Các nhà nghiên cứu tại Joint European Torus (JET), một cơ sở thí nghiệm nhiệt hạch ở Oxfordshire (Anh), đã giải phóng 59 mêga jun (MJ) nhiệt lượng - tương đương khoảng 14kg thuốc nổ TNT - trong một vụ nổ nhiệt hạch kéo dài 5 giây. Đây là một kỷ lục mới của nhân loại, gấp đôi kỷ lục trước đó là 21,7 MJ được thiết lập vào năm 1997 cũng bởi cơ sở này.
Phản ứng nhiệt hạch mô phỏng lại quá trình phản ứng ở lõi của các ngôi sao như Mặt Trời. Đó quá trình hai hạt nhân nguyên tử nhẹ hợp lại với nhau để tạo thành một hạt nhân nặng hơn đồng thời giải phóng một lượng lớn năng lượng. Năng lượng nhiệt hạch có triển vọng rất lớn để trở thành một nguồn năng lượng sạch trong tương lai, bởi nó không thải ra khí nhà kính và 1kg nhiên liệu nhiệt hạch chứa năng lượng gấp khoảng 10 triệu lần so với 1kg than, dầu hoặc khí đốt.
"Kết quả đã đưa chúng tôi tiến một bước dài tới việc chinh phục một trong những thách thức khoa học và kỹ thuật lớn nhất," Giáo sư Ian Chapman, giám đốc điều hành của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Vương quốc Anh cho biết, "năng lượng nhiệt hạch mang lại rất nhiều hy vọng cho nhân loại trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu."
Lò phản ứng hạt nhân JET được chế tạo để chứa plasma hoặc khí có hàm lượng ion cao, được nung nóng tới 150 triệu độ C, gấp 10 lần nhiệt độ ở tâm Mặt Trời. Ở nhiệt độ khắc nghiệt như vậy, những hạt nhân nguyên tử có thể hợp nhất với nhau để tạo thành các nguyên tố mới và giải phóng một lượng lớn năng lượng. Các phản ứng nhiệt hạch ở lõi những ngôi sao diễn ra nhiệt độ thấp hơn đáng kể, bởi vì các ngôi sao có lực hấp dẫn giúp đỡ.
Năng lượng cung cấp cho các phản ứng nhiệt hạch tại JET là một loại nhiên liệu dựa trên hai đồng vị của hydro được gọi là deuterium và tritium. Chúng kết hợp với nhau để tạo thành khí heli. Trong khi deuterium có rất nhiều trong nước biển, tritium lại cực kỳ hiếm và chỉ được sản xuất trong các lò phản ứng hạt nhân.
Theo Tiến sĩ Mark Wenman, một học giả về vật liệu hạt nhân tại Đại học Hoàng gia London, thí nghiệm trên đã chứng minh rằng nhiệt hạch là một nguồn năng lượng bền vững và khả thi cho tương lai.
“5 giây nghe có vẻ không nhiều. Nhưng nếu bạn có thể đốt nó trong 5 giây, bạn có thể tiếp tục đốt trong nhiều phút, nhiều giờ hoặc nhiều ngày. Đó là những gì bạn cần để có một nhà máy điện nhiệt hạch,” ông Wenman nói.
Giáo sư Ian Fells, Giáo sư danh dự về chuyển đổi năng lượng tại Đại học Newcastle, cho biết việc giải phóng năng lượng nhiệt hạch kỷ lục là "một bước ngoặt" trong nghiên cứu nhiệt hạch. “Giờ đây, các kỹ sư phải chuyển nó thành điện không có carbon để giảm thiểu vấn đề biến đổi khí hậu."
