Ngày Nay số 254

2 NGAYNAY.VN TIÊUĐIỂM Số254 - ThứNăm, ngày 24.12.2020 “Cái khó ló cái khôn” Năm2020, Việt Namcó cơ hội lớn khi giữ vai trò kép: Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Chủ tịch ASEAN. Nhưng đây cũng là một năm đầy thử thách. Tạp chí Times nhận xét: 2020 làmột trongnhữngnăm tồi tệ nhất lịch sử thế giới. Đại dịch COVID-19 trên toàn cầu; vòng xoáy cạnh tranh chiến lược của các nước lớn, đặc biệt là giữaMỹ vàTrungQuốc; các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống khác diễn biến phức tạp. Cùng với đó là sự gia tăng chủ nghĩa bảo hộ, sự suy giảm của quan hệ đa phương. Áp lực ngày càng tăng đối với việc giữ vững độc lập, tự chủ và cân bằng quan hệ chiến lược. Đối ngoại, hợp tác quốc phòng là lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm, thường đi sau. Bối cảnh thế giới, khu vực năm 2020 càng làmkhó khăn tăng bội phần. Nhiều vấn đề quốc phòng, an ninh đòi hỏi phải gặp gỡ, trao đổi trực tiếp để đi đến thốngnhất. Cónhữngnội dung khó bàn sâu, khó giữ kín qua hình thức hội nghị trực tuyến. Trong khi đó, đại dịch COVID-19 hạn chế các cuộc gặp gỡ, thamvấn trực tiếp. NgạnngữViệtNamcócâu “Cáikhólócáikhôn”.Quántriệt và vận dụng sáng tạo phương châm chỉ đạo “gắn kết và chủ làmchủ tịch, chủ trì điều phối. Điểm nổi bật của Tuyên bố chung ADMM-14 là thể hiện mạnh mẽ sự đoàn kết, thống nhất, cam kết đối với hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển; tránh các hành động làm phức tạp tình hình, hợp tác, đối thoại giải quyết mọi vấn đề bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực và đưa ra các lĩnh vực có thể hợp tác vừa cấp thiết vừa cơ bản, lâu dài như phòng, chống đại dịch, tìm kiếm cứu nạn, hỗ trợ thảm họa, rà phá bom mìn, an ninh mạng và gìn giữ hòa bình… Tuyên bố chung ADMM- 14 thể hiện quyết tâm xây dựng Cộng đồng Chính trị - An ninh và khẳng định với các đối tác về sự đồng thuận, vai trò trung tâm của ASEAN trong các cấu trúc, cơ chế khu vực. Tuyên bố chung ADMM+ lần thứ 7 bao hàmnhững vấn đề cốt lõi về quốc phòng, an ninh khu vực. Ghi nhận sự chuyển dịch địa chiến lược và địa chính trị tại khu vực; sự gắn kết, kết nối khu vực châu Á-Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Tuyên bố thúc đẩy và tăng cường hợp tác, quan hệ đối tác thôngquaADMM+, cơ chế hợp tác quốc phòng đa phương trên thực tế trong cấu trúc khu vực với ASEAN làm trung tâm, củng cố, tạo động Theo lời Thứ trưởng Quốc phòng, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, trong tuyên bố chung ADMM, đến phút chót vẫn có nước đề nghị sửa 1 chữ! Nguyên tắc chung là đồng thuận. Nếu ta không khéo léo thuyết phục thì khó ra được tuyên bố chung. Cái khó của nước chủ nhà, chủ trì điều phối là bảo đảm ra tuyên bố chung nhưng không né tránh các nội dung cơ bản của khu vực. Giá trị cao nhất của tuyên bố chung chính là các nội dung cơ bản, quan trọng, thiết thực được tất cả các nước đồng thuận, camkết. Với vai trò chủ trì điều phối, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã khéo léo, linh hoạt thuyết phục, dẫn dắt, tháo gỡ vướngmắc, để tất cả các nước đồng thuận với những nội dung lựa chọn, trao đổi. Nhờ vậy, trong 3 ADMM+ có tuyên bố chung, thì 2 do Việt Nam Đối ngoại, hợp tác quốc phòng là lĩnh vực phức tạp, thường đi sau. Nếu vượt qua rào cản, thúc đẩy quan hệ đối tác, đối ngoại, hợp tác quốc phòng trở thành lĩnh vực đột phá, chỉ dấu sự tin cậy cao trong quan hệ quốc tế; một trong những trụ cột trong hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước. Đối ngoại quốc phòng Việt Nam năm 2020 minh chứng sinh động cho nhận định đó. Dấu ấn đối ngoại quốc phòng động thích ứng”, Việt Nam quyết khôngđểđối thoại, hợp tác quốc phòng bị ngưng trệ dođại dịch. Sáng kiến tổ chức hội nghị trực tuyến kết hợp với bán trực tuyến và các hình thức, biệnpháp linhhoạt khác doViệt Namđề xuất trongHội nghị quan chức quốc phòng cấp cao ASEAN mở rộng (ADSOM+) được Bộ Quốc phòng các nước ASEANvà đối tác hoan nghênh. Bằng bản lĩnh, trí tuệ, tinh thần trách nhiệm, sự thành tâm và biện pháp phù hợp, linh hoạt, Bộ Quốc phòngViệt Nam đã cùng các đối tác thực hiện thành công mục tiêu, kế hoạch đề ra với những dấu ấn đậmnét. Nâng tầm đối ngoại quốc phòng đa phương ViệtNamđãchuẩnbị và tổ chức thành công các hội nghị quốc phòng, trong đó có Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng 10 nước ASEAN (ADMM) và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòngASEANmởrộngvớicác đối tác (ADMM+). Tuyên bố chung là chỉ dấu thành công của hội nghị. Nhưng không ít hội nghị quan trọng không ra được tuyên bố chung. Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (AFEC) năm 2018 là một trong số đó. Riêng với ADMM+, chỉ 3 trên tổng số 7 kỳ hội nghị có tuyên bố chung (2010, 2013 và 2020), vì quan điểm trái ngược, mâu thuẫn, bất đồng giữa các đối tác. Tại ADMM+ lần thứ 3, năm 2015 ở Malaysia, quan chức quốc phòng Mỹ tố Trung Quốc ép các nước ASEAN bỏ các câu chữ bày tỏ quan ngại về việc cải tạo đảo, quân sự hóa Biển Đông và cho rằng thà “không có tuyên bố chung còn hơn có mà né tránh chủ đề quan trọng này”! Phía Trung Quốc chỉ trích “một số nước bên ngoài” tìm cách áp đặt nội dung tuyên bố chung. Kết cục là ADMM+ lần thứ 3 không ra tuyên bố chung. Tuyênbốchung ADMM-14 thểhiện quyết tâmxâydựng CộngđồngChính trị - Anninhvàkhẳng địnhvới cácđối tác về sựđồng thuận, vai trò trung tâmcủa ASEANtrongcác cấu trúc, cơchếkhuvực. Cái khó củanước chủnhà, chủ trì điềuphối Hội nghị Việt Namtiếp tục đónggóp thực chất vàmở rộngquymô, phạmvi thamgiahoạt độnggìngiữhòabình của Liênhợpquốc. (Ảnh: QuangVinh).