với dự đoán”, Hughes nói.
Nhóm nghiên cứu có kế hoạch phân tích sâu hơn, tiếp theo kiểm tra tác động của các loài xâm lấn đối với sự đa dạng của loài chim trong tương lai. Bởi vì những loài này có xu hướng có những đặc điểm chung nhất định khiến chúng có khả năng sống sót trong môi trường sống mới - như chiếc mỏ khéo léo để tiếp cận nhiều nguồn thức ăn khác nhau - điều này có thể đẩy nhanh xu hướng giống nhau hơn nữa của các loài chim.n
