Giữa chập chùng đèo dốc, những thầy thuốc áo lính không quản ngại dậy sớm, băng rừng, vượt qua những làn sương mỏng vắt ngang đỉnh núi để đến với người dân vùng sâu vùng xa…
__________________
Sau hơn hai giờ ngồi xe, chúng tôi đến Trung tâm Y tế huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn (Lào) vào một sáng tinh mơ tháng Mười. Biết tin có bộ đội quân y đến khám bệnh, cấp thuốc miễn phí nên bà con phấn khởi, rủ nhau đến từ sớm. Vừa trông thấy đoàn cán bộ, thầy thuốc quân y Quân đội Nhân dân Việt Nam gồm 70 cán bộ, nhân viên (lực lượng nòng cốt là từ Bệnh viện Quân y 6 (Quân khu 2), có sự phối thuộc, hỗ trợ của các bác sĩ chuyên khoa sản, nhi từ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) đến, người dân rạng rỡ đứng dậy đón chào.
Hoạt động khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho hơn 2.100 người dân khu vực biên giới thuộc huyện Sốp Bâu (tỉnh Hủa Phăn) và huyện Mộc Châu (tỉnh Sơn La) nằm trong khuôn khổ chương trình Giao lưu Hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Lào lần thứ hai; không chỉ góp phần trực tiếp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho người dân khu vực biên giới mà còn là dịp để cán bộ, nhân viên quân y hai bên giao lưu, chia sẻ, học tập kinh nghiệm, đồng thời, thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa Nhà nước, Quân đội và ngành quân y hai nước Việt - Lào.
Bà Vixay Thamaton, 82 tuổi, đến từ bản cách trung tâm huyện gần chục cây số khi được dẫn vào phòng chụp X-quang đã không giấu nổi vẻ ngạc nhiên xen lẫn tò mò vì từ bé chưa được nhìn thấy chiếc máy nào như thế. Sau khi được bác sĩ quân y tư vấn, khám xong, bà xúc động chia sẻ: “Nếu không có đoàn của bác sĩ quân y hai nước đến khám cho bà con vùng biên giới, chắc cả đời tôi chẳng biết đến cái máy hiện đại như thế. Nhờ chiếc máy và sự nhiệt tình của các thầy thuốc quân y, đã giúp tôi biết được bệnh tình của mình để tự điều chỉnh chế độ sinh hoạt, vận động”.
Ông Xay Nhạ Seng Sồng Dông Da, Bí thư Huyện ủy, Huyện trưởng huyện Sốp Bâu tươi cười chia sẻ: “Chưa bao giờ tôi chứng kiến cảnh bà con huyện mình đi khám bệnh đông vui như vậy. Điều đó khẳng định uy tín, hình ảnh của thầy thuốc quân y Việt Nam và Lào trong lòng người dân rất đẹp. Tôi thấy huyện mình hôm nay như đang mở hội vậy. Tin tưởng rằng, sau khi được các bác sĩ quân y có chuyên môn cao khám, tư vấn, tuyên truyền, nhận thức của người dân trong huyện biên giới về công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe sẽ nâng cao hơn so với trước. Mong rằng, năm nào cũng được đón các đoàn thầy thuốc quân y hai nước đến đây để khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí cho bà con”.
Mặt trời lên mỗi lúc một cao, cũng là lúc những người dân từ khắp các bản trong khu vực gần thị trấn đến khám bệnh ngày càng đông hơn. Thiếu tá, BSCK2 Hoàng Trọng Hải, Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 6 phấn khởi chia sẻ: “Chúng tôi dự kiến trong ngày hôm nay, tại địa điểm này chỉ có khoảng 700 người dân đến khám, nhận thuốc, vậy mà mới được vài tiếng buổi sáng, số lượng bà con đến đã gần đạt chỉ tiêu”.
Vừa chỉ đạo, hướng dẫn các thầy thuốc triển khai công tác chuyên môn, Đại tá, PGS, TS Lê Văn Đông, Phó Cục trưởng Cục Quân y (Tổng cục Hậu cần), Trưởng đoàn cán bộ, nhân viên quân y Việt Nam vừa tranh thủ cho biết: “Qua trao đổi với phía nước bạn, chúng tôi nhận thấy hầu hết người dân địa phương chưa được tiếp cận với dịch vụ y tế chất lượng cao, không có thói quen khám sức khỏe tổng quát, định kỳ, vì vậy, trong đợt khám, chữa bệnh chung, cấp thuốc miễn phí lần này, lực lượng quân y hai nước phối hợp với cán bộ, nhân viên y tế địa phương triển khai cơ bản đầy đủ các phòng khám lâm sàng theo mô hình khép kín gồm: Nội, ngoại khoa, khoa mắt, răng-hàm-mặt, tai-mũi-họng, sản, nhi… Đặc biệt, Bệnh viện Quân y 6 đã lựa chọn, tổ chức đội ngũ cán bộ, thầy thuốc với thành phần hầu hết là chỉ huy các khoa, ban và cán bộ giàu kinh nghiệm, mang theo một số trang bị, máy móc mới, hiện đại như máy xét nghiệm sinh hóa, máy xét nghiệm nước tiểu, máy điện tim, siêu âm, X-quang… để bảo đảm công tác khám, chẩn đoán bệnh đạt chất lượng cao nhất. Mỗi bàn khám, đều có bác sĩ, nhân viên quân y của hai nước và cán bộ, nhân viên y tế của địa phương cùng lực lượng phiên dịch hỗ trợ. Ngoài ra, còn có lực lượng cán bộ, nhân viên Đồn biên phòng Cửa khẩu Lóng Sập (Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La) cũng sang hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí diễn ra suôn sẻ, đúng kế hoạch”.
Khi biết thông tin một số người dân thuộc đối tượng chính sách đặc biệt trên địa bàn do tuổi cao, sức yếu không đến điểm khám tập trung được, lãnh đạo hai đoàn đã quyết định tổ chức lực lượng thầy thuốc mang theo dụng cụ chuyên môn đến tận nhà khám, tặng quà cho bà con. Nhìn chiếc xe chở các thầy thuốc quân y hai nước vượt qua những con dốc nhỏ, ngoằn nghoèo, đến tận nhà khám bệnh, tặng thuốc, không chỉ các đối tượng chính sách đặc biệt mà những hộ dân xung quanh cũng hết sức ngỡ ngàng, xúc động.
Bà Khăm Xí, bản Sốp Bâu, huyện Sốp Bâu, tuổi đã gần 90, có chồng là thương binh nặng, đang sống cùng con gái sau khi được các thầy thuốc quân y khám, cấp thuốc cho mình và chồng đã không giấu nổi sự xúc động, nước mắt chực trào, chia sẻ qua người phiên dịch: “Đây là lần đầu tiên nhà tôi có bác sĩ, lại là bác sĩ quân y giỏi của nước Việt Nam và Lào đến khám bệnh, tặng thuốc. Thật khó để nói hết niềm vui mừng, hạnh phúc. Tôi nghe kể nhiều về mối quan hệ thắm thiết giữa quân đội và nhân dân hai nước, giờ chứng kiến các thầy thuốc quân y cùng thực hiện chung nhiệm vụ với nhau giữa thời bình, tôi càng vui hơn”.
Sau ngày đầu tiên thực hiện chương trình khám, chữa bệnh chung, cấp thuốc miễn phí tại Trung tâm Y tế huyện Sốp Bâu, với số lượng người dân đến khám vượt dự kiến hơn 400 người, hôm sau, lực lượng quân y hai nước tiếp tục khám tại Trường Tiểu học - Trung học cơ sở khu vực cửa khẩu Pa Háng (huyện Sốp Bâu), cách biên giới hai nước chỉ vài cây số. Người dân địa phương có mặt rất sớm để đăng ký khám bệnh, gương mặt ai cũng háo hức, vui tươi.
Anh Son Chan, 26 tuổi, trú tại bản Loong Toong, huyện Sốp Bâu, đưa con trai 6 tuổi là Xeng Dao đến nhờ các thầy thuốc quân y kiểm tra sức khỏe. Anh phấn khởi tâm sự qua người phiên dịch: “Mấy hôm nay cháu bị ho, sốt, bỏ ăn. Vợ chồng tôi băn khoăn chưa biết phải xử lý thế nào thì được tin có đoàn thầy thuốc quân y của hai nước đến khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho đồng bào nên cả nhà rất mừng. Thấy các bác sĩ khám rất kỹ, hỏi thăm, trò chuyện, hướng dẫn tận tình, chu đáo, tôi rất yên tâm. May quá, bác sĩ bảo cháu chỉ bị viêm mũi, họng rồi cho thuốc về uống. Tôi cảm ơn các thầy thuốc quân y Việt Nam và Lào nhiều lắm”.
Thiếu tá, BSCK2 Hoàng Ngọc Hải, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 6 cho biết: “Sau khi trao đổi với phía nước bạn, chúng tôi đã điều chỉnh thời gian, tổ chức lực lượng cán bộ, nhân viên quân y đến điểm khám sớm hơn kế hoạch để triển khai công tác chuẩn bị, bảo đảm khi người dân đến là được đăng ký khám, cấp thuốc ngay, tránh tình trạng bà con phải chờ đợi, gây ùn tắc, lộn xộn trong khu vực. Quán triệt phương châm “Khi nào người dân còn đến, thầy thuốc quân y còn phục vụ”, chúng tôi đã chủ động nguồn thuốc dự trữ, đồng thời điều chỉnh thời gian, bố trí nhân sự hợp lý để nỗ lực bảo đảm trong ngày, bất cứ người dân nào đến đăng ký cũng được khám, cấp thuốc miễn phí”.
Sau ba ngày triển khai, chương trình khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí chung giữa lực lượng quân y Việt Nam - Lào đã kết thúc với số lượng người dân được khám, cấp thuốc miễn phí đạt hơn 2.100 người, vượt so với dự kiến ban đầu. Với vai trò là Trưởng đoàn cán bộ, thầy thuốc quân y Quân đội nhân dân Lào, Đại tá Khenthong Phatthanakham, Phó cục trưởng Cục Quân y bày tỏ niềm xúc động với kết quả, ý nghĩa mà hoạt động mang lại: “Qua chương trình khám, chữa bệnh chung, các thầy thuốc quân y chúng tôi đã học hỏi, tiếp nhận được nhiều kinh nghiệm quý, qua đó, góp phần nâng cao năng lực chuyên môn, phục vụ hiệu quả công tác khám, chăm sóc sức khỏe thường xuyên cho bộ đội và nhân dân. Mong rằng hoạt động này sẽ diễn ra thường xuyên, qua đó, góp phần tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa lực lượng quân y hai nước nói riêng và quân đội hai nước nói chung”.
Tiệc chia tay giữa đoàn quân y hai nước kết thúc khi những làn sương đêm từ ngọn núi cao nguyên buông xuống ngày một đậm. Tiếng nói cười rộn vang của các thầy thuốc quân y hai nước xen lẫn trong nhạc nền của bài hát ca ngợi mối quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt-Lào khiến trong tôi chợt nhớ đến câu thơ nổi tiếng, cũng là lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Việt - Lào hai nước chúng ta/ Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”.