Số371 - ThứNăm, ngày4/4/2024 PHẠM BÍCH NGỌC Để tìmhiểu rõ hơn về vấn đề này, PV Ngày Nay đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Hoàng Thái Đại xoay quanh vấn đề an ninh nguồn nước, về thực trạng hạn hạn diễn ra khá phổ biến hiện nay. An ninh nguồn nước quyết định an ninh quốc gia Thưa PGS.TS Hoàng Thái Đại, ông đánh giá như thế nào về tầm quan trọng của việcđảmbảoanninhnguồn nước quốc gia? - Theo số liệu thống kê từ Liên minh Tài nguyên Nước (WRG), hiện nay tại Việt Nam 81% nước được dùng cho nông nghiệp, 11% cho nuôi trồng thuỷ sản, 5% cho công nghiệp và 3% sử dụng tại đô thị. Như vậy có thể thấy, nước đóng vai trò hết sức quan trọng ở hầu hết các lĩnh vực, mỗi một vấn đề liên quan đến nước đều có tác động rất lớn đến đời sống xã hội. Thế nhưng, trong nhiều vấn đề liên quan đến ngành nước, an ninh nguồn nước hiện được xem là ưu tiên số một, làvấnđềmang tínhsống còn cho an ninh quốc gia. Nói như vậy hoàn toàn không quá, bởi an ninh nguồn nước sẽ quyết định đến an ninh lương thực, an ninh môi trường - những nội dung gắn liền với an ninh quốc gia. Hơn thế, đây là nhiệm vụ quan trọng nhằm đạt được mục tiêu phát triển bền vững mà Việt Nam theo đuổi đến năm 2030, trong đó mục tiêu số 06 hướng đến đảm bảo đầy đủ và quản lý bền vững tài nguyên nước và hệ thống vệ sinh cho tất cảmọi người. Có ba yếu tố cấu thành nên sự phát triển bền vững, bao gồm: kinh tế, xã hội và môi trường. Nếu không có nước, hoạt động sản xuất nông nghiệp sẽ bị đình đốn, tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đô thị hoá sẽ gặp rất nhiều cản trở, kéo theo đó nền kinh tế cũng sẽ chậm phát triển. Nếu không có nước phục vụ dân sinh, vấnđề an sinh xã hội sẽ bị đảo lộn, và nếu như nguồn nước bị ô nhiễm, chúng ta cũng sẽ không thể đảmbảođượcmột đếnnước. Chính vì vậy, những hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu cũng là một trở ngại lớn, khiến cho vấn đề về an ninh nguồn nước ở Việt Nam trở nên phức tạp hơn. Tuy nhiên, chúng ta chỉ có thể giải quyết được bài toán về an ninh nguồn nước khi nhận định đúng được vấn đề cần tháo gỡ. Vậy câu hỏi đặt ra là giữa hai thách Bên cạnh đó, việc các quốc gia ở thượng nguồn sông quốc tế triển khai đầu tư xây dựng, hoặc có kế hoạch gia tăng sử dụng nước, xây dựng các hồ thủy điện, công trình chuyểnnước liên lưu vực sông sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình tại nước ta. Dòng chảy của hầu hết các con sông như sông Mekong, sông Salween, sông Đồng Nai hiện đều đã bị biến đổi, gây ra ra những tác độngmạnh mẽ đến lưu lượng và chu kỳ nước chảy về Việt Nam. Vấn đề an ninh nguồn nước tại Việt Nam hiện cũng đang phải đối mặt với một thách thức lớn mang tên biến đổi khí hậu. Đây là một vấn đề toàn cầu, không riêng gì của nước ta, thế nhưng, theo đánh giá của Ngân hàng thế giới, Việt Nam lại là một trong 6 quốc gia chịu tác động nặng nề nhất do biến đổi khí hậu gây ra. Trên thực tế, hơn 70%dân số nước ta có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thiên tai liên quan môi trường chất lượng. Nói như vậy để thấy được rằng, nước chính là thành tố đầu vào quyết định cho mọi hoạt động ở cả ba trụ cột trên. Vì vậy, để đạt được sự phát triển một cách bền vững, trước tiên chúng ta cần đảm bảo được an ninh nguồn nước quốc gia một cách bền vững. Theo ông, Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức nào trong việc đảm bảo an ninh nguồnnước? - Mặc dù là quốc gia ven biển, có hơn 3.400 con sông, suối lớn nhỏ, với chiều dài từ 10 km trở lên, thế nhưng chỉ có khoảng 37% nguồn nước mặt tại Việt Nam hình thành trong nội địa, còn lại 63% là ngoại sinh, được tạo ra bởi các lưu vực sông nằm ngoài lãnh thổ.Tình trạngphụ thuộc vào nguồn nước từ bên ngoài đặt ra những hệ luỵ rất khó lường như thiếu chủ động trong quản lý nguồn nước, lũ lụt, xâm nhập mặn, ô nhiễmnguồn nước, cũng như nhiều những vấn đề khác liên quan đến an ninh nước. Hơn 70% dân số Việt Nam có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thiên tai liên quan đến nước. Những hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu khiến cho vấn đề về an ninh nguồn nước trở nên phức tạp hơn. Đó là chia sẻ của PGS.TS Hoàng Thái Đại, Phó Viện trưởng Viên Nghiên cứu phát triển kinh tế và môi trường. Là một quốc gia phụ thuộc vào nguồn nước ngoại sinh, Việt Nam cũng cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các quốc gia láng giềng và trong khu vực nhằm đảm bảo được an ninh nguồn nước nội địa. PGS.TS Hoàng Thái Đại Hạn hán là “bài toán” Hệ thốngkênhdẫnnước thủy lợi NgànTrươi - CẩmTrang (HàTĩnh). NGAYNAY.VN 10 CHUYÊNĐỀ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA3Mzg1MA==