Cố vấn Trung Quốc đóng vai trò bước ngoặt trong chính sách đối ngoại của Tổng thống Philippines

(Ngày Nay) - Sự nổi lên của một doanh nhân Trung Quốc trong nội các của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đang gây nên nhiều tranh cãi và phản đối từ dư luận nước này.

Doanh nhân Michael Yang (bên phải Tổng thống Duterte) - hiện đang là cố vấn kinh tế trong chính phủ Philippines. Ảnh: SCMP
Doanh nhân Michael Yang (bên phải Tổng thống Duterte) - hiện đang là cố vấn kinh tế trong chính phủ Philippines. Ảnh: SCMP

Doanh nhân được đề cập có tên là Michael Yang, chủ sở hữu trung tâm mua sắm ở thành phố Davao, có mối quan hệ mật thiết với cộng đồng người Hoa, cũng như với Tổng thống Duterte, hiện ông Yang dường như đã trở thành một cố vấn trong Cung điện Malacanang.

Vai trò mới được xác nhận của Yang trong chính phủ Philippines hiện đang được giám sát chặt chẽ hơn khi Manila đang có xu hướng gần gũi với Bắc Kinh và đặc biệt là trong chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình hôm thứ Ba.

Chính quyền Manila, về phần mình, đã hạ thấp sự hiện diện của ông Yang, thậm chí bác bỏ sự phẫn nộ của công chúng khi các giấy tờ có mục đích bổ nhiệm doanh nhân gốc Hoa trở thành cố vấn Tổng thống đã được phát hành trực tuyến.

Theo các thông tin được đăng tải trực tuyến, ông Yang đã làm việc cho Tổng thống Duterte kể từ hồi tháng 1 đầu năm, điều này đã tạo ra một sự thừa nhận chính thức.

“Michael Yang chỉ là một trong số các cố vấn của Tổng thống. Ông nhận khoản phí 1 peso/năm”, theo ông Salvador Panelo - phát ngôn viên của Tổng thống, trả lời báo chí hồi tháng 11.

Trước đó vào hồi tháng 10, Tổng thống Duterte từng tuyên bố Yang “không thể là” cố vấn của mình “vì ông là người Trung Quốc”. Theo luật Philippines, một người nước ngoài không thể có một vị trí trong chính phủ nước này. Tuy nhiên, với quốc tịch của Yang, theo ông Panelo, là một yếu tố trong cương vị “cố vấn kinh tế” của ông.

“Ông Yang là một người giàu có. Ông đã vươn lên từ hoàn cảnh đói nghèo. Bởi là người Trung Quốc, ông ấy biết mọi nhân vật từ chính phủ Trung Quốc. Và ông ấy biết tâm lý của người Trung Quốc.  Về khía cạnh đó, Tổng thống cần những người như vậy", phát ngôn viên Panelo cho biết.

Mối quan hệ lâu dài tại Davao

Mặc dù vậy, các câu hỏi và mâu thuẫn vẫn xoay quanh nhân vật Michael Yang, còn được gọi là Yang Hong Ming, các thông tin về tuổi tác, lý lịch, thông tin hoặc cách thức tiếp cận Tổng thống Duterte của doanh nhân này vẫn còn là bí ẩn.

Tondyo Cruz, một nhà báo của tờ The Manila Bulletin, bày tỏ sự thất vọng về việc thiếu thông tin và kêu gọi “tiết lộ đầy đủ” mọi thứ về người đàn ông Trung Quốc này.

“Chính phủ và Yang nên có trách nhiệm về sự thật. Bất kỳ sự thiếu thốn về thông tin của ông ta không phải là lỗi của giới truyền thông. Vấn đề bổ nhiệm của Tổng thống cần phải được minh bạch", nhà báo Cruz nói.

Các báo cáo sơ bộ tiết lộ Yang - ông chủ của trung tâm thương mại Los Amigos, đã có thâm niên 15 năm hoạt động kinh doanh tại thành phố Davao - nơi ông Duterte từng làm thị trưởng trong 3 nhiệm kỳ.

Tranh cãi về vai trò của Yang bắt đầu nổi lên vào hồi tháng trước, khi danh thiếp của ông được trang trí bằng con dấu Tổng thống, theo luật có thể được sử dụng "đại diện cho Tổng thống Philippines".

Mặt sau của tấm danh thiếp xác định Yang là chủ tịch của Công ty Full Win - một công ty kỹ thuật, bất động sản, tài chính và mua sắm chính phủ. Trang web của công ty cho biết Yang là chủ tịch danh dự của Phòng Thương mại Philippines - Trung Quốc và là chủ tịch của Tổ chức Hữu nghị Philippines - Trung Quốc.

Lần đầu tiên Duterte đề cập đến Yang trước công chúng là vào ngày 4/10, khi ông hoàn toàn bác bỏ một "cáo buộc cho rằng Yang là một người nghiện ma tuý hoặc trùm buôn ma túy”, tờ Rappler đưa tin.

Bảo vệ Yang, Tổng thống Duterte trích dẫn mối liên hệ của doanh nhân này với ông Zhao Jinhua - đại sứ Trung Quốc tại Philippines, và với Thủ tướng Lý Khắc Cường, nói: "Ông ấy thậm chí còn là một phần của đoàn tháp tùng Thủ tướng Trung Quốc".

Một dấu hiệu của thời đại mới

Việc thiếu thông tin về Yang, bao gồm việc sử dụng con dấu tổng thống và những lo ngại về quyền công dân Trung Quốc của ông này, đã khiến Thượng nghị sĩ Leila De Lima - một trong những chính trị gia đối lập, tỏ ra giận dữ.

Bà Lima chỉ ra rằng trong chuyến thăm nhà nước năm 2016 của ông Duterte tới Trung Quốc, các bức ảnh cho thấy Tổng thống với Yang, cựu VĐV cầu lông Zhao Jianhua và Alan Peter Cayetano - thư ký ngoại giao Philippines, cùng nhau đi bộ trong một khu du lịch tại Bắc Kinh.

Cố vấn Trung Quốc đóng vai trò bước ngoặt trong chính sách đối ngoại của Tổng thống Philippines ảnh 1

Ông Duterte cùng cựu VĐV cầu lông Zhao Jianhua, cố vấn Michael Yang tản bộ trên đường phố Bắc Kinh năm 2016. Ảnh: SCMP

"Về quy tắc, chúng ta không được phép có một cố vấn nước ngoài trong chính phủ bởi vì nó có thể cung cấp cho họ quyền truy cập trực tiếp các thông tin nhạy cảm và bí mật - một cách trực tiếp hoặc gián tiếp - do đó đe dọa và làm suy yếu an ninh quốc gia của chúng ta", nữ Thượng nghị sĩ đã đệ đơn yêu cầu điều tra ông Yang.

"Sự độc lập của đất nước khỏi sự kiểm soát của ngoại bang đòi hỏi rằng cần phải xác thực tình trạng công dân của cố vấn này, tính chất và phạm vi ảnh hưởng của ông ta đối với chính sách đối ngoại cần phải được tiết lộ đầy đủ", bà Lima cho biết.

Tuy nhiên, theo ông Bobby Tuazon - một giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Philippines và là Giám đốc chính sách của Trung tâm trao quyền Quản trị cho nhân dân, cho biết sự xuất hiện của các chuyên gia tư vấn nước ngoài không có gì mới ở Philippines.

Năm 2005, trong nhiệm kỳ làm Tổng thống của mình, bà Gloria Macapagal-Arroyo, nay là Chủ tịch Hạ viện và một đồng minh trung thành của Duterte, từng bị chỉ trích vì thuê một công ty tư vấn Mỹ với giá 75.000 USD/tháng.

Ông Tuazon cho biết các cố vấn nước ngoài thường được giữ lại để giúp thu hút đầu tư từ nước ngoài - trong trường hợp này là từ Trung Quốc.

“Kể từ khi ông Duterte đảm nhận vai trò Tổng thống, quan hệ Trung Quốc-Philippines đã phát triển theo cấp số nhân. Một số người thậm chí còn gọi nó là một "thời kỳ vàng" cho hai nước", ông Tuazon nói.

Bộ Tài chính Philippines thông báo rằng trong nửa đầu năm nay, thương mại song phương giữa hai quốc gia đạt 13,9 tỷ USD.

Ông Tuazon dự kiến sẽ có nhiều giao dịch mang tính bước ngoặt hơn được ký kết trong chuyến thăm kéo dài hai ngày của ông Tập tới Manila, có thể bao gồm thỏa thuận thăm dò dầu chung trong các vùng lãnh thổ tranh chấp.

Mặc dù không thể xác định vai trò của Yang trong quan hệ song phương, ông Tuazon cho biết các cố vấn nước ngoài đã giúp thúc đẩy quyền lợi của các cường quốc với các đối tác đang phát triển của mình. Quan trọng nhất, thời điểm bổ nhiệm Yang vào chính phủ Duterte dường như mang tính biểu tượng về định hướng ngoại giao của Philippines ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Theo SCMP
Tranh truyện Hàng Trống - tinh hoa đất Kinh Kỳ
Tranh truyện Hàng Trống - tinh hoa đất Kinh Kỳ
(Ngày Nay) - Những bức tranh dân gian Hàng Trống với nội dung thể hiện các tích truyện dân gian, được các nghệ nhân khắc họa cầu kỳ, tinh xảo, toát lên nét sinh động, ý nhị, trở thành nét tinh hóa văn hóa của vùng đất Kinh Kỳ.
Lượng khách quốc tế tăng, du lịch Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng
Lượng khách quốc tế tăng, du lịch Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng
(Ngày Nay) - Theo Sở Du lịch Hà Nội, quý I/2024, tổng khách du lịch đến Hà Nội ước đạt 6,54 triệu lượt khách, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm trước; trong đó khách du lịch quốc tế ước đạt 1,4 triệu lượt khách, tăng 40%. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 25.487 tỷ đồng, tăng 17,8%.
Trùm tiền ảo bị kết án 25 năm tù
Trùm tiền ảo bị kết án 25 năm tù
(Ngày Nay) - Ngày 28/3, người sáng lập sàn giao dịch tiền điện tử FTX Sam Bankman-Fried đã bị kết án 25 tù vì tội lừa đảo khách hàng và các nhà đầu tư trên nền tảng giao dịch tiền ảo này.
Cửa Lò sẵn sàng cho mùa du lịch biển
Cửa Lò sẵn sàng cho mùa du lịch biển
(Ngày Nay) - Trước thềm mùa du lịch biển, thị xã Cửa Lò (tỉnh Nghệ An) đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng chỉ trang đô thị, nâng cấp cơ sở hạ tầng.
Seoul chìm trong bụi mịn
Seoul chìm trong bụi mịn
(Ngày Nay) - Cảnh báo bụi mịn đã được ban bố ở hầu hết các khu vực thuộc tỉnh Gyeonggy và thủ đô Seoul của Hàn Quốc trong sáng 29/3.
Cần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa thép nhập khẩu và thép trong nước
Cần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa thép nhập khẩu và thép trong nước
(Ngày Nay) - Nếu áp thuế chống bán phá giá đối với thép cán nóng (HRC) nhập khẩu sẽ khiến nguồn cung ngày càng khan hiếm và vô hình chung sẽ tạo ra thế độc quyền cho doanh nghiệp sản xuất trong nước. Khi đó, các doanh nghiệp trong ngành tôn mạ và ống thép sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng và trên hết là người tiêu dùng cũng sẽ phải sử dụng thép nội giá cao.
Hai cựu tổng thống Mỹ ra mặt ủng hộ ông Biden
Hai cựu tổng thống Mỹ ra mặt ủng hộ ông Biden
(Ngày Nay) - Chiến dịch vận động tái tranh cử của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhận được cú hích nhờ sự hỗ trợ của hai người tiền nhiệm là cựu Tổng thống Bill Clinton và Barack Obama.