Sau mấy trận mưa rào ở Hà Nội, khu vực tâm đám cháy, mùi khét vẫn tồn động trong không khí, vẩn trong cành cây kẽ lá. Nhiều người phải trang bị tới 2-3 lớp khẩu trang khi đi qua khu vực ngách 342/101 ngay sát vách khu vực kho xưởng của nhà máy Rạng Đông bị xảy ra hỏa hoạn. |
Dãy phố Hạ Đình dài chỉ còn lác đác vài hộ dân vẫn ở lại, trong khi hầu hết các ngôi nhà đều trong tình trạng khóa trái cửa. Khu vực tường bao quanh nhà máy hiện đã được công ty Rạng Đông phủ kín bạt và lắp thêm hệ thống phun sương để tránh gây ô nhiễm cho các hộ xung quanh.
Chị Phượng – chủ tiệm may Phượng Quỳnh đang nhờ người khuân giúp cái máy may ra ngoài để chuyển đi nơi khác, người phụ nữ này cho biết mình chuyển tới sống ở đây từ năm 1998, thế nhưng từ khi đám cháy xảy ra đã phải chuyển sang nhà người quen ở khu đô thị Đại Thanh. “Hôm 28/8, ngay sau khi thấy khói bốc cao từ trong nhà máy, cả gia đình tôi không kịp sơ tán tài sản mà bỏ cả nhà để chạy thoát thân. Kể từ đó tới giờ nhà tôi vẫn chưa thể trở về đây sống do lo sợ khói bụi và ô nhiễm. Hàng ngày tôi vẫn phải quay về để quét dọn nhà cửa và chuyển dần đồ đạc, dù chuyển nhà làm việc buôn bán có bị ảnh hưởng nhưng tính mạng con người vẫn là trên hết”, chị Phượng chia sẻ.
Trong khi hàng loạt hộ dân ở phố Hạ Đình vẫn đang tiếp tục bồng bế nhau cả người lẫn tài sản đi chỗ khác vì sợ ô nhiễm thủy ngân thì gia đình chị Trần Thị Hoa tại số nhà 63 trong ngách 342 lại đang mở cửa dọn dẹp. Chị đi không được, mà ở cũng chẳng xong. Chị Hoa kể, nhà chị gom góp được chút vốn làm ăn, vừa đặt cọc tiền thuê nhà ở Hạ Đình thì mới hay tin đám cháy xảy ra ngay trước cửa nhà mình. Tiền vốn đã ở hết đây, còn biết đi đâu?
“Nhà tôi mới dọn tới đây được 3-4 hôm, dù đã nghe tới đám cháy và đọc các bài cảnh báo về ô nhiễm quanh khu vực này, nhưng đã lỡ đặt cọc tiền nhà nên dù muốn hay không vợ chồng con cái vẫn phải mang đồ dọn về đây sống” – chị Hoa quay lưng đi quét dọn tiếp, khuôn mặt buồn bã.
Trái với không khí đông đúc cách đây nửa tháng, Hạ Đình giờ chỉ còn lác đác vài người già tụ tập trước quán nước và ngồi trầm ngâm quanh các ghế đá, chủ đề của những câu chuyện không còn xoay quanh vụ cháy mà là nỗi lo nhiễm độc thủy ngân, bao giờ môi trường được tẩy độc… Họ nói chuyện cả về những bài báo viết về khu Hạ Đình.
Trong số những người còn bám trụ ở lại, ông Đỗ Văn Việt (số nhà 107, Khu đô thị Hạ Đình) nhớ như in vụ hỏa hoạn hôm 28/8. Từ khoảng 18h30 ngày 28/8, hàng nghìn người dân trong khu đô thị gồm hai tòa A1 và A2 cũng như các hộ dân nhà liền kề với kho xưởng Rạng Đông đồng loạt tháo chạy khi nghe tin có cháy. “Ngay lúc có cháy, tôi cùng rất nhiều đàn ông trong khu đã tập trung lấy vòi cứu hỏa rồi bơm nước từ bể nhà A2 để dập lửa cho tới tận 1h sáng hôm sau. Đến khi ngọn lửa không còn bốc cao mà chỉ còn âm ỉ chúng tôi mới trở về nhà”.
Ông Việt cho biết hàng trăm người lúc đó chỉ tập trung cứu hỏa chứ không để ý tới việc mình đang trực tiếp hít phải khói bụi ô nhiễm có chứa thủy ngân cho tới khi nghe tin công bố trên thời sự. Sức khỏe của ông và những người hăng hái dập lửa hôm ấy sẽ ra sao, vẫn là một điều hoang mang. “Từ đó cho tới giờ, đại diện Công ty Rạng Đông vẫn chưa có mặt để hỏi thăm, chia sẻ hay cảm ơn người dân khu đô thị tham gia cứu hỏa hôm đó” – ông Việt nói.
Ông Hùng – bảo vệ tại khu đô thị Hạ Đình cho biết, hai tòa chung cư A1 và A2 có tới 300 hộ gia đình sinh sống nhưng hiện chỉ có gần 50 hộ “bám trụ". Khu dân cư vào giờ tan tầm vắng lặng đến đáng sợ, bặt không có tiếng trẻ em, các tầng nhà đều trong cảnh “tắt lửa tối đèn”. Ông Hùng bảo: “khung cảnh mấy hôm nay còn vắng hơn cả hồi Hà Nội chạy B52”.
Đối diện với câu hỏi về nỗi lo nhiễm độc thủy ngân trong không khí, người đàn ông trung tuổi này cũng chỉ biết tặc lưỡi và cười trừ và cho biết mình chưa có điều kiện đi kiểm tra tại cơ sở y tế. “Dù biết là môi trường xung quanh bị ảnh hưởng, nhưng đặc thù công việc nên tôi không thể bỏ đi được. Sinh hoạt ăn uống hàng ngày vẫn diễn ra như bình thường, tôi thấy mọi người xung quanh vẫn sống bình thường thì mình cũng sống được”.
Ông Lê Khánh Chương – tổ trưởng tổ bảo vệ Khu đô thị Hạ Đình cho biết sự cố cháy nổ đã gây ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của những người dân tại đây, tổ bảo vệ cũng đang trong tình cảnh chậm lương do người dân bỏ đi nên tiền dịch vụ cũng bị chậm trễ. “Từ hôm xảy ra hỏa hoạn, tôi phải đưa cả ba mẹ con đi sơ tán sang nhà bà ngoại rồi lại quay về đây làm việc. Gia đình chúng tôi ly tán kể từ ngày đó, giờ về nhà tôi lại rơi vào cảnh một mình vò võ với cái niêu cơm”.
Theo những người dân còn ở lại khu đô thị Hạ Đình, nguyện vọng chính đáng của họ lúc này là Công ty Rạng Đông cùng chính quyền nhanh chóng dọn dẹp hiện trường vụ cháy, tiến hành khử độc môi trường và trực tiếp đối thoại với người dân để giải đáp các thắc mắc cũng như bàn cách khắc phục hậu quả vụ việc, để người dân an tâm trở về ngôi nhà của mình.