Những ngôi nhà núp dưới mặt đất ở Iceland

(Ngày Nay) - Là một vùng đất rộng lớn, nhiều đập, mạch nước ngầm cùng nhiều ngọn núi lửa, Iceland không phải một mảnh đất dễ sống với con người. Vào thế kỷ 19, khi người Na Uy và người Anh tới đây, khí hậu khắc nghiệt cùng nguồn lực hạn chế khiến cho việc sinh sống trên mảnh đất này càng trở nên thách thức.
Những ngôi nhà Turf ở Iceland. (Nguồn: Planet)
Những ngôi nhà Turf ở Iceland. (Nguồn: Planet)

Tuy nhiên, những người Viking đã mang đến một giải pháp - những ngôi nhà Turf, một loại nhà được xây dựng dưới những vạt đất hoặc đắp cỏ lên trên mái nhằm bảo vệ những người dân Iceland khỏi những ngọn gió dữ, mưa và thậm chí là cả động đất. Dù ngày nay nhà Turf không còn nhiều ở Iceland, nhưng một đề cử của UNESCO năm 2011 đã khiến cả thế giới chú ý tới loại kiến trúc nhà độc đáo này.

"Các trang trại và nhà ở kiểu Turf từng hiện hữu ở mọi phần của Iceland và là phương thức xây nhà được bảo tồn qua nhiều thế hệ" - Hannes Larusson, nhà sáng lập Bảo tàng Nhà Turf ở Iceland, cho hay - "Đó là một trong những đóng góp về kiến trúc quan trọng nhất mà người dân phía Bắc đã làm cho thế giới".

Kiến trúc nhà Turf của Iceland có nguồn gốc từ kỹ thuật xây dựng có từ thời kỳ Đồ Sắt. Trên thực tế, người dân Roman từng sử dụng viên gạch Turf để xây dựng các pháo đài và tường phòng thủ.

Trên khắp Na Uy, quần đảo Faroe và nhiều phần ở Scotland, các ngôi nhà Turf cũng rất phổ biến. Trong khi ở các nước này, nhà Turf thường là dành cho tầng lớp nghèo, thì ở Iceland, ngay cả những người giàu có cũng xây dựng cho họ một ngôi nhà kiểu này.

Một trang trại Turf đặc trưng của người Iceland thường bao gồm từ 2-30 ngôi nhà được kết nối với nhau bởi các hành lang đắp bằng đất, một kiểu kiến trúc gọi là Baer - tức trang trại. Để khiến kiến trúc kiên cố hơn, phần sau của nhà Turf thường nằm trong một sườn đồi, trong khi phần trước là một phần mái nhô ra.

Các bức tường nhà Turf được xây dựng bằng đá xen kẽ các viên gạch Turf, trong khi một cấu trúc gỗ được thêm vào để gia cố thêm. Để làm ấm, các căn phòng bên trong thường nằm dưới bề mặt đất - khoảng nửa mét dưới mặt đất - nơi mà đất không thể bị đóng băng. Thường thì phòng chính trong nhà Turf sẽ được lát gỗ nhưng do ngày nay giá gỗ đắt nên phần lớn các gia đình bỏ qua khâu này.

Sống trong một căn nhà Turf được cho là mang lại trải nghiệm cực kỳ thú vị như được hòa mình vào thiên nhiên. Toàn bộ ngôi nhà được xây dựng hoàn toàn bằng các nguồn tự nhiên, với rêu và cỏ mọc trên mái. Bên trong trang trại Turf thường bao gồm một căn bếp nhỏ, phòng tắm, không gian chứa đồ, một khu nuôi động vật cũng như một phòng sinh hoạt chung của các gia đình.

Dù rằng các ngôi nhà Tù thường có chi phí bảo quản rất rẻ nhờ tường và mái nhà chỉ cần cắt xén cỏ và rêu thường xuyên, nhưng kiến trúc nhà này cần phải được xây lại sau một khoảng thời gian do mối mọt, các rễ cây chết hay do bị khô. Nếu có điều kiện, các chủ trang trại Turf có thể thuê một chuyên gia cắt tỉa tới để sửa sang lại ngôi nhà của họ.

Vào đầu thế kỷ 20, Iceland còn khoảng 100.000 ngôi nhà Turf như vậy. Ngày nay, chúng đã gần như bị phá hủy hết, do làn sóng hiện đại hóa ở Iceland diễn ra từ đầu thế kỷ.

"Con đường hiện đại hóa ở châu Âu sẽ mất khoảng 200-300 năm để thành hiện thực, nhưng chúng tôi đã nhảy cóc khoảng 20-30 năm" - ông Larusson cho hay - "Chúng tôi chuyển từ những ngôi nhà Turf sang nhà bình thường chỉ trong một bước nhảy".

Ông Larusson cũng là một trong những người cuối cùng ở Iceland từng sinh ra và lớn lên trong một ngôi nhà Turf.

"Tôi được nuôi dưỡng trong trang trại Turf và ở đó tới gần 10 năm đầu trong cuộc đời mình" - ông Larusson nói - "Ông tôi chưa từng muốn hiện đại hóa nó. Ông ấy vẫn giữ nguyên phương thức làm nông cổ điển, chưa từng dùng máy cày, vẫn sử dụng ngôi nhà cổ truyền cho tới khi ngừng làm nghề nông và gia đình tôi chuyển tới thủ đô Reykjavik".

Năm 1986, ông Larusson đã trở lại trang trại Turf của gia đình, có tên Austur-Medalholt. Trang trại này vẫn trụ vững dù ở trong tình trạng khá tồi tệ. Trong vòng 6 năm tới, ông dự định sẽ tháo dỡ từng ngôi nhà trong trang trại để phục hồi lại nguyên bản truyền thống. Dự án này cũng được Bảo tàng Nhà Turf hỗ trợ.

Trong những năm gần đây, nhận thấy sự tiện ích và thân thiện môi trường của những ngôi nhà Turf, rất nhiều kiến trúc sư có tiếng trên thế giới đã đến Iceland để học hỏi về kiến trúc cổ này, từ đó áp dụng cho các thiết kế nhà hiện đại trong tương lai. Họ cho rằng các ngôi nhà Turf được xây dựng kiên cố, tiết kiệm năng lượng và sử dụng toàn bộ các vật liệu sẵn có ở địa phương.

Gần đây nhất, công ty kiến trúc PKdm Arkitektar của Iceland đã hiện đại hóa mẫu nhà Turf nguyên bản, áp dụng để xây dựng 20 ngôi nhà gỗ để phục vụ du khách ở Tây Bắc nước này.

Các đại biểu cắt băng khánh thành tại lễ gắn biển công trình đạt giải Đặc biệt giải thưởng Quy hoạch đô thị Quốc gia lần thứ III đối với Đền thờ Liệt sĩ Chiến trường Điện Biên Phủ.
Bảo tồn, phát huy giá trị Di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ
(Ngày Nay) -  Chiều 15/4, tại thành phố Điện Biên Phủ, Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Điện Biên tổ chức Lễ gắn biển đạt giải Đặc biệt trong hệ thống Giải thưởng Quy hoạch Đô thị Quốc gia lần thứ III (VUPA) năm 2022 cho công trình Đền thờ Liệt sĩ Chiến trường Điện Biên Phủ. Đây là sự kiện chào mừng Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).
Học sinh tại các trường học trên địa bàn tỉnh Yên Bái đọc sách tại thư viện. Ảnh: Tuấn Anh - TTXVN
Lan tỏa văn hóa đọc trong học sinh dân tộc thiểu số
(Ngày Nay) -  Trong những năm trở lại đây, văn hóa đọc sách tại các trường học trên địa bàn tỉnh Yên Bái đang ngày càng được quan tâm, đặc biệt là việc lan tỏa văn hóa đọc trong học sinh dân tộc thiểu số vùng cao.
Ảnh minh họa
Đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục phổ thông
(Ngày Nay) -  Từ năm 2017, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025. Theo kế hoạch được phê duyệt, đến năm 2025, 100% các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân tổ chức giáo dục quyền con người cho người học.
Thủ đô Hà Nội có mưa rào và dông
Thủ đô Hà Nội có mưa rào và dông
(Ngày Nay) -  Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, trên ảnh vệ tinh, số liệu định vị dông sét và ra đa thời tiết cho thấy vùng mây đối lưu phát triển, gây mưa rào và dông cho hầu khắp khu vực thành phố Hà Nội.
Nhà văn Lê Kiên Thành chinh phục độc giả bằng sự chân thành và trái tim nhân hậu
Nhà văn Lê Kiên Thành chinh phục độc giả bằng sự chân thành và trái tim nhân hậu
(Ngày Nay) - Tiến sĩ Lê Kiên Thành khoác trên mình bộ vest xanh lịch lãm, phong thái điềm đạm nhẹ nhàng, nở nụ cười hiền lành, từ tốn bước vào khán phòng giao lưu với độc giả sau khi xuất bản quyển sách đầu tay “Những khoảnh khắc sống”. Ông đến với văn đàn muôn vàn tinh tú ở độ “Thất thập” bằng những câu chuyện thật, rất thật cùng lời lẽ chân thành, mộc mạc và hơn hết là một trái tim nhạy cảm, giàu lòng nhân hậu.
Người khuyết tật vươn lên làm chủ công nghệ
Người khuyết tật vươn lên làm chủ công nghệ
(Ngày Nay) - Từng mặc cảm, tự ti với sự khiếm khuyết của cơ thể, chàng trai 24 tuổi Dương Văn Dũng, đã dần tìm thấy giá trị của bản thân khi được tiếp cận cơ hội học thiết kế đồ họa.