Chuyện thú vị về đồng tiền cuối cùng của vương triều nhà Nguyễn

Dân gian xưa lưu truyền một câu chuyện thú vị trong lịch sử tiền tệ Việt Nam, nó liên quan đến đồng tiền cuối cùng trong của chế độ phong kiến và cũng là đồng tiền cuối cùng của vương triều Nguyễn.
Tiền Bảo Đại thông bảo- Thập văn.
Tiền Bảo Đại thông bảo- Thập văn.

Tháng 2/1924, Thái tử Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy đang du học tại Pháp về nước để dự Lễ Tứ Tuần Đại khánh của vua cha là Khải Định, đến tháng 11/1924 trở lại nước Pháp để tiếp tục học. Tháng 11/1925, Vĩnh Thụy về nước thọ tang Khải Định và đến ngày 8/1/1926, Vĩnh Thụy được tôn lên kế vị làm vua lấy niên hiệu Bảo Đại, tháng 3 cùng năm, Bảo Đại trở lại Pháp để tiếp tục học tập giao quyền điều hành cho một Hội đồng phụ chánh,

Sau 10 năm học tập ở Pháp, ngày 16/8/1932, Bảo Đại xuống tàu "Đác ta nhăng" (Dartagnan) về nước.Sau đó Bảo Đại đã tiến hành cải cách công việc trong triều như sắp xếp lại việc nội chính, bãi bỏ một số tập tục truyền thống từ đó thần dân không phải quỳ lạy mà có thể ngước nhìn long nhan nhà vua khi nhà vua tới, mỗi khi vào chầu các quan Tây không phải chắp tay xá lạy mà chỉ bắt tay vua, các quan ta cũng không phải quỳ lạy...

Tuy nhiên cũng có những việc vị vua Tây học này vẫn tuân theo quy tắc xưa, như đúc tiền chẳng hạn. Tiền đồng Bảo Đại thông bảo là loại tiền đồng Việt Nam kiểu cổ sau cùng được phát hành vào năm 1933; cớ ba loại khác nhau: Một loại tiền đúc cỡ nhỏ, loại tiền đúc cỡ lớn mặt sau có chữ "thập văn" và loại tiền đúc lớn nhất mặt sau không có chữ.

Chuyện thú vị về đồng tiền cuối cùng của vương triều nhà Nguyễn ảnh 1

Chân dung vua Bảo Đại.

Theo hệ quy đổi tỉ giá lúc bấy giờ, 01 tiền đồng Bảo Đại ăn 6 đồng tiền kẽm, 01 tiền đồng "thập văn" ăn 10 đồng tiền kẽm và 01 đồng trinh ăn 1/2 hay 1/3 tiền Khải Định (loại tiền máy rập). Đồng tiền Bảo Đại còn được gọi là 1/6 (một phần sáu) của 1 (một) đồng xu (1 đồng bạc có 100 xu), với một đồng Bảo Đại, người ta chỉ có thể mua được hai ba cọng hành lá.

Ngoài tiền Bảo Đại thông bảo thông thường, khi đó Ngân hàng Đông Dương còn đúc đồng trinh tiền Bảo Đại thông bảo bằng máy rập nhưng giá trị rất thấp, phải 02 hoặc có khi phải 03 đồng đồng trinh tiền Bảo Đại thông bảo mới ăn ngang giá trị 01 đồng trinh tiền Khải Định thông bảo. Nếu so với tiền Đông Dương thì giá trị đồng trinh tiền Bảo Đại thông bảo chỉ bằng 1/400 đến 1/600 của 01 xu tiền Đông Dương nên không có chức năng kinh tế nào.

Điều thú vị là đồng Bảo Đại thông bảo phải mất 2 thậm chí ba “đồng Bảo Đại” mới đổi được một “đồng Khải Định”. Trước đấy, người ta thường dùng “đồng Khải Định” để bố thí cho người ăn xin, nhưng kể từ khi “đồng Bảo Đại” ra đời, chiếm độc tôn giá trị thấp nhất, là đơn vị chót của hệ thống tiền tệ lúc bấy giờ nên thay vì cho đồng Khải Định như trước, người ta giờ chỉ cho đám “cái bang” đồng tiền nhỏ nhất là đồng Bảo Đại.

Theo tài liệu của báo Đuốc Nhà Nam thì trước khi đồng Bảo Đại ra đời, dân chúng vẫn tiêu xài tiền tệ bằng đơn vị chót là đồng Khải Định. Phải 2 (hai) Đồng Khải Định mới đổi được 1 (một) xu, do đó đồng Khải Định còn được gọi là đồng “nửa xu” hoặc “tiền chinh”.

Theo Dân Việt
Khách tham quan triển lãm “Tranh truyện Hàng Trống”.
Khai mạc Triển lãm “Tranh truyện Hàng Trống”
(Ngày Nay) - Lễ khai mạc Triển lãm “Tranh truyện Hàng Trống” đã diễn ra chiều 18/3 tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (số 36, Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội). Triển lãm do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Họa sỹ Phan Ngọc Khuê, nhà nghiên cứu nghệ thuật các dân tộc Việt Nam tổ chức.
Chương trình hòa tấu nhạc cụ dân tộc tại lễ hội.
Thanh Hoá: Nhiều hoạt động đặc sắc tại lễ hội Mường Xia
(Ngày Nay) - Tối 18/3, tại xã Sơn Thủy, huyện miền núi Quan Sơn (Thanh Hóa), Lễ hội Mường Xia đã diễn ra với sự tham gia của hàng nghìn đồng bào dân tộc Thái và người dân nước bạn Lào ở khu vực biên giới miền Tây Thanh Hóa và tỉnh Hủa Phăn (Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào).
Những quan điểm cần “gác qua một bên”
Những quan điểm cần “gác qua một bên”
(Ngày Nay) - Sinh thời, khi được hỏi về các vấn đề siêu hình thì Thế Tôn im lặng, “gác qua một bên”. Sau khi Thế Tôn nhập diệt, một số người đã đến hỏi Tôn giả A-nan vấn đề này. Hiện nay, các quan điểm này vẫn đang được đặt ra.
Bầu trời Iceland rực đỏ vì núi lửa phun trào
Bầu trời Iceland rực đỏ vì núi lửa phun trào
(Ngày Nay) - Đài truyền hình RÚV của Iceland đưa tin, hiện tượng núi lửa phun trào ở Bán đảo Reykjanes đã buộc người dân sống xung quanh Vũng biển Blue nổi tiếng và thị trấn Grindavik gần đó phải sơ tán khẩn cấp.
Tràn lan nội dung độc hại do AI sáng tạo trên TikTok
Tràn lan nội dung độc hại do AI sáng tạo trên TikTok
(Ngày Nay) - Theo báo cáo của tổ chức phi lợi nhuận Media Matters, người dùng TikTok đang có xu hướng kiếm tiền từ các video đưa ra những thông tin vô căn cứ về những “thuyết âm mưu” liên quan đến ngày tận thế của thế giới.
Khai mạc Lễ hội Nữ tướng Lê Chân
Khai mạc Lễ hội Nữ tướng Lê Chân
(Ngày Nay) - Tối 17/3, tại Tượng đài Nữ tướng Lê Chân, UBND quận Lê Chân (thành phố Hải Phòng) khai mạc Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân năm 2024.