Thị trường lao động năm 2015: Cánh cửa đã mở

Cơ hội việc làm đang mở ra với lao động Việt Nam nhưng điều quan trọng là chúng ta đón nhận nó như thế nào?
Thị trường lao động năm 2015: Cánh cửa đã mở

Đầu năm, tuyển dụng tăng cao

Biến động nhân lực, cộng với nhu cầu mở rộng sản xuất khiến ngay từ quý đầu năm 2015 các doanh nghiệp (DN) đã dồn dập thông báo tuyển dụng lao động (LĐ) với số lượng lớn. Theo nhận định của các chuyên gia, đây được coi là một tín hiệu vui đối với thị trường LĐ đầu năm.

Tại các khu công nghiệp (KCN) Thăng Long (huyện Đông Anh, Hà Nội) và KCN Quang Minh (huyện Mê Linh, Hà Nội), mỗi ngày có cả trăm người đến các bảng tin tuyển dụng tìm việc. Hàng loạt công ty tuyển dụng LĐ với số lượng lớn. Năm 2015, công ty Linh kiện điện tử SEI Việt Nam có kế hoạch tuyển dụng 1.500 công nhân nữ vào làm việc trong nhà máy chuyên sản xuất và kinh doanh bảng vi mạch dẻo. Công ty TNHH Denso Việt Nam (chuyên sản xuất linh kiện ô tô) cũng treo biển tuyển dụng công nhân sản xuất với số lượng không hạn chế…

Tại Thái Nguyên, Cty TNHH Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên (Samsung Thái Nguyên) vừa có văn bản gửi Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) các tỉnh, thành phố thông báo kế hoạch muốn tuyển 10.000 LĐ phổ thông làm việc ở vị trí sản xuất, lắp ráp linh kiện điện tử và điện thoại di động.

Thị trường lao động năm 2015: Cánh cửa đã mở - anh 1

Trên địa bàn tỉnh Nam Định hiện có ba khu công nghiệp (Hòa Xá, Bảo Minh và Mỹ Trung), nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh, từ nay tới cuối năm 2015, các DN hoạt động tại các KCN trên địa bàn tỉnh có nhu cầu tuyển dụng gần 7.000 LĐ, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực dệt, sợi, nhuộm, may mặc, sản xuất dây dẫn và cơ khí chế tạo.

Khu vực kinh tế lớn nhất cả nước, thị trường LĐ càng sôi động ngay từ đầu năm. Đại diện Trung tâm dự báo nguồn nhân lực TP Hồ Chí Minh cho rằng, tháng ba là tháng cao điểm tuyển dụng. Do vậy, nhu cầu nhân lực bổ sung các ngành nghề sản xuất, chế biến sẽ tăng cao so với tháng một và hai. Dự kiến nhu cầu LĐ cần tuyển dụng tại TP Hồ Chí Minh vào quý I khoảng 23.000 chỗ làm việc, tập trung nhiều trong các nhóm ngành nghề như: dệt may, giày da, chế biến thực phẩm, nhựa - bao bì, xây dựng, công nghệ thông tin, bán hàng…Từ nay đến cuối năm 2015, các DN thành phố cần tuyển 265.000 LĐ.

Còn tại Đồng Nai, ngay từ đầu năm, theo báo cáo của Sở LĐ-TB&XH, nhu cầu LĐ tại đây cần thêm trên 50.000 người. Trên địa bàn tỉnh Bình Dương, các DN có nhu cầu tuyển khoảng 33.000 LĐ. Trong đó nhu cầu LĐ phổ thông 30.000 người, LĐ có trình độ trung cấp trở lên khoảng 3.000 người…

Cuối năm, hội nhập quốc tế

Theo lộ trình, vào cuối năm 2015, Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) sẽ hình thành. Với thị trường 600 triệu dân của ASEAN, trong đó 300 triệu người tham gia LĐ thì lực lượng này khi được “giải phóng”, được tự do di chuyển trong thị trường chung sẽ là nhân tố cơ bản để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của các nước thành viên Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Khi tham gia AEC, Việt Nam có lợi thế lớn nhất là lực lượng LĐ dồi dào và cơ cấu LĐ trẻ. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến giữa năm 2014, quy mô lực lượng LĐ từ 15 tuổi trở lên ở Việt Nam là 53,8 triệu người, trong đó số người trong độ tuổi LĐ là 47,52 triệu người.

Thị trường lao động năm 2015: Cánh cửa đã mở - anh 2

Theo dự báo của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), khi tham gia AEC, số việc làm của Việt Nam sẽ tăng lên 14,5% vào năm 2025. Nhận định của Giám đốc Tổ chức Lao động (LĐ) quốc tế khu vực châu Á-Thái Bình Dương cho rằng, với sự hình thành của Cộng đồng này, việc làm trong các ngành xây dựng, vận tải, dệt may và chế biến thực phẩm sẽ có sự tăng trưởng mạnh mẽ nhất.

Trước mắt, trong năm 2015 có tám ngành nghề LĐ trong các nước ASEAN được tự do di chuyển thông qua các thỏa thuận công nhận tay nghề tương đương, gồm kế toán, kiến trúc sư, nha sĩ, bác sĩ, kỹ sư, y tá, vận chuyển và nhân viên ngành du lịch. Ngoài ra, nhân lực chất lượng cao (các chuyên gia, thợ lành nghề), trong đó có nhân lực được đào tạo chuyên môn hoặc có trình độ từ đại học trở lên, thông thạo ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, được di chuyển tự do hơn.

Ngay từ cuối năm 2014, xu hướng hội nhập đã tác động trực tiếp đến thị trường lao động Việt Nam khiến nhiều ngành nghề có biến động, LĐ dịch chuyển giữa các ngành. Theo kết quả khảo sát của Bộ LĐ-TB&XH năm 2014, tốc độ dịch chuyển việc làm của người LĐ giữa các DN vào cuối năm diễn ra nhanh hơn so với những tháng đầu năm (20% so với 15%). Tính đến tháng 12-2014, cả nước có 76.309 LĐ nước ngoài (đến từ 74 quốc gia) đang làm việc. Trong đó, số LĐ quốc tịch châu Á chiếm 58%...

Bên cạnh đó, nhu cầu tuyển dụng năm 2014 tăng 38% so với năm trước. Trong đó, riêng quý IV đạt mức tăng trưởng tới 58% so với cùng kỳ.

Vẫn rất…thờ ơ

Đến thời điểm hiện tại, điều đáng lo ngại là không phải mọi DN Việt Nam đều quan tâm, có thông tin về những cơ hội đang mở ra với LĐ trong nước. Chủ tịch Hội DN trẻ Hà Nội Lê Đức Sơn cho biết: 80% số DN được hỏi rất thờ ơ, không hề quan tâm đến hội nhập. Chỉ 20% và phần lớn là DN quy mô lớn quan tâm đến vấn đề này.

Còn Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn nhận định, lĩnh vực gặp thách thức nhiều nhất sau sản xuất hàng hóa tiêu dùng khi hội nhập là LĐ. Song, ông đánh giá cho sự chuẩn bị của DN Việt Nam với AEC chỉ là “dưới 5 điểm” (thang điểm 10). “Có tới 60% số DN Việt Nam không biết gì về AEC.

Chỉ 20% lực lượng LĐ ở Việt Nam có kỹ năng, bộ phận này sẽ dịch chuyển nhiều sang khu vực FDI hoặc sang các nước ASEAN khác. Ngược lại, một bộ phận LĐ có kỹ năng từ nước ngoài sẽ vào Việt Nam, ông Sơn nhận định.

Thực trạng nghịch lý hiện nay là ở các cuộc thi tay nghề ASEAN gần đây, LĐ Việt Nam thường đạt thứ hạng khá cao, nhưng hầu hết các DN của nhiều ngành nghề đều kêu than thiếu trầm trọng LĐ có kỹ năng, tay nghề. Tình trạng chảy máu chất xám là hiện hữu bởi các DN ASEAN và ASEAN+ có nhiều lợi thế, có kinh nghiệm, kỹ năng quản lý, ứng dụng công nghệ cao và các chính sách hấp dẫn sẽ thu hút nguồn lực chất lượng cao, nguồn lực trẻ của khu vực và thế giới.

Thị trường lao động năm 2015: Cánh cửa đã mở - anh 3

Chất lượng nguồn nhân lực thấp được đánh giá là một trong những “điểm nghẽn” cản trở sự phát triển. Theo Bộ LĐ-TB&XH, LĐ qua đào tạo nghề hiện nay mới chỉ chiếm khoảng 34% tổng số LĐ trong cả nước. Trên thực tế, chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam có khoảng cách khá lớn so với các nước trong khu vực.

Ngân hàng Thế giới (WB) đánh giá, nếu lấy thang điểm là 10 thì chất lượng nhân lực của Việt Nam chỉ đạt 3,79 điểm, xếp thứ 11/12 nước châu Á tham gia xếp hạng của Ngân hàng Thế giới (trong khi Hàn Quốc đạt 6,91 điểm; Ấn Độ đạt 5,76 điểm; Malaysia đạt 5,59 điểm... Do vậy, năng suất lao động của Việt Nam thuộc nhóm thấp ở châu Á - Thái Bình Dương (thấp hơn Singapore gần 15 lần, thấp hơn Nhật Bản 11 lần và thấp hơn Hàn Quốc 10 lần).

Nhiều chuyên gia kinh tế lo ngai, nguy cơ của nền kinh tế chỉ dựa vào LĐ giá rẻ và năng suất thấp sẽ dẫn đến Việt Nam sẽ không phải là một điểm đến hấp dẫn cho những dự án đầu tư mang tính tiên phong về công nghệ hoặc quy mô. Do mức sống ở Việt Nam ngày càng đắt đỏ đã khiến tiền lương tăng nhanh hơn năng suất, làm xói mòn lợi thế LĐ giá rẻ trong khu vực. LĐ chất lượng thấp đồng nghĩa với sự kém đa dạng của các loại kỹ năng, khả năng sáng tạo cũng như hiệu quả tổ chức.

Theo các chuyên gia kinh tế việc làm, hiện nhà nước đóng vai trò then chốt trong nhiều khâu cơ bản: Ổn định kinh tế vĩ mô; bảo đảm hiệu quả pháp luật, môi trường kinh doanh, cạnh tranh; chính sách giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ…

Năng suất LĐ sẽ được cải thiện nếu từng DN quyết liệt nâng cấp công nghệ (du nhập và nghiên cứu-phát triển); cải thiện hệ thống quản lý và dây chuyền sản xuất; chú trọng nâng cao tay nghề cho người LĐ; dịch chuyển sang ngành nghề mang lại giá trị gia tăng cao hơn.

Hợp tác cùng Thời Nay

>>> Xem thêm

Doanh nghiệp nội - ngoại cùng gặp khó

Các dự án nạo vét cửa sông: Tiền tấn nhưng hiệu quả đến đâu?

Rộ tin đồn nhà đầu tư ngoại thâu tóm Hanoimilk

Nhóm nhạc BTS tích cực quảng bá văn hóa Hàn Quốc. Ảnh: Bighit Entertainment
Giới trẻ châu Á kể chuyện văn hóa dân tộc
(Ngày Nay) - Người trẻ châu Á ngày nay không chỉ năng động, sáng tạo mà còn luôn ý thức gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Họ đang thổi bùng sức sống mới cho văn hóa truyền thống bằng những cách thức độc đáo và đầy cảm hứng.
Ảnh minh họa
Công an Hà Nội cảnh báo 24 thủ đoạn sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm tài sản
(Ngày Nay) - Theo Công an TP Hà Nội, tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản vẫn diễn biến phức tạp, các đối tượng thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động, lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội, gây thiệt hại đặc biệt lớn về kinh tế-xã hội.
Tầng lớp tỷ phú, giàu có tìm nơi tận hưởng cuộc sống “xa xỉ thầm lặng”
Tầng lớp tỷ phú, giàu có tìm nơi tận hưởng cuộc sống “xa xỉ thầm lặng”
(Ngày Nay) -  “Quiet luxury” - sự xa xỉ thầm lặng đang phát triển thành xu hướng sống, phong cách tận hưởng mới của giới thượng lưu. Bắt nguồn từ thời trang, xu hướng này “lấn sân” sang lĩnh vực bất động sản và được giới nhà giàu ưa chuộng. Điều này lý giải vì sao phân khu The Miyabi (thuộc Thành phố đảo Hoàng Gia - Vinhomes Royal Island) được săn đón ngay khi vừa ra mắt .
Ảnh minh họa
WHO ra mắt mạng lưới toàn cầu mới giám sát virus corona
(Ngày Nay) -  Ngày 27/3, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã ra mắt mạng lưới toàn cầu mới về virus corona CoViNet để phát hiện, theo dõi và đánh giá sớm cũng như chính xác các virus SARS-CoV-2, MERS-CoV và các chủng virus corona mới đe dọa nghiêm trọng sức khỏe cộng đồng.