Gần 1 tuần Nghị định 100 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt (thay thế Nghị định 46 năm 2016) có hiệu lực, có nhiều ý kiến lo ngại ăn hoa quả cũng có nồng độ cồn, dẫn tới bị xử phạt oan, do đó đề nghị khung nồng độ cồn xử phạt cần nới rộng hơn.
Trao đổi với Vietnamnet, TS Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho biết, khi Quốc hội bỏ phiếu thông qua luật Phòng chống tác hại của rượu, bia, trong đó quy định đã uống rượu bia là không lái xe (xe máy, ô tô...) đã tính đến các yếu tố khoa học, thực tiễn cũng như phản ứng của người dân về vấn đề này.
Luật này đã mất tới 8 năm xây dựng, khi ban hành thể hiện quan điểm nhất quán của Quốc hội, thể hiện tính nghiêm minh muốn lập lại trật tự kỷ cương trong lĩnh vực an toàn giao thông trước thực trạng có tới 40% vụ tai nạn giao thông liên quan đến rượu, bia khiến rất nhiều người tử vong, bị thương.
“Đối với một số loại hoa quả như nho, sầu riêng, chuối hay siro, socola rượu... khi ăn vào sẽ chỉ có rất ít trường hợp có nồng độ cồn trong hơi thở do cơ địa, bệnh tật, do mắc hội chứng tự lên men rượu tại ruột. Tuy nhiên, lượng cồn này cũng phân rã rất nhanh, không mất vài giờ như khi uống rượu, bia”, TS Quang nói.
TS Quang cũng cho biết, trong số rất ít trường hợp ăn hoa quả có nồng độ cồn, chỉ số lượng rất rất nhỏ bị lực lượng CSGT dừng xe để kiểm tra khi nghi ngờ có dấu hiệu vi phạm.
“Những trường hợp này nếu bị yêu cầu dừng xe thổi nồng độ cồn, theo Luật xử lý vi phạm hành chính, công dân hoàn toàn có quyền phản hồi, giải thích, thắc mắc. Lực lượng CSGT cũng đã có quán triệt, với những trường hợp như vậy xác định là vô tình chứ không phải do uống rượu bia, khi đó người vi phạm có thể ngồi nghỉ, đợi thổi lại nồng độ cồn trong khí thở hoặc có thể đề nghị chuyển sang đo nồng độ cồn trong máu. Với những trường hợp ăn hoa quả bị lên men, lượng cồn rất thấp, khó thể hiện khi xét nghiệm máu. Tùy từng trường hợp cụ thể, lực lượng CSGT sẽ xem xét kĩ, tránh xử lý oan sai”, TS Quang phân tích.
Do đó, Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho rằng, những quan điểm lo ngại ăn hoa quả bị xử phạt oan và đề nghị nới rộng khung nồng độ cồn xử phạt chỉ là biện luận, làm sai lệch nhận thức về tính nghiêm minh của pháp luật về xử phạt hành chính trong lĩnh vực an toàn giao thông đường bộ.
 TS Nguyễn Huy Quang |
Trong một diễn biến khác, trao đổi với PV báo điện tử Vnexpress về lo ngại uống bia rượu sau bao lâu mới được lái xe, ông Quang phân tích, không có ngưỡng chuẩn cho mọi cá nhân vì phụ thuộc vào lượng, nồng độ bia, rượu uống và đặc điểm sinh học, thể trạng của mỗi người.
Trung bình với người bình thường, sau một giờ gan sẽ chuyển hóa hết một đơn vị cồn. Tuy nhiên, để chuyển hóa hết hoàn toàn một đơn vị cồn, cơ thể phải mất 1-2 giờ nữa. Một đơn vị cồn khoảng 10 gram cồn nguyên chất, tương đương với 2/3 lon bia 330 ml nồng độ 5%, một ly rượu vang 100 ml nồng độ cồn 13%, một chén rượu 30 ml có nồng độ cồn 40%.
Ông Nguyễn Văn Thạch, Vụ trưởng An toàn giao thông, Bộ Giao thông Vận tải, cũng cho rằng hàm lượng cồn trong trái cây rất nhỏ nên máy đo không thể hiện được. Từ trước đến nay, chưa có người dân nào phản ảnh ăn hoa quả bị phạt vì nồng độ cồn cao. "Cảnh sát giao thông có đủ trình độ để phát hiện người ăn hoa quả hay uống rượu bia để xử phạt nồng độ cồn, người dân có thể yên tâm", ông Thạch nói.
Về việc uống rượu, bia sau bao lâu được lái xe, ông Thạch cho biết, một số tài liệu cho thấy cơ thể nam giới có thể uống một cốc bia 0,3 lít có nồng độ 5% thì sau 2 giờ mới có thể điều khiển phương tiện. Tuy nhiên, việc chuyển hóa lượng cồn còn phụ thuộc từng cá nhân.
Ông Trần Hữu Minh, Phó chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, cũng cho biết về mặt lý thuyết một số ít hoa quả để lâu lên men có thể có chút ít nồng độ cồn nhưng vô cùng thấp, cơ thể hấp thụ và thanh lọc lượng cồn nhỏ này rất nhanh chóng. Không ai mua hoa quả về để lên men mới ăn và nếu vô ý ăn thì phải tới hàng kg lượng cồn mới ở mức đáng kể, bởi vậy điều đó rất khó xảy ra.
"Các nhà sản xuất đã tính toán để thiết bị đo chỉ ghi nhận khi nồng độ cồn ở mức nhất định, bởi vậy nếu uống rượu bia thì chắc chắn bị phát hiện, còn ăn hoa quả thì có thể yên tâm", ông Minh nói và tin tưởng rằng cảnh sát giao thông sẽ không phạt những trường hợp ăn vài quả vải hay sử dụng nước súc miệng.
