Theo New York Times, tại cuộc tranh luận tổng thống trực tiếp thứ ba và cũng là cuối cùng diễn ra tối 19/10, bà Hillary Clinton đã qua mặt ông Donald Trump bằng một chiến thuật đầy bất ngờ: sử dụng chính vũ khí đặc trưng của đối thủ để tấn công.
Chiến thuật châm chọc
Clinton giải thích lại lời Trump. "Hãy để tôi phiên dịch xem tôi có khả năng không", ứng viên tổng thống Mỹ đảng Dân chủ nói sau khi nghe đối thủ đảng Cộng hòa trình bày về kế hoạch thuế.
Clinton ngắt lời Trump. Lúc nhà tài phiệt New York khoe khoang về khách sạn tráng lệ mang tên ông ở Las Vegas, cựu ngoại trưởng Mỹ lập tức xen vào: "Làm bằng thép Trung Quốc" rồi nở một nụ cười đầy ẩn ý.
Trump bị chỉ trích vì trong suốt chiến dịch tranh cử, ông luôn miệng cáo buộc Trung Quốc, với tư cách một đối thủ kinh tế, đang thao túng thị trường tiền tệ, gây nhiều thiệt hại cho Mỹ, đồng thời cam kết tiến hành một cuộc chiến thương mại chống lại Bắc Kinh. Tuy nhiên, tỷ phú Mỹ lại nhập khẩu thép ồ ạt từ Trung Quốc.
Clinton chế nhạo Trump. Sau khi ông Trump tuyên bố Tổng thống Nga Vladimir Putin "không dành bất kỳ sự tôn trọng nào" cho Clinton, bà đã khéo léo lợi dụng câu chữ của đối thủ để phản pháo: "Ông ta muốn một con rối làm tổng thống Mỹ hơn".
Vứt bỏ kịch bản, bà Clinton đã tự biến mình thành một "kẻ uy hiếp", liên tục dùng chính những chiến thuật đã trở thành đặc trưng của Donald Trump để chống lại ông, quan sát viên Amy Chozick và Michael Barbaro từ New York Times bình luận.
Trong khi đó, ứng viên chạy đua vào Nhà Trắng đảng Cộng hòa, trên sân khấu tranh luận tại Đại học Nevada, Las Vegas, cho thấy một hình ảnh rất khác so với những gì ông thể hiện suốt 16 tháng qua: bình tĩnh và kiềm chế một cách kỳ lạ. Người xem hãn hữu mới thấy ông lăng mạ hay ngắt lời đối phương.
Trong phần tranh luận với chủ đề nhập cư, bà Clinton tung ra một cú đòn hiểm, quả quyết rằng ông Trump đã lợi dụng người lao động không có giấy tờ để xây tòa nhà Trump Tower, thậm chí đe dọa trục xuất những người này.
Nhà tài phiệt New York, người hiếm khi chịu im lặng trước những lời chỉ trích, bỏ qua cơ hội đáp trả.
Ngạc nhiên hơn cả, ông còn để bà Clinton thoải mái né tránh một câu hỏi từ phía người điều phối chương trình Chris Wallace về những cáo buộc tấn công tình dục mà cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton vướng phải, cũng như vai trò của Clinton trong việc ngăn cản những người này tố cáo chồng bà.
Khi bà Clinton gọi ông là con rối của Tổng thống Nga Putin, Trump chỉ ngắt lời một cách hời hợt. "Không phải con rối. Không phải con rối. Bà mới là con rối", ông đáp, không giải thích gì thêm.
Theo hai bình luận viên từ New York Times, sau hai lần tranh luận, cựu ngoại trưởng Mỹ hôm 19/10 cuối cùng cũng có cơ hội để thảo luận về các vấn đề chính sách như bà từng khao khát. Song bên cạnh việc trình bày chi tiết các đề xuất, bà còn dồn dập tung đòn công kích nhắm vào sự nghiệp, rắc rối tài chính cùng những vấn đề nhạy cảm khác của ông Trump, vẽ chân dung đối thủ không khác gì một đứa trẻ hư hỏng, tính khí bất ổn.
"Ngày mà tôi ngồi trong Phòng Tình huống giám sát cuộc đột kích tiêu diệt Osama bin Laden thì ông ấy đang dẫn chương trình 'Nhân viên Tập sự' (The Celebrity Apprentice)", bà Clinton nói, ám chỉ kinh nghiệm chính trị ít ỏi của ông Trump.
Chưa dừng lại ở đó, bà tiếp tục đả kích đối thủ về hoạt động từ thiện. "Tôi rất vui khi so sánh những gì chúng tôi (Quỹ Clinton) làm được với Quỹ Trump. Họ lấy tiền quyên góp từ mọi người để mua một bức chân dung Trump", bà nhấn mạnh. "Ý tôi là, ai lại làm như thế?".
Kỹ năng đàm phán của tỷ phú Trump cũng không nằm ngoài vòng công kích. "Ông ấy tới Mexico. Ông ấy có cuộc gặp mặt với Tổng thống Mexico", bà Clinton nói. "Ông ấy nín thinh, sau đấy lại lún sâu vao một cuộc chiến trên mạng xã hội Twitter bởi Tổng thống Mexico tuyên bố 'Chúng tôi sẽ không trả tiền cho bức tường ấy".
Ông Trump từng đề xuất xây tường giữa biên giới Mỹ - Mexico để ngăn dòng người nhập cư.
Phát huy tác dụng
Giới quan sát đánh giá, tại cuộc tranh luận cuối, ông Trump đã gặp không ít khó khăn để bắt kịp đối thủ. Nhà tài phiệt New York có lúc còn thừa nhận thứ duy nhất bà Clinton hơn ông là kinh nghiệm.
Khi nhận câu hỏi về quyết định năm 2008 của Tòa án Tối cao Mỹ về kiểm soát súng đạn, thay vì tập trung vào trọng tâm vấn đề ông Trump lại nhấn mạnh tới cảm xúc của bà Clinton vào thời điểm phán quyết được đưa ra. "Hillary rất đau khổ, rất giận dữ", ông miêu tả.
Cuộc tranh luận bước vào cao trào khi bà Clinton ám chỉ rằng ông Trump cuối cùng sẽ tìm ra cách để né tránh việc nộp thuế cho Cơ quan An ninh Xã hội.
"Tiền đóng cho Cơ quan An ninh Xã hội của tôi sẽ tăng, cũng giống như Donald, với điều kiện ông ấy không thể tìm ra cách nào để trốn", bà Clinton nói, dường như nhằm kích động ông Trump.
Và nhà tài phiệt New York thực sự đã bị kích động. "Thật là một mụ đàn bà xấu xa", ông đáp.
