Theo Nghị quyết 109/2015/NQ-QH13 hướng dẫn thi hành Bộ luật Hình sự Quốc hội vừa ban hành, kể từ ngày Bộ luật Hình sự năm 2015 được công bố, không áp dụng hình phạt tử hình khi xét xử người phạm tội mà Bộ luật Hình sự năm 2015 đã bỏ hình phạt tử hình; đối với người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.
(7 tội danh tử hình bị bỏ gồm: cướp tài sản; sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm; tàng trữ trái phép chất ma túy; chiếm đoạt chất ma túy; phá huỷ công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia; chống mệnh lệnh; đầu hàng địch).
Như vậy, theo quy định mới này, bị án Hồ Duy Trúc (tướng cướp khét tiếng chặt tay nạn nhân để cướp xe SH gây rúng động dư luận hồi năm 2014) theo đó sẽ không phải thi hành án tử hình về Tội cướp tài sản theo Điều 133 BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009).
Chân dung tướng cướp
Luật sư Lê Nguyễn Lê Vi (thuộc Đoàn luật sư TP HCM, người bào chữa cho tướng cướp Hồ Duy Trúc từ những ngày đầu) cho biết, thời điểm xảy ra vụ việc, hành vi của Trúc bị dư luận cả nước lên án. Bản thân luật sư cũng không đồng tình với tội ác mà Trúc đã gây ra. Tuy nhiên, khi tìm hiểu về gia đình Trúc, luật sư Lê Vi quyết định nhận lời bào chữa miễn phí.
‘Cha mẹ Trúc đã quá khổ rồi, giờ mất đứa con trai duy nhất nữa thì cám cảnh lắm. Vì thế, tôi quyết định bào chữa, mục đích không chỉ cứu một mạng người mà còn cứu cả gia đình Trúc. Tôi chỉ mong tòa án và dư luận xét hoàn cảnh gia đình Trúc, mở cho họ một tia hy vọng cuối cùng’, luật sư Vi nói.
Tuy nhiên, bào chữa không thành, vị luật sư này nhận nuôi con trai nhỏ của Trúc.
Lý do là luật mới sẽ được áp dụng từ 00g00' ngày 1/7/2016, nên tình huống Trúc được giảm xuống án chung thân sẽ chỉ xảy ra nếu đến thời điểm đó Trúc chưa bị thi hành án tử hình.
Điều này không chỉ đúng với Trúc mà còn với tất cả tội phạm thuộc các trường hợp mà Nghị quyết số 109/2015/QH13 quy định. Cũng theo luật sư Út thì những điều khoản này được áp dụng theo nguyên tắc ‘có lợi cho bị can, bị cáo’.
P.V