___________________________
Tạp chí Ngày Nay đã có cuộc phỏng vấn với ông Michael Croft, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam về vấn đề này.
Phóng viên (PV): Ông đánh giá thế nào về tiến độ thực hiện Chiến lược quốc gia của UNESCO tại Việt Nam 2020-2021?
Ông Michael Croft: Trước tiên, tôi muốn tóm lược lại về Chiến lược Quốc gia của UNESCO tại Việt Nam giai đoạn 2020-2021. Chiến lược này gồm bốn trụ cột: Học tập cho tương lai; Khoa học vì sự bền vững; Đưa văn hóa trở thành trung tâm của sự phát triển và Cung cấp thông tin cho sự phát triển xã hội thông qua phương tiện truyền thông.
Trong đó, tất cả đều chung một cách tiếp cận mà chúng tôi gọi là “Đối tác vì sự tiến bộ”, thể hiện sức mạnh huy động “liên minh các đối tác liên quan” xung quanh các vấn đề phát triển quan trọng trong các lĩnh vực mà chúng tôi hoạt động, giúp chính phủ, cộng đồng địa phương, trường đại học, khu vực tư nhân, đối tác quốc tế đạt được những hiểu biết chung dẫn đến các kết quả phát triển có sự phối hợp và chặt chẽ hơn.
Năm 2020 là một năm đầy thách thức đối với thế giới do đại dịch COVID-19. Riêng Việt Nam còn phải đối mặt với những cơn bão liên tục đổ bộ vào miền Trung. Tuy nhiên, với việc thực hiện của Chiến lược quốc gia UNESCO tại Việt Nam 2020-2021, chúng tôi vẫn đang đi đúng hướng và đúng tiến độ.
 |
Các tác động của COVID-19 đã được xem xét trước khi chiến lược được hoàn thiện vào đầu năm 2020. Trên thực tế, chiến lược này nhằm hỗ trợ ứng phó COVID-19 và các hành động phục hồi lâu dài ở Việt Nam. Chúng tôi cũng đã lên kế hoạch trước với nhiều kịch bản, cho phép chúng tôi có thể phản ứng nhanh và thích ứng với các tình huống khi triển khai hoạt động của mình, chẳng hạn như thay đổi địa điểm hoặc chuyển hoạt động sang nền tảng trực tuyến khi cần thiết.
Có thể có một số thay đổi trong các hoạt động hoặc hình thức thực hiện nhưng các phương pháp tiếp cận chiến lược cũng như tiến độ thực hiện vẫn được duy trì tốt. Và tất cả chúng ta đều cần công nhận rằng, điều này có được cũng nhờ việc kiểm soát tình hình COVID-19 rất tốt từ Chính phủ Việt Nam.
PV: Với Chiến lược Quốc gia của UNESCO tại Việt Nam và bốn trụ cột của Chiến lược Quốc gia, các hoạt động trọng tâm của Văn phòng UNESCO tại Hà Nội vào năm 2021 là gì?
Ông Michael Croft: Nhìn chung, chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các hoạt động của cả bốn trụ cột dựa trên những thành tựu đã đạt được trong năm ngoái.
Với Học tập cho tương lai, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ Bộ GD&ĐT trong cải cách giáo dục, thúc đẩy bình đẳng giới và hòa nhập thông qua dự án như “Chúng tôi có thể” ở các vùng dân tộc thiểu số của Việt Nam. Hơn nữa, quan hệ đối tác giữa UNESCO và các đối tác khu vực tư nhân sẽ tiếp tục: một là phát triển công tác giáo dục và đào tạo phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động, hai là tăng cường sự quan tâm và tham gia của phụ nữ, trẻ em gái với STEAM và các ngành nghề liên quan.
Đối với Khoa học vì sự bền vững, chúng tôi sẽ tiếp tục vận dụng khoa học cho hệ sinh thái biển và quản lý bền vững nguồn nước, tăng cường các khu dự trữ sinh quyển và công viên địa chất toàn cầu hướng tới việc bảo tồn, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, sử dụng khoa học, kỹ thuật, công nghệ và đổi mới để tăng quyền cho thanh niên.
 |
Về trụ cột "Đưa văn hóa vào trung tâm của sự phát triển", chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy sự đa dạng trong biểu đạt văn hóa và thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa thông qua dự án E-Motion, trao quyền cho các chuyên gia điện ảnh trẻ. Hơn nữa, chúng tôi đang hỗ trợ nâng cao năng lực trong việc bảo tồn và quản lý di sản cũng như thúc đẩy du lịch bền vững như ở Tràng An và các địa điểm khác.
Trụ cột cuối cùng là Cung cấp thông tin cho phát triển xã hội thông qua các phương tiện truyền thông. Năm tới, chúng tôi sẽ tập trung vào việc tăng cường phát triển năng lực cho các nhà báo và những người làm truyền thông chuyên nghiệp, nâng cao kiến thức truyền thông, thông tin và kỹ năng kỹ thuật số, và cuối cùng là thúc đẩy di sản tư liệu.
PV: Tôi được biết vừa qua ông đã có chuyến công tác tại tỉnh Quảng Ninh. Ông đánh giá thế nào về công tác bảo tồn Vịnh Hạ Long cũng như tiềm năng phát triển du lịch bền vững dựa vào di sản của tỉnh Quảng Ninh?
Ông Michael Croft: Vừa qua chúng tôi đã có chuyến làm việc rất hiệu quả tại tỉnh Quảng Ninh. Cuộc họp với Ban quản lý Di sản Vịnh Hạ Long và UBND tỉnh cho thấy rằng họ đang tận dụng quãng thời gian chậm lại do COVID-19 để xem xét lại các hoạt động quản lý và tính bền vững tại địa phương. Và chúng tôi rất vui khi biết được tầm nhìn của tỉnh trong việc tận dụng danh tiếng của Hạ Long để giới thiệu du khách tới các điểm đến khác ở Quảng Ninh, mang lại lợi ích từ du lịch cho những xôi như huyện Bình Liêu, nơi phát triển du lịch sẽ được định hướng dựa vào cộng đồng và định hướng bền vững.
Chúng tôi nhận thấy nhiều tiềm năng phát triển du lịch từ cảnh quan tuyệt đẹp và nền văn hóa độc đáo của huyện Bình Liêu. Thực sự có rất nhiều điều để xem và trải nghiệm. Là một người nước ngoài tham gia lễ hội Mùa vàng, tôi đã có một trải nghiệm rất thú vị khi xem phong tục cưới hỏi truyền thống của người dân tộc nơi đây, thưởng thức trận bóng đá nữ do chính những phụ nữ địa phương khởi xướng, thăm hợp tác xã hoa Bình Liêu đang mang lại việc làm cho rất nhiều người dân địa phương, thử các món ăn ngon được nấu từ chính nguyên liệu bản địa,…. Tôi tin rằng bất kỳ du khách nào sẽ yêu nơi này như tôi.
 |
PV: Xin ông chia sẻ thêm về việc danh hiệu Hà Nội - Thành phố sáng tạo?
Ông Michael Croft: Tháng 7/1999, Hà Nội được UNESCO vinh danh là Thành phố vì Hòa bình. Hai mươi năm sau, vào tháng 10/2019, Hà Nội chính thức được UNESCO công nhận là Thành phố Sáng tạo. Mặc dù đại dịch COVID-19 toàn cầu làm gián đoạn sự phát triển kinh tế và xã hội, Hà Nội vẫn tích cực thể hiện cam kết của mình đối với danh nghĩa mới này thông qua nhiều hoạt động và sáng kiến khác nhau.
Ngày 2 tháng 10 năm 2020, UBND thành phố Hà Nội phối hợp với UNESCO Việt Nam đã tổ chức toạ đàm cấp cao “Tham vấn về sáng kiến: Hà Nội - Thành phố sáng tạo” tại Hà Nội thúc đẩy thực hiện các cam kết của Hà Nội với tư cách là thành viên của "Mạng lưới các Thành phố sáng tạo UNESCO”, nhấn mạnh ý nghĩa hành động phía sau danh hiệu đó.
Quyết định chiến lược của thành phố sử dụng danh hiệu Thành phố Sáng tạo của UNESCO như một chất xúc tác chính, là một cách tiếp cận để thay đổi nhằm hướng tới phát triển bền vững. Khi làm như vậy, thành phố đã thực hiện được mục đích thực sự của Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO (UCCN).
 |
Vì vậy, với tư cách là những đối tác tin cậy, chúng tôi cần hỗ trợ họ nhiều hơn là chỉ trao tặng danh hiệu. Một trong những cách hiệu quả là bằng cách tương tác với giới trẻ và sự năng động trong văn hóa của thành phố.
Di sản văn hóa phong phú của thành phố đại diện cho một di sản sáng tạo phong phú vì văn hóa sinh ra từ sáng tạo.Trong tương lai, chúng tôi hy vọng sẽ mở rộng sáng kiến này đến các trung tâm đô thị khác trong cả nước, xây dựng “Vành đai sáng tạo” trên khắp Việt Nam.
PV: Đại hội đại biểu toàn quốc Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam (VFUA) lần thứ VI đã diễn ra tốt đẹp. Ông đánh giá như thế nào về vai trò của các tổ chức phi chính phủ như VFUA trong công tác bảo tồn di sản và phát triển cộng đồng?
Ông Michael Croft: Xin chúc mừng Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI của Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam! Các tổ chức phi chính phủ như Liên hiệp đã làm rất nhiều để góp phần nâng cao nhận thức của công chúng về bảo tồn di sản, cũng như nỗ lực vì sự phát triển của cộng đồng. Văn phòng UNESCO Hà Nội rất mong muốn được hợp tác nhiều hơn nữa với Liên hiệp để có thể tiếp tục đạt được những thành tựu tiến bộ trong việc bảo tồn di sản và phát triển cộng đồng.
 |
Xin cám ơn ông!
Bài: Huy Vũ
Thiết kế: Mẫn San
