(Ngày Nay) - Với trình độ học vấn uyên thâm, kiến thức sâu rộng, giữ nhiều chức vụ quan trọng, ông là vị trạng nguyên đầu tiên được khắc tên trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
1 Khoa thi đầu tiên của nước ta dưới thời Hậu Lê được tổ chức dưới thời vua nào?
icon
Vua Lê Thái Tổ
icon
Vua Lê Thái Tông
icon
Vua Lê Thánh Tông
Giải thích Khoa bảng nước bắt bắt đầu dưới thời Lý, sau đó được tiếp tục dưới thời Trần, Hồ. Tuy nhiên, trong giai đoạn bị nhà Minh đô hộ (1408-1428), nền giáo dục nước nhà ngưng trệ, phải đến năm 1442 dưới triều vua Lê Thái Tông, nhà Hậu Lê mới cho mở khoa thi đầu tiên của triều đại mới.
2 Tại khoa thi năm 1442, ai trở thành trạng nguyên đầu tiên của nhà Hậu Lê?
icon
Nguyễn Hiền
icon
Nguyễn Kỳ
icon
Nguyễn Trực
Giải thích Năm 1442, vua Lê Thái Tông giao cho Nguyễn Trãi làm chánh chủ khảo kỳ thi Đình, vua trực tiếp ra đề và chấm thi. Kết quả, Nguyễn Trực, vinh dự trở thành trạng nguyên đầu tiên của nhà Hậu Lê. Ông đồng thời cũng là trạng nguyên đầu tiên được khắc tên trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
3 Ông quê ở đâu?
icon
Hà Nội
icon
Hà Nam
icon
Hà Tĩnh
Giải thích Nguyễn Trực (1417-1474) sinh ra trong gia đình truyền thống khoa bảng ở làng Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Quốc Oai, nay thuộc Hà Nội. Từ bé, ông đã nổi tiếng thông minh, chăm học.
4 Nguyễn Trực từng đi sứ Trung Hoa vào năm bao nhiêu?
icon
Năm 1455
icon
Năm 1457
icon
Năm 1459
Giải thích Thời gian làm quan trong triều đình, Nguyễn Trực từng đi sứ Trung Hoa (năm 1457). Thời điểm đó, triều đình nhà Minh đang mở khoa thi tuyển chọn anh tài nên muốn thử sứ giả Đại Việt. Nguyễn Trực cùng phó sứ Trịnh Khiết Tường ứng thi. Tài văn chương của hai ông bộc lộ rõ. Nguyễn Trực một lần nữa đỗ Trạng nguyên trong khi Trịnh Khiết Tường đỗ Bảng nhãn. Triều đình và dân chúng triều Minh thán phục tài năng của vị trạng nguyên người Đại Việt, tôn xưng ông là Lưỡng quốc trạng nguyên.
5 Ông từng được vua ban cho mấy chữ vàng?
icon
4 chữ vàng
icon
6 chữ vàng
icon
8 chữ vàng
Giải thích Về nước, ông được vua phong chức Thượng thư, ban cho 8 chữ vàng "Thành công danh Nam Bắc triều biên ngã" (hoàn thành công danh ở hai nước).
6 Nguyễn Trực vốn nổi tiếng là một vị quan...?
icon
Cương nghị, nghiêm khắc
icon
Kiêu ngạo, bảo thủ
icon
Khiêm nhường, liêm khiết
Giải thích Trong cuộc đời làm quan của mình, Nguyễn Trực không chỉ nổi tiếng với tài văn thơ, hiểu biết sâu rộng, mà còn là vị quan khiêm nhường, liêm khiết.
7 Nhận xét nào sau đây đúng khi nói về Nguyễn Trực?
icon
Là người có nhiều học trò đỗ đạt
icon
Là người có tài đối đáp
icon
Cả 2 đáp án trên
Giải thích Dưới thời vua Lê Nhân Tông, Nguyễn Trực được trọng dụng. Vua ban chức Triều nghi đại phu Hàn lâm viện học sĩ Vu kỵ úy. Ít lâu sau, ông được tuyên triệu về triều, liên tục nắm giữ những chức vụ quan trọng. Năm 1454, mẹ mất, Nguyễn Trực về quê chịu tang. Nghe danh tiếng ông, nhiều người đến bái sư. Sau này, nhiều học trò ông đỗ đạt, cống hiến cho đất nước. Năm 1457, triều Minh cử sứ thần Hoàng Gián sang Đại Việt. Vua Lê Nhân Tông tuyên triệu Nguyễn Trực, lúc này đã mãn tang mẹ, về triều. Tài đối đáp của ông làm rạng danh nước nhà.
8 Những năm làm quan, Nguyễn Trực luôn tuân theo đạo lý nào?
icon
Tôi hiền
icon
Tôi sáng
icon
Cả 2 đáp án trên
Giải thích Sử sách ghi lại, trong khoa thi Đình năm 1442, với đề thi “Luận về phép trị nước của các vương triều”, Nguyễn Trực khẳng định: “Vua sáng tôi hiền thì nước sẽ thịnh, vua không sáng tôi không hiền thì nước sẽ suy vong”. Những năm làm quan, cống hiến cho đất nước của Nguyễn Trực chứng minh rằng, ông không chỉ nắm rõ mà còn một mực tuân theo đạo lý “tôi hiền”.
9 Vị vua nào đã cho vẽ chân dung ông đặt cạnh ngai vàng của mình để đỡ nhớ?
icon
Lê Bang Cơ
icon
Lê Nghi Dân
icon
Lê Tư Thành
Giải thích Sách Những người thầy trong sử Việt cho biết thời gian Nguyễn Trực về chịu tang ở quê nhà, vua Lê Nhân Tông (Lê Bang Cơ) vì nhớ ông đã cho vẽ bức chân dung của quan trạng để bên ngai vàng.
10 Hiện nay, ở làng nào của Hà Nội có đền thờ Nguyễn Trực?
icon
Làng Bối Khê
icon
Làng Chuông
icon
Làng Dân Hòa
Giải thích Ngày nay, vị Lưỡng quốc trạng nguyên lỗi lạc này được thờ tại Từ đường Trạng nguyên Nguyễn Trực - di tích Lịch sử văn hóa cấp quốc gia, ở làng Bối Khê, huyện Thanh Oai, Hà Nội.
Văn phòng Chính phủ vừa có Văn bản số 2705/VPCP-CN, truyền đạt ý kiến Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu UBND tỉnh Đồng Nai rà soát, hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành theo hướng xác định chính xác diện tích đất sử dụng cho sân bay và diện tích đất tái định cư cho dự án xây dựng sân bay Long Thành, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định bổ sung, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
Ngày 24/4, tại Diễn đàn thường niên về Công nghệ chuỗi khối (Blockchain) và trí tuệ nhân tạo (AI): Cuộc cách mạng tương lai, Hiệp hội Blockchain Việt Nam đã ra mắt Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo (ABAII).
Các nỗ lực tiêm chủng trên toàn cầu đã giúp cứu được 154 triệu mạng sống trong 50 năm qua. Đáng chú ý, phần lớn những người được hưởng lợi là trẻ sơ sinh. Đây là kết quả mới được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố ngày 24/4, phản ánh hiệu quả của các chiến dịch tiêm chủng trên toàn cầu trong nhiều thập niên qua.
(Ngày Nay) - Thành phố Bangkok, Thái Lan đã chính thức gia nhập mạng lưới Thành phố học tập toàn cầu (GNLC) của UNESCO vào đầu năm 2024, đánh dấu cột mốc quan trọng trong nỗ lực biến Thủ đô của Thái Lan thành trung tâm giáo dục hàng đầu khu vực và thế giới.
(Ngày Nay) - Trong bối cảnh những thay đổi xã hội sâu sắc ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, hội thảo “Định hình Chương trình Nghiên cứu Khoa học Xã hội và Nhân văn ở châu Á” sẽ tập trung vào việc xác định các ưu tiên nghiên cứu và các sáng kiến hợp tác để giải quyết các thách thức toàn cầu và khu vực.
(Ngày Nay) - Sự kiện nhấn mạnh tầm quan trọng của “Phổ cập giáo dục truyền thông và thông tin tại Ecuador” (MIL) trong việc phát triển công dân kỹ thuật số có trách nhiệm, loại bỏ thứ ngôn từ thù hận và thông tin sai lệch.
Ngày 24/4, nhà chức trách Mỹ thông báo liên minh do Mỹ đứng đầu đã bắn hạ 4 thiết bị bay không người lái (UAV) và 1 tên lửa chống hạm của lực lượng Houthi trên Vịnh Aden.
(Ngày Nay) - Theo Bộ Y tế, thời gian gần đây, tại một số cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã xảy ra một vài sự cố y khoa, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh và hình ảnh người thầy thuốc.
