Di sản thế giới đang đứng bên bờ vực nguy hiểm

Di sản thế giới đang đứng bên bờ vực nguy hiểm

Tàn tích của vương quốc Ayutthaya cổ đại của Thái Lan có nguy cơ mất danh hiệu Di sản Thế giới của UNESCO, vì sự xâm lấn vào thành phố lịch sử bằng quá trình đô thị hóa. Là một trong những vương quốc tồn tại lâu nhất trong lịch sử Thái Lan, Ayutthaya tồn tại từ giữa thế kỷ 14 đến thế kỷ 18, và cuối cùng rơi vào một cuộc xâm lược giữa thế kỷ 18. Ngày nay, Ayutthaya là một trong những điểm nổi bật cho du lịch Thái Lan.
__________________

Ngày 25/6/2009, Thung lũng Elbe của thành phố Dresden, Đức đã bị xóa khỏi danh sách Di sản Thế giới của UNESCO do việc xây dựng cây cầu bốn làn qua sông Elbe chỉ cách trung tâm lịch sử của thành phố hơn một dặm.

Năm 2004, Thung lũng Elbe được UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Khu cảnh quan văn hóa Thung lũng Elbe Dresden của Đức trải dài khoảng 18km dọc theo sông Elbe, từ Cung điện Ubigau và những cánh đồng Ostragehege ở Tây Bắc đến Cung điện Pillnitz và sông Elbe ở Đông Nam. Khu cảnh quan này bao gồm những cánh đồng cỏ thấp, bao quanh là Cung điện Pillnitz cùng nhiều công trình tưởng niệm, các khu vườn và công viên được xây dựng từ thế kỷ 16-20.

Di sản thế giới đang đứng bên bờ vực nguy hiểm ảnh 1

Thành phố Dresden từng được phong tặng danh hiệu Florence của Bắc Âu nhờ những công trình kiến trúc tuyệt đẹp. Nhiều công trình đã bị tàn phá bởi những đợt ném bom cuối Thế chiến II. Từ khi các công trình kiến trúc được khôi phục lại vẻ đẹp huy hoàng trước kia, thủ phủ Saxony của thành phố đã thu hút rất nhiều du khách trong và ngoài nước tới tham quan.

Thành phố đã nằm trong danh sách “đỏ” của UNESCO trong ba năm chỉ vì một cây cầu. Năm 2006, UNESCO rung chuông cảnh báo các nhà chức trách Đức rằng, Thung lũng Elbe Dresden có thể sẽ bị xóa tên khỏi danh sách Di sản thế giới nếu nước này không hủy bỏ kế hoạch xây dựng cây cầu Waldschloesschen với 4 làn đường ở ngay chính giữa di sản văn hóa nổi tiếng này. Chính phủ Đức đã đưa ra đề xuất trợ giúp Dresden xây dựng một đường hầm dưới sông để tránh nguy cơ bị xóa tên khỏi danh sách, nhưng do được sự ủng hộ rộng rãi của nhân dân địa phương trong một cuộc trưng cầu dân ý nên chính quyền nơi đây vẫn tiến hành xây dựng cây cầu vào cuối năm 2007. Cuối cùng Thung lũng Elbe đã bị xóa tên khỏi danh sách Di sản thế giới.

Các xã hội từ lâu đã tìm cách bảo vệ và bảo tồn di sản văn hóa của họ, vì những lý do từ giáo dục đến nghiên cứu lịch sử, mong muốn củng cố ý thức về bản sắc. Trong thời chiến và xung đột, bản sắc văn hóa và di sản văn hóa trở nên quan trọng hơn cả. Các tòa nhà, di tích và biểu tượng của văn hóa nói về gốc rễ chung càng mang ý nghĩa lớn hơn. Các di sản có thể trở thành mục tiêu nhằm tìm cách tiêu diệt các biểu tượng có giá trị của kẻ thù hoặc biểu tượng liên quan đến tín ngưỡng và truyền thống thay thế.

Di sản thế giới đang đứng bên bờ vực nguy hiểm ảnh 2

Trong hơn 50 năm qua,  hơn 900 địa điểm đã được ghi vào danh sách Di sản Thế giới. Khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đổ về các địa điểm này, làm tăng thêm thu nhập cho các quốc gia liên quan. Một nghiên cứu của Quỹ Di sản toàn cầu cho thấy 500 địa điểm di sản toàn cầu ở các nước đang phát triển dự kiến sẽ tạo ra hơn 100 tỷ USD mỗi năm vào năm 2025.

Trong danh sách các Di sản Thế giới của UNESCO hiện nay, có hơn 1.000 địa danh được xếp hạng cần bảo tồn, trong đó, có những công trình kiến trúc mang đầy giá trị văn hóa - lịch sử. Tuy vậy, trong số này, có những địa danh dù là Di sản Thế giới, nhưng người ta sẽ khó lòng tiếp cận để chiêm ngưỡng.

Nhiều di sản hiện nay đang đứng trước bờ vực nguy hiểm như sự suy giảm nghiêm trọng của quần thể một loài có giá trị hoặc có nguy cơ bị tuyệt chủng, hoặc suy giảm về vẻ đẹp tự nhiên hay giá trị khoa học của một di sản do con người gây ra bởi các hoạt động như phát triển du lịch, khai thác gỗ, khai thác mỏ, ô nhiễm môi trường, canh tác nông nghiệp, xây dựng công trình công cộng lớn.

Sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu hiện diện ở khắp mọi nơi, từ vịnh băng IIulissat Icefjord ở Greenland, một di sản thế giới tại sông băng Sermeq Kujalleq đang tan chảy trước mắt chúng ta.

Hay ngay cả vùng biển Wadden của Đức cũng không ngoại lệ. Bão tố và nước biển dâng cao là những vấn đề chính ở nơi này, khiến một số loài chim khó có thể tìm được nơi cư trú làm tổ.

Di sản thế giới đang đứng bên bờ vực nguy hiểm ảnh 3

Hiện tượng El Nino cũng đang làm ấm vùng nước chung quanh quần đảo Galápagos, ngoài khơi bờ biển Ecuador, góp phần làm ảnh hưởng tới nguồn cung cấp thực phẩm cho nhiều loài vật sinh sống tại đây.

Nhiệt độ nước biển tăng cũng ảnh hưởng đến các rạn san hô, như đảo san hô Aldabra ở Ấn Độ Dương, rạn san hô Belize Barrier ở Đại Tây Dương và rạn san hô Great Barrier ở Australia. Trong năm 2016 và 2017, sóng nhiệt đại dương do biến đổi khí hậu gây ra đã giết chết khoảng một nửa số san hô trên rạn san hô Great Barrier, cùng với nhiều nơi khác trên thế giới.

Không chỉ thế, mực nước biển dâng và sóng cao hơn trong các cơn bão cũng đe dọa lật đổ những bức tượng thần bằng đá bí ẩn trên Rapa Nui (hay còn gọi là đảo Phục Sinh) ở phía đông nam Thái Bình Dương.

Nhiều Di sản Thế giới bị đe doạ bởi sự lấn át của các mục tiêu kinh tế. Ở Ấn Độ, chiếc cầu xây giữa tổng thể công trình kiến trúc Hampi đã khiến cho địa danh bị rút khỏi danh sách Di sản thế giới năm 2006.

Nhiều di sản khác lại là nạn nhân từ chính sự tăng trưởng của ngành du lịch. Nhiều công ty du lịch đã không do dự sử dụng hình ảnh “Di sản Thế giới” như một công cụ quảng cáo để kiếm tiền. Theo thống kê, mỗi ngày có trên 5.000 khách du lịch tới đền Angkor ở Campuchia. Còn tại các đảo Galapagos, số lượng khách du lịch từ 40.000 khách năm 1991 đã lên tới con số 120.000 vào năm 2006.

Nhà thờ Giáng sinh, Bethlehem, Palestine là di tích đầu tiên ở Palestine được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 2012.

Tại đây có những tàn tích của hai nhà thờ được xây dựng vào thế kỷ thứ 4 và thứ 6 được cho là xây dựng bên trên hang động nơi chúa Jesus sinh ra. Hiện nay, địa điểm linh thiêng này đang bị đe dọa bởi áp lực đô thị và du lịch.

Hình thức du lịch này không chỉ gây nguy hại đến cảnh quan thiên nhiên của các địa danh mà còn gây ảnh hưởng tới an ninh công cộng, chưa kể đến sự xuống cấp của dịch vụ.

Chính vì vậy, sự phát triển của một ngành du lịch chất lượng cần có sự phối hợp của các nhà tổ chức du lịch, của người chịu trách nhiệm bảo tồn, của hướng dẫn viên du lịch và của tất cả các khách du lịch.

Tàn tích của vương quốc Ayutthaya cổ đại của Thái Lan có nguy cơ mất danh hiệu Di sản Thế giới của UNESCO, vì sự xâm lấn vào thành phố lịch sử bằng quá trình đô thị hóa.

Di sản thế giới đang đứng bên bờ vực nguy hiểm ảnh 4

Là một trong những vương quốc tồn tại lâu nhất trong lịch sử Thái Lan, Ayutthaya tồn tại từ giữa thế kỷ 14 đến thế kỷ 18, và cuối cùng rơi vào một cuộc xâm lược giữa thế kỷ 18. Ngày nay, Ayutthaya là một trong những điểm nổi bật cho du lịch Thái Lan.

Các tòa nhà và công trình lịch sử nổi tiếng nằm ở 6 khu vực trung tâm thành phố Liverpool được UNESCO công nhận là di sản thế giới gồm Pier Head, Albert Dock, khu bảo tồn đường William Brown, khu bảo tồn Dock Stanley, khu bảo tồn phố Duke/Ropewalks và khu bảo tồn phố Castle. UNESCO lo ngại rằng những dự án phát triển mới, hiện đại sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến khu di sản thế giới của thành phố.

TIN LIÊN QUAN
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.