Ngày 27/9, TAND tỉnh Quảng Ngãi mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ Công ty Cổ phần Thương mại dịch vụ bảo vệ Thiên Ưng (Công ty Thiên Ưng) kiện Chi cục THADS TP.Kon Tum cũ (nay là Phòng Thi hành án Dân sự Khu vực 7 - tỉnh Quảng Ngãi) vì nợ tiền phí dịch vụ bảo vệ hơn 4,1 tỷ đồng.
Nếu buộc trả tiền thì ai sẽ thi hành án?
Tại tòa, Công ty Thiên Ưng (nguyên đơn) cho biết bắt đầu làm việc với thi hành án từ năm 2018, trước đó 2 bên chưa hợp tác lần nào. Mục tiêu hợp đồng là bảo vệ tài sản thi hành án.
Với số tiền công ty đã được thanh toán 8 tháng hợp đồng năm 2018, Công ty Thiên Ưng nhận thanh toán trực tiếp từ Chi cục THADS TP.Kon Tum. Quá trình ký hợp đồng, nguyên đơn cho biết chỉ làm việc với Chi cục THADS TP.Kon Tum, không có bên thứ 3 và cũng không biết nguồn kinh phí thanh toán hợp đồng.
Về việc vì sao các hợp đồng 2018, 2019 và 2021 đã kết thúc nhưng không thanh lý hợp đồng mà lại để nợ kéo dài, nguyên đơn cho biết đã nhiều lần làm việc trực tiếp, gửi văn bản đôn đốc kèm đối chiếu công nợ với các hợp đồng quá hạn đề nghị được thanh toán.
Thời gian trước, phía Chi cục THADS TP.Kon Tum cho biết lý do chưa bán được tài sản và có đưa ra lộ trình cụ thể về việc bán đấu giá. Doanh nghiệp thông cảm, chia sẻ với cơ quan THA và tin tưởng vào cơ quan nhà nước nên mới tiến hành kéo dài hợp đồng.
Trong khi đó, bị đơn cho biết trước khi ký hợp đồng, THA có nhận được sự giới thiệu của Ngân hàng An Bình với Công ty Thiên Ưng để bảo vệ tài sản thi hành án. Quá trình làm việc trực tiếp 3 bên, bị đơn có đề cập việc chi trả hàng tháng THA không có nguồn, chỉ thanh toán khi nào xử lý được tài sản.
Tại thời điểm đó, ngân hàng có đồng ý hỗ trợ chi phí hàng tháng, từ đó THA tiến hành ký kết hợp đồng. Phía Chi cục THADS TP.Kon Tum cũng xác nhận khi ký kết hợp đồng ngân hàng không tham gia.
 |
| Trụ sở Chi cục Thi hành án Dân sự TP.Kon Tum (cũ). |
Theo HĐXX, đây là chuyện giữa THA với ngân hàng, còn trong vụ kiện này là thanh toán hợp đồng đã ký kết với Công ty Thiên Ưng, hợp đồng không thể hiện có bên thứ 3. Buổi làm việc 3 bên theo trình bày của bị đơn không được lập biên bản hay có văn bản chứng minh, ngân hàng không phải là đơn vị bảo lãnh cho thi hành án.
Phía THA có đưa ra một số văn bản đề nghị ngân hàng hỗ trợ và chứng cứ thể hiện việc ngân hàng có chuyển tiền để có nguồn thanh toán. Nhưng sau đó, ngân hàng báo lại hết nguồn chi trả, từ đó THA đã yêu cầu sửa đổi điều khoản trong hợp đồng năm 2022.
Trong quá trình giải quyết vụ án, THA có đề nghị ngân hàng tiếp tục hỗ trợ nhưng ngân hàng báo phải xin ý kiến của cấp trên và phải chờ. THA xác nhận số nợ và có ý kiến đưa ngân hàng thành người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan vì đây là bên đã trả phí trong hợp đồng.
HĐXX cho rằng, nếu tòa tuyên buộc trả tiền thì THA vẫn phải chấp hành, nhưng mấu chốt là khi nào trả, không biết ai thi hành được bản án này vì THA không có nguồn tiền, ngân sách nhà nước không chi trả cho việc thi hành án, tiền thanh toán cũng đến từ việc thi hành án chứ không có nguồn khác.
HĐXX nêu quan điểm, vụ án này đã kéo dài nhiều năm, nguyên đơn đã khởi kiện thì bên THA phải có lộ trình, chứ cứ hứa xong rồi sau này không thi hành án được thì xử lý thế nào. Nếu Tòa tuyên buộc trả tiền thì THA lấy nguồn đâu, ai sẽ là người thi hành án.
Đại diện THA Dân sự tỉnh Quảng Ngãi cho biết tiến độ giải quyết, hiện nay các phòng chuyên môn đang hướng dẫn các phòng nghiệp vụ xử lý vì vụ việc phức tạp và kéo dài.
“Chốt lại phiên tòa này sẽ ra bản án có hiệu lực pháp luật, bây giờ cứ bảo đang xử lý. Nếu xác định có tiến độ rõ ràng rồi tòa sẽ cân nhắc để 2 bên thỏa thuận rút đơn khởi kiện chờ tiến độ, chứ cứ đang xem xét thì tòa không xử lý được. Bây giờ tuyên án xong thì cũng cơ quan thi hành án là người thi hành bản án chứ ai thi hành, rồi kinh phí ở đâu ra để thi hành”, HĐXX cho biết.
Cần đưa Ngân hàng An Bình vào vụ án
Luật sư bào chữa cho nguyên đơn trình bày quan điểm, bản án sơ thẩm của TAND TP.Kon Tum (cũ) có nhiều sai sót. Trong đó sai sót nghiêm trọng nhất về tố tụng là rõ ràng việc ký hợp đồng bảo vệ thực hiện công tác thi hành án liên quan đến 2 đối tượng khác là người được THA là Ngân hàng An Bình và người phải THA là vợ chồng chủ đất.
Hai đối tượng này có liên quan mật thiết đến vụ án này nhưng không được Tòa cấp sơ thẩm đưa vào tham gia tố tụng. Đây là vi phạm nghiêm trọng tố tụng không thể khắc phục được, dẫn đến phán quyết sai lầm của bản án.
Ngoài ra, Tòa cấp sơ thẩm nhận định sai trong việc ký hợp đồng dịch vụ bảo vệ đảm bảo công tác thi hành án và áp dụng quy định pháp luật. Hợp đồng 2 bên ký thể hiện rõ việc căn cứ các quy định của Bộ luật Dân sự, trong hợp đồng cũng không có điều khoản thể hiện Công ty Thiên Ưng phải bảo vệ đến khi xử lý được tài sản mới được thanh toán.
Cơ quan thi hành án là bên thuê dịch vụ và Công ty Thiên Ưng là bên cung cấp lao động, nghĩa vụ thanh toán thuộc về đơn vị THA chứ không phải người phải thi hành án, nhưng Tòa sơ thẩm đã vận dụng quy định tại Điều 58 Luật Thi hành án Dân sự để “đá” trách nhiệm thanh toán sang cho người phải THA. Trong khi thời điểm ký hợp đồng bảo vệ THA không có thông báo cho người phải thi hành án về vấn đề này.
 |
Tài sản liên quan đến vụ việc. |
Phía nguyên đơn đề nghị HĐXX xem xét hủy Bản án sơ thẩm, trả hồ sơ cho TAND Khu vực 7 – tỉnh Quảng Ngãi xét xử lại. Cần đưa những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan vào tham gia tố tụng để đảm bảo quyền lợi cho THA, Công ty Thiên Ưng và các bên liên quan.
Nguyên đơn cũng nêu quan điểm việc chậm thi hành án gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của các bên liên quan. Đồng thời quá trình thi hành án cũng để xảy ra một số sai sót liên quan đến tài sản thế chấp của vợ chồng chủ đất.
THA Dân sự KV7 đồng tình với việc đưa Ngân hàng An Bình vào vụ án, nhưng cho rằng việc thi hành án được thực hiện theo đúng quy định pháp luật và không đồng tình với việc đưa người phải thi hành án là vợ chồng chủ đất vào vụ án. Dù vụ việc đã kéo dài 8 năm, nhưng phía THA vẫn không thừa nhận việc chậm thi hành án.
Sau khi nghị án, HĐXX nhận định, tại phiên tòa bị đơn có cung cấp nội dung: Trước khi ký hợp đồng dịch vụ bảo vệ, Chấp hành viên đã làm việc với Ngân hàng An Bình - Chi nhánh Gia Lai thống nhất tạm ứng chi phí để thanh toán được thể hiện qua một số tài liệu, chứng cứ bị đơn cung cấp. Từ ngày 19/10/2018 - ngày 19/6/2019, Ngân hàng An Bình đã tạm ứng cho bị đơn để trả tiền cho nguyên đơn số tiền gần 470 triệu đồng.
Tại tòa sơ thẩm các bên đương sự không cung cấp bằng chứng trên nên cấp sơ thẩm đã không đưa Ngân hàng An Bình - Chi nhánh Gia Lai vào tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan để đảm bảo quyền lợi cho các đương sự và Ngân hàng An Bình.
Đây là tình tiết mới và cấp phúc thẩm không thể khắc phục được, nên HĐXX cấp phúc thẩm đã tuyên hủy bản án sơ thẩm, chuyển hồ sơ cho TAND Khu vực 7 – tỉnh Quảng Ngãi giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm. Do hủy án sơ thẩm nên HĐXX không xem xét về nội dung vụ án.
Như Ngày Nay đã thông tin trong các bài viết trước đây, từ năm 2018 - 2022, Chi cục Thi hành án dân sự TP.Kon Tum ký 4 hợp đồng dịch vụ bảo vệ với Công ty Thiên Ưng nhưng mới chỉ trả một phần tiền, còn lại hơn 4,1 tỷ đồng phí dịch vụ đến nay chưa thanh toán. Trong đó, Hợp đồng năm 2022 không ghi thời gian kết thúc hợp đồng mà chỉ kết thúc khi THA có văn bản đề nghị thanh lý dẫn đến việc doanh nghiệp đến thời điểm hiện tại dù không được trả tiền nhưng vẫn phải thực hiện công tác bảo vệ.
