Ngày 7-6, tương tự với phản ứng của Thủ tướng Hun Sen về những phát biểu của Thủ tướng Lý Hiển Long tại Diễn đàn Shangri-La và trên trang mạng cá nhân ngày 31-5, có nội dung cho rằng, Việt Nam đã “xâm lược”, “chiếm đóng” Campuchia, Bộ Ngoại giao và Hợp tác Quốc tế Campuchia ra tuyên bố chính thức, phản đối gay gắt những phát ngôn này.
Đó là tuyên bố “chống lại sự hồi sinh của người dân Campuchia”
Trong tuyên bố chính thức, bộ này khẳng định bình luận của nhà lãnh đạo Singapore là chống lại sự hồi sinh của người dân Campuchia. Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia, bộ này bày tỏ lấy làm tiếc khi ông Lý Hiển Long đăng tải những thông tin trên trang facebook của mình hôm 31-5. Bộ này khẳng định những thông tin được đăng trên đã nhắc nhở một cách chắc chắn rằng, khi đó Singapore đã ủng hộ chế độ diệt chủng và muốn chế độ diệt chủng này quay trở lại Campuchia.
“Khi đó, Singapore là nước chủ nhà tổ chức cuộc họp dẫn đến việc thành lập một chính phủ ba bên của Campuchia dân chủ và đóng vai trò là cửa ngõ cung cấp vũ khí cho Campuchia Dân chủ, làm cho cuộc chiến tranh kéo dài tại Campuchia, kéo dài sự đau khổ và mất mát của người dân Campuchia thêm 10 năm nữa, giống như chống lại sự hồi sinh của người dân Campuchia”, bộ này nhấn mạnh tái khẳng định: “Những nhận xét này chắc chắn xúc phạm đến quân tình nguyện Việt Nam, những người đã hy sinh xương máu của mình, giúp giải phóng Campuchia khỏi chế độ diệt chủng”.
Trên trang Facebook cá nhân, Thủ tướng Campuchia Hun Sen tối 6-6 cũng chỉ trích nặng nề các phát biểu của Thủ tướng Singapore. Ông Hun Sen viết: “Tôi rất lấy làm tiếc rằng ngài Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã đăng trên facebook vào hôm 31-5 rằng khi Tướng Prem là Thủ tướng (Thái Lan), đã cùng các thành viên ASEAN (khi đó có 5 quốc gia) chống lại việc Việt Nam xâm lược Campuchia và chống lại việc Chính phủ Campuchia mới thay thế Khmer Đỏ. Lập luận này cho thấy Singapore ủng hộ chế độ diệt chủng và muốn chế độ diệt chủng quay trở lại tại Campuchia”. Thủ tướng Hun Sen khẳng định: “Nhận định này là một sự xúc phạm đối với sự hy sinh trong sáng của Quân tình nguyện Việt Nam đã giúp giải phóng Campuchia thoát khỏi chế độ diệt chủng. Những bình luận của ngài Lý Hiển Long cũng đã cho nhân dân Singapore và thế giới thấy rằng, các nhà lãnh đạo Singapore lúc đó thực sự đã đóng góp rất đáng kể vào việc giết hại nhân dân Campuchia”.
Kết thúc thông điệp, Thủ tướng Hun Sen đặt câu hỏi: “Vậy cuối cùng, tôi muốn hỏi ngài Thủ tướng Lý Hiển Long rằng, liệu ông ấy có xem phiên tòa xét xử các nhà lãnh đạo Khmer Đỏ là đúng hay không?”.
Vẫn nợ chúng ta lời xin lỗi
Cách đây 40 năm, ngày 7-1-1979, Quân tình nguyện Việt Nam đã phối hợp với lực lượng vũ trang Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia mở cuộc tổng công kích vào sào huyệt cuối cùng của Pol Pot — Ieng Sary, giải phóng hoàn toàn Phnom Penh. Cuộc tấn công kết thúc thắng lợi giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng tàn bạo nhất trong lịch sử loài người.
Tuy nhiên, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long lại có phát biểu hoàn toàn sai sự thật tại Diễn đàn Shangri-La và trên trang mạng cá nhân ngày 31-5, trong đó cho rằng, sự can thiệp quân sự của Việt Nam vào Campuchia năm 1979 là “một cuộc xâm lược”. Và ông ngay lập tức trở thành nhân vật tâm điểm bị chỉ trích gay gắt. Trước tuyên bố phản đối chính thức của chính phủ Campuchia và Thủ tướng Hun Sen; chính Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh, Nghị sĩ Quốc hội Hun Many, cùng nhiều học giả và các nhà phân tích tại Phnom Penh đã lên án, chỉ trích các phát biểu sai trái của ông Lý Hiển Long.
Ngay tại Singapore, chính trị gia Brad Bowyer đã kêu gọi Thủ tướng Lý Hiển Long xin lỗi và cải chính phát ngôn nói Việt Nam “xâm lược” Campuchia. “Cho đến nay, chúng ta vẫn chưa nhận được phản hồi từ Thủ tướng Lý hay Bộ Ngoại giao về vấn đề này… Tôi hy vọng chúng ta (Singapore) sẽ có những hành động cần thiết để thừa nhận lỗi lầm, xin lỗi với láng giềng ASEAN và cải chính những tuyên bố đã được phát đi sớm nhất có thể” - ông Brad Bowyer, cựu thành viên đảng Tiếng nói nhân dân (PVP) ở Singapore, viết trên facebook.
Tờ Online Citizen của Singapore sau đó dẫn lại kêu gọi này của chính trị gia Bowyer và nói rằng, Singapore từng đứng cùng phe với chế độ diệt chủng Pol Pot-Khmer Đỏ vì các toan tính chính trị. “Những bình luận của Thủ tướng Lý không chỉ nhạy cảm và là điều không được chào đón - mà nó còn đánh dấu những gì mà tôi coi là giây phút đen tối trong lịch sử, khi mà chúng ta đứng cùng phe với Pol Pol bất chấp những điều xấu xa mà hắn đã phạm phải, chỉ vì theo đuổi các mục đích chính trị khu vực của chúng ta”, ông Bowyer viết.
Tuy nhiên, bất chấp những chỉ trích gay gắt, những lời kêu gọi xin lỗi và những tuyên bố phản ứng chính thức từ chính quyền Việt Nam và Campuchia, Thủ tướng Lý Hiển Long cho đến nay vẫn im lặng. Vị lãnh đạo của quốc đảo này vẫn chưa có bất kỳ động thái gì hay đưa ra lời xin lỗi nào về vụ việc này.