Theo Cục Công nghiệp, ngành sản xuất lắp ráp ô tô trong nước đã chịu những ảnh hưởng to lớn từ dịch bệnh Covid-19 bùng phát từ Vũ Hán (Trung Quốc) và đang có những diễn biến phức tạp ở một số quốc gia. Cụ thể, Covid-19 đã ảnh hưởng đến ngành công nghiệp ô tô Việt Nam ở những khía cạnh:
Nguồn linh kiện nhập khẩu thiếu hụt
Năm 2019, nước ta đã nhập khẩu gần 4 tỷ USD phụ tùng linh kiện ô tô, trong đó lớn nhất là từ Hàn Quốc (chiếm 28,57%) với 1,14 tỷ USD, Nhật Bản (18,04%) với 0,72 tỷ USD và Trung Quốc là 0,7 tỷ USD (17,54%).
Bên cạnh đó, Trung Quốc là nhà cung cấp linh kiện chính cho các dây chuyền sản xuất, lắp ráp ô tô thương mại (gồm xe tải và xe bus), có đến hơn 70% số doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô tại Việt Nam phụ thuộc vào nguồn linh kiện này.
Ngành sản xuất, lắp ráp xe du lịch (xe con) cũng bị ảnh hưởng. Một số dòng xe nhập khẩu linh kiện từ Trung Quốc (như dòng xe Peugeot của THACO phải nhập khẩu linh kiện từ Vũ Hán để sản xuất), Hàn Quốc, Ấn Độ (như các dòng xe Hyundai của TC Motor, Kia của THACO), Nhật Bản và Đông Nam Á (như dòng xe của các thương hiệu Toyota, Honda, Ford…).
Các quốc gia này hoặc đang là nơi có dịch bùng phát (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản) khiến một số nhà máy sản xuất ô tô tạm đóng cửa, hoặc đều phải phụ thuộc vào nguồn nguyên vật liệu từ Trung Quốc để sản xuất linh phụ kiện (Ấn Độ, Đông Nam Á).
Dịch bệnh khiến chuyên gia Trung Quốc không thể quay lại Việt Nam làm việc
Một số doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất xe tải (như Công ty cổ phần TMT) có sử dụng các chuyên gia từ Trung Quốc để phục vụ công tác thử nghiệm sản phẩm hoặc hỗ trợ vận hành dây chuyền sản xuất. Các chuyên gia này hiện vẫn chưa trở lại Việt Nam để làm việc.
Nhiều nhà máy trong vùng dịch
Một số doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô hiện đang tiến hành hoạt động sản xuất ở các vùng đã được báo cáo là có trường hợp nhiễm bệnh và đang tiến hành nhiều biện pháp cách ly, phòng dịch như Toyota, Honda, Daewoo (sản xuất xe bus) hiện đang hoạt động ở Vĩnh Phúc.
Đến thời điểm hiện tại, theo thông tin từ các doanh nghiệp, nhà máy và người lao động vẫn đang vận hành làm việc bình thường. Tuy nhiên, trong trường hợp dịch lan rộng hơn tại địa phương thì có thể ảnh hưởng tới việc tổ chức hoạt động sản xuất.
Ảnh hưởng bởi Nghị định 17
Bên cạnh ảnh hưởng của dịch bệnh, một yếu tố nữa dự báo sẽ có tác động đến ngành sản xuất ô tô trong nước, đó là việc Chính phủ ban hành Nghị định số 17/2020/NĐ-CP, trong đó có nội dung sửa đổi Nghị định số 116/2017/NĐ-CP theo hướng bỏ quy định về kiểm tra, thử nghiệm theo lô đối với ô tô nhập khẩu. Việc này dự kiến sẽ khiến lượng ô tô nhập khẩu tăng mạnh trong thời gian tới, từ đó ảnh hưởng đến sản xuất trong nước.