Năm 1665, nạn dịch hạch tràn tới London và được ghi nhận là trận dịch bệnh tồi tệ nhất trong lịch sử, lấy đi sinh mạng của 100.000 người, tương đương 1/5 dân số. Thời điểm đó, rất nhiều “hố dịch hạch” trở thành ngôi mộ chung của hàng trăm thi thể chôn vội vã, không khâm liệm cũng chẳng có quan tài.
Gần 200 năm sau, London mở đường tàu điện ngầm đầu tiên trên thế giới vào năm 1863. Nhìn vào tấm bản đồ dưới đây, không khó để nhận ra nhiều tuyến đường đã bị bẻ cong, thay vì đi thẳng, như để tránh một điều gì đó. Dựa trên những tài liệu ghi chép lại, các nhà khảo cổ học đã đưa ra lời giải thích. Khi thiết kế tuyến đường sắt, các kỹ sư đã cố gắng tránh những “hố dịch hạch” vì không muốn làm phiền người quá cố và cũng vì xương người quá dày đặc không thể khoan qua.
Tuyến tàu điện ngầm năm 1938 đã bị bẻ cong nhiều chỗ. |
Tuy nhiên, bên cạnh đó, các chuyên gia cũng chỉ ra rằng đường cong trong tuyến tàu điện ngầm không chỉ để tránh hố dịch hạch mà còn do chi phí. Thời điểm đó, chỉ cần đào sâu 6 mét dưới lòng đất, các công ty đường sắt phải mua lại toàn bộ bất động sản và tài sản phía trên đường nằm trong diện bị ảnh hưởng.
Tính riêng trong năm 1860, công ty đường sắt đô thị Metropolitan Railway đã phá huỷ 1.000 ngôi nhà từ ga King’s Cross tới Farringdon. Trước tình hình đó, các nhà thầu quyết định thiết kế làm sao cho đường ray đi qua ít nhà cửa nhất có thể nhằm tiết kiệm chi phí. Vì thế, không ít nhà ga phải xây dựng trên hố dịch hạch như ga Aldgate với hơn 1.000 người từng được chôn tại đây.
Những hài cốt tìm thấy trong quá trình thi công có DNA trùng với nạn nhân của bệnh dịch hạch năm 1665. |
Ngày nay, theo đà phát triển của đô thị, các dự án tàu điện ngầm và cao tốc cần đi qua hàng trăm nghĩa địa tập thể ở London, nhưng không hoàn toàn là “hố dịch hạch” như nhiều người nghĩ. Nó có thể đến từ những thảm họa khác như dịch tả hay bệnh đậu mùa. Vì thế, trong quá trình thi công, nếu gặp những bộ hài cốt, họ sẽ được chuyển tới nơi an nghỉ mới. Bên cạnh đó, hệ thống tàu điện ngầm London cũng tồn tại nhiều sự thật thú vị và thu hút được sự quan tâm của du khách khi đến với thành phố cổ kính này.