Trong khi hai công ty sản xuất những mẫu xe đời đầu - có hai động cơ, khẳng định rằng xe có khả năng phun ra khói thơm - cho đến nay vẫn được các nhà sưu tập săn lùng nhiều nhất, một số có giá lên tới 30.000 USD.
Tuy nhiên quy định về khí thải nhằm giảm thiểu ô nhiễm, đang khiến cho những chiếc xe cổ không thể vào trung tâm thành phố, nơi mà chúng đã được sinh ra và gắn bó trong rất nhiều năm. Những người đam mê dòng xe này đã nghĩ ra những giải pháp để những chiếc xe cổ có thể tự do đi lại trong các con phố.
 |
Sự xuất hiện của chiếc xe Vespa cổ sử dụng động cơ điện đầu tiên
Niall McCart, một người Ireland đến từ thành phố Armagh, đã sở hữu chiếc Vespa đầu tiên của mình vào năm 16 tuổi.
Ông McCart cho biết: “Những chiếc xe hai thì có cấu trúc cơ học rất đơn giản, chỉ cần có chút năng khiếu về cơ khí, người ta có thể sửa nó bằng một cái tuốc nơ vít và một cái búa” – chính vì dễ sửa chữa cho nên đây đã từng là một lựa của rất nhiều người trong những chuyến đi dọc bờ biển nước Anh và những chuyến đi xa kéo dài từ Châu Âu đến Ấn Độ.
Năm 1989, ở tuổi 21, McCart chuyển đến London. Tại đây, sau khi làm công việc sửa chữa các tòa nhà và giao hàng trên một chiếc Vespa, ông bắt đầu làm thợ máy tại một cửa hàng bán xe tay ga.
Năm 2000, ông đã mở cửa hàng xe tay ga Vespa và Lambretta cổ điển đầu tiên của mình và ngày nay đó chính là cửa hàng Retrospective Scooters, nơi sửa chữa và phục hồi những chiếc xe tay ga cổ điển mà còn kể những câu chuyện về chiếc xe.
 |
Khi công việc kinh doanh của ông McCart phát triển, các hạn chế đối với các phương tiện cũ đang bị lên án rất nhiều. Các Khu phát thải thấp (LEZ) đầu tiên của Liên minh châu Âu được thành lập vào năm 1996, đến năm 2018, đã có hơn 260 khu và vẫn đang tiếp tục tăng.
London có một khu vực như vậy, được giới thiệu vào tháng 4 năm 2019, khu vực nghiêm ngặt hơn sẽ mở rộng đáng kể vào tháng 10 này. Để lái xe bên trong khu vưc LEZ, chủ sở hữu của những chiếc xe tay ga gây ô nhiễm phải trả một khoản phí hàng ngày là 12,50 bảng Anh (khoảng 400.000 VNĐ), nếu không thanh toán có thể bị phạt rất nặng.
Vào năm 2017, trước những khoản phí và không muốn những người đam mê xe cổ phải nộp phạt ông McCart đã đặt ra một câu hỏi cho một người bạn và cũng là một người đam mê xe tay ga, John Chubb: “Sẽ không tuyệt nếu chúng ta có thể sản xuất những chiếc Vespa cũ của mình bằng điện phải không?”
Bản miêu tả của ông McCart rất rõ ràng. Ông nói: “Việc chuyển đổi“ không dùng bất kỳ cách nào để thay đổi thiết kế và thiết kế ban đầu của xe tay ga sẽ được giữ nguyên”. "Sẽ không thực hiện bất kỳ việc cắt, hàn hoặc phá hủy khung xe ban đầu." Và để bảo toàn giá trị của một chiếc xe tay ga, quá trình này phải được đảo ngược, ông muốn động cơ mới phải được sản xuất theo cấu tạo của xe và không muốn chiếc xe phải thay đổi kết cấu theo động cơ mới.
Năm 2017, trong cuộc triển lãm xe máy ở Milan, Chubb đã gặp gỡ với giám đốc kỹ thuật của QS Motor, một công ty ở tỉnh Chiết Giang chuyên sản xuất động cơ cho xe máy điện và xe đạp điện. Cuộc trao đổi đã diễn ra suôn sẻ và vị giá đốc đã làm giống hệt những gì mà Chubb yêu cầu.
  |
Công ty QS Motor của Trung Quốc đã sản xuất pin cho những chiếc Vespa cổ, đây có thể coi là công đoạn khó khăn nhất. |
Kế hoạch của McCart và Chubb là loại bỏ bình xăng và đặt pin lithium-ion vào vị trí của nó, và thay thế bánh xe sau cho phù hợp với việc sử dụng động cơ điện.
 |
Hai người đã bắt tay vào làm việc trên các nguyên mẫu có sẵn và vào tháng 06-2018 kết quả sáng tạo của họ đã xuất hiện tại sự kiện “the Vespa World Day” ở Belfast, Bắc Ireland vào tháng 06/2018.
Phản ứng ban đầu là hoài nghi, ông McCart nói: “ Những người này là những người theo chủ nghĩa thuần túy và họ đã phản đối khi nhìn thấy nó”. “ Nhưng ngay sau khi họ lái nó đến đầu bãi xe kia và quay lại , họ đã nở nụ cười trên môi” ông McCart nhớ lại.
Một người lái thử nó đã đưa ra đề xuất với McCart là bán nó như một “dụng cụ” mới dành cho những chiếc Vespa, sau đó McCart đã chấp nhận ý tưởng này và hoàn thiện phần cho khối động cơ thật đơn giản, biến khối động cơ điện của chiếc Vespa trở thành một bộ “kits” dễ dàng thay đổi tùy vào mục đích sử dụng.
Ba năm sau ngày ra mắt đâu tiên, hiện tại Retrospective Scooters đã bán bộ dụng cụ cho năm loại Vespa cổ và Lambretta. Giá £ 3.445 (khoảng 108 triều Đồng), mỗi phần bao gồm pin 64V/28Ah, tốc độ tối đa là 80km/h và đi được từ 45 đến 60 km cho một lần sạc.
Một số chiếc tay ga có thể chưa hai hoặc ba viên pin lithium-ion, như vậy sẽ khiến nó đi được xa hơn sẽ tuy nhiên, ông McCart cho rằng chỉ cần một viên pin là đủ, ông nói “Đừng quên xe tay ga được phát minh ra để làm gì - đi trong bán kính 30 đến 50 Km từ nơi bạn sống”.
 |
Đến nay, ông McCart đã bán được 60 bộ dụng cụ - 24 bộ ở Anh (20 bộ trong số đó được lắp đặt tại cửa hàng của ông), và 36 bộ cho khách hàng ở nước ngoài, chủ yếu và hơi ngạc nhiên đối với ông McCart, ở Hoa Kỳ. Ông cho biết luật lệ giao thông tại châu Âu không cho phép thay đổi các kết cấu ban đầu của xe cho nên người dân châu Âu không có hứng thú với bộ “kits” của ông.
