TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, chỉ trong năm nay, Trung tâm Chống độc đã từng tiếp nhận, điều trị rất nhiều bệnh nhân ngộ độc cồn sát trùng đến cấp cứu.
Cồn sát trùng tiêu chuẩn chứa thành phần chính có tác dụng sát trùng là ethanol với nồng độ 70-90%, phụ gia là nước và một số chất khác có công dụng hỗ trợ. Nếu chẳng may uống phải ethanol, hậu quả cũng như ngộ độc rượu, có thể bị bỏng đường tiêu hóa.
Tuy nhiên, tại Trung tâm chống độc, là phần lớn bệnh nhân uống cồn sát trùng đến cấp cứu bị ngộ độc cồn công nghiệp methanol - chất thường được sử dụng rộng rãi làm nguyên liệu hóa học, công nghiệp và nhiên liệu.
“Từ đây ta thấy vấn đề rất lớn là nhiều sản phẩm sát trùng được công bố hiện nay chứa methanol, không chứa ethanol theo tiêu chuẩn. Các sản phẩm này rất dễ mua vì bày bán nhiều ở hiệu thuốc”, bác sĩ Nguyên nói.
Không giống ethanol, cồn công nghiệp methanol có độc tính rất cao. Khi vào cơ thể, methanol được chuyển hóa thành Formaldehyde và tiếp đến là Formic Acid, sẽ tấn công não bộ, mắt, dây thần kinh thị giác, khi ngộ độc thường gây mù vĩnh viễn, dễ gây chết người.
Ngộ độc methanol diễn ra từ từ. Nhiều người chỉ được phát hiện ngộ độc sau khi uống cồn từ 1-2 ngày với các biểu hiện rõ như mờ mắt, tổn thương mắt, lơ mơ lẫn lộn, thở nhanh, sâu do rối loạn acid máu, co giật, hôn mê. Bệnh nhân thường hôn mê, tổn thương não, mù mắt, điều trị không mang lại hiệu quả cao. Nếu may mắn thoát nguy kịch, bệnh nhân cũng gặp di chứng nặng nề.
Cồn sát trùng làm từ methanol không chỉ gây hại cho người trực tiếp uống, sử dụng mà sẽ gây nguy hại lớn hơn khi lọt vào các cơ sở y tế. Bởi bất cứ hoạt động phẫu thuật, tiêm truyền, can thiệp xâm lấn, nếu bác sĩ không may sử dụng phải các loại cồn sát trùng chứa methanol đều sẽ gây nguy hiểm cho bệnh nhân.
“Bệnh nhân sẽ gặp nhiều biến chứng, nguy cơ tử vong cao, thời gian nằm viện kéo dài vì vi trùng không bị cồn sát trùng tiêu diệt trong khi lại dễ dàng vào cơ thể thông qua các vết tiêm, chọc hay phẫu thuật gây nhiễm trùng”, bác sĩ Nguyên cho biết.
Hiện nay, một trong những khuyến cáo phòng ngừa COVID-19 là sử dụng cồn sát trùng tay nhiều lần. Nếu cồn sát trùng tay chứa methanol thì không thể đảm bảo diệt virus, ảnh hưởng xấu tới phòng chống dịch, trong khi đó lại dễ bị nhiễm độc cồn công nghiệp methanol qua da.
“Cần quy định rõ ràng người được mua methanol, giảm số người tiếp cận với methanol. Cơ sở y tế tăng cường quản lý các vật tư tiêu hao, hóa chất, đặc biệt là cồn sát trùng, tránh để cồn sát trùng chứa methanol lọt vào, gây hại cho bệnh nhân”, bác sĩ Nguyên đề nghị.
Bác sĩ cũng khuyến cáo người dân không uống cồn sát trùng, chọn mua các sản phẩm cồn sát trùng từ nhà sản xuất có uy tín và sử dụng cồn sát trùng đúng mục đích. Ngoài ra, người dân nên hạn chế uống rượu, không sử dụng rượu bia có nguồn gốc, xuất xứ không rõ ràng vì dễ bị pha từ methanol, gây nguy hiểm tính mạng.