Mỹ phải quay lưng theo kiểu của Mỹ
Tại hội nghị thượng đỉnh an ninh Đối thoại Shangri-La ở Singapore cách đây 2 tuần, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã dùng những từ khó nghe để mô tả về tình hình ở Thái Lan.
Ông kêu gọi chính quyền quân sự trả tự do cho các quan chức bị giam giữ, kết thúc việc kiểm duyệt các phương tiện truyền thông và "ngay lập tức tổ chức cuộc bầu cử". Bình luận của ông Hagel được đưa ra 1 ngày sau khi nhà lãnh đạo cuộc đảo chính - tướng Prayuth Chan-ocha đặt lộ trình cho cuộc cải cách chính trị, với cuộc bầu cử "trong vòng 15 tháng".
 |
| Chính quyền quân sự Thái Lan tìm đến Trung Quốc sau khi bị Mỹ quay lưng. |
Trước đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố sẽ sử dụng "tất cả đòn bẩy chính trị, đòn bẩy kinh tế" để gây áp lực với chính quyền quân sự Thái Lan trả lại quyền cho nhân dân (chế độ dân chủ).
Thái Lan từ lâu đã quan hệ chặt chẽ với Mỹ. Trong Chiến tranh Lạnh, họ là một trong những đồng minh tin cậy của Mỹ ở Đông Nam Á. Nhưng nhiều người bảo hoàng ở Thái bây giờ cảm thấy rằng Mỹ đã bỏ rơi họ.
Sau khi Kristie Kenney - Đại sứ Mỹ tại Thái Lan chỉ trích cuộc đảo chính, một chiến dịch truyền thông xã hội do những người bảo hoàng Thái phát động - đã kêu gọi triệu hồi đại sứ từ Washington về nước.
Khunying Songsuda Yodmani, con gái của cựu quân sự độc tài thân Mỹ Thanom Kittikachorn, cũng đã lên án Mỹ "can thiệp" vào công việc nội bộ của Thái Lan và kêu gọi, Bộ Ngoại giao Mỹ "tôn trọng các đồng minh, đối xử với họ bình đẳng chứ không phải là thuộc địa của Mỹ".
Những rạn nứt này cho thấy Mỹ và chính quyền quân sự - những người theo đường lối bảo hoàng tại Thái Lan có mâu thuẫn nghiêm trọng, không chấp nhận cách làm việc của nhau.
Trong một động thái khác, chính quyền Bắc Kinh lại tranh thủ cơ hội liên tiếp ghi điểm với chính quyền quân sự mới tại Thái Lan. Dường như Bắc Kinh muốn lợi dụng rạn nứt giữa Thái Lan và Mỹ để nhảy vào giành lấy ảnh hưởng. Không ít chuyên gia của Bắc Kinh nghĩ rằng đó là một nước cờ khôn ngoan, ngư ông đắc lợi.
Ly rượu độc đang chờ Bắc Kinh
Những động thái nào cho thấy Trung Quốc đang vỗ về chính phủ quân sự Thái Lan? Trung Quốc tỏ ra sốt sắng khi lãnh đạo quân sự của Thái Lan đến thăm Bắc Kinh vào ngày 11 đến 13.6 để tham khảo ý kiến các đối tác Trung Quốc về "hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề quân sự, đào tạo và phát triển các loại vũ khí".
Theo tờ báo được cho là bảo thủ Thái Naew Na, các nguồn tin trong Bộ Quốc phòng nhấn mạnh rằng "Trung Quốc coi các vấn đề chính trị của Thái Lan là một vấn đề nội bộ và rằng Trung Quốc sẽ không can thiệp.
Còn tại một cuộc họp với các doanh nghiệp và các nhà đầu tư Trung Quốc ngày 6.6, nhà lãnh đạo cuộc đảo chính Prayuth Chan-ocha tuyên bố Thái Lan bây giờ là một" đối tác toàn diện của Trung Quốc".
Chính quyền quân sự Thái Lan tìm đến Trung Quốc vì họ bị Mỹ quay lưng. Còn Trung Quốc ôm vội Thái Lan vào là vì sao?
Trung Quốc đang bị cô lập tại Đông Nam Á, bị ASEAN nhìn với ánh mắt nghi ngờ sau những động thái liên tục gây hấn tại vùng biển thuộc đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Philippines; tuyên bố chủ quyền với 90% biển Đông đè lên vùng biển không chỉ của Việt Nam, Philippines mà còn của cả Malaysia, Brunei và Indonesia.
Ngay cả một đồng minh thân cận trước đây là chính quyền quân sự Myanmar là cũng quay lưng với Trung Quốc. Do vậy, khi có cơ hội kết thân với Thái Lan thì Trung Quốc phải tỏ ra sốt sắng.
Tuy nhiên, hành động của Trung Quốc trong việc sốt sắng với Thái Lan sẽ khiến họ đánh mất không ít. Campuchia, vốn có những khúc mắc với Thái Lan, sẽ phải xem lại quan hệ với Bắc Kinh. Gia đình Thaksin, vốn thân thiết trong mối quan hệ với Trung Quốc, cũng phải thay đổi cách nhìn tin cậy bấy lâu mà họ dành cho Bắc Kinh.
Cho dù Trung Quốc có được cái bắt tay chặt với chính quyền quân sự tại Thái Lan, nhưng không ai bắt tay từ sáng đến tối. Sớm hay muộn, chính quyền quân sự cũng phải nhường chỗ cho chính quyền dân sự và Thái Lan cũng sẽ quay lại với giá trị ngoại giao cũ của họ (với Mỹ và ASEAN). Khi đó, Trung Quốc còn được ai đón tiếp ở ASEAN?
Chỉ khi nào Trung Quốc chơi đẹp, biết tôn trọng luật pháp quốc tế thì chẳng cần sốt sắng vồ vập, họ cũng sẽ được tất cả chào đón. Khi Bắc Kinh chạm ly với chính quyền quân sự Thái Lan, họ cùng nhấp men rượu nhưng phải sau một thời gian mới biết nó có đắng hay không?
