Trong suốt chiều dài lịch sử cách mạng Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định vai trò lãnh đạo duy nhất và quyết định mọi thắng lợi của dân tộc. Từ những ngày đầu ra đời năm 1930 đến nay, Đảng luôn giữ vững sứ mệnh lịch sử, đưa dân tộc đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển nhanh và hội nhập sâu rộng, thời cơ và thách thức đan xen, yêu cầu cấp thiết đặt ra là Đảng phải tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo đối với hệ thống chính trị, nâng cao năng lực tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối, gắn với việc xây dựng phương pháp công tác, lề lối làm việc khoa học, hiệu quả, đồng thời hoàn thiện thể chế về công tác xây dựng Đảng và xây dựng hệ thống chính trị. Đây là nhân tố then chốt để đất nước ta tiếp tục phát triển nhanh, bền vững trong thời kỳ mới.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng có vững mới cách mạng thành công. Người từng viết trong tác phẩm “Đường cách mệnh” rằng “Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”. Hồ Chí Minh luôn khẳng định xây dựng Đảng là quy luật tồn tại và phát triển, là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài nhưng cũng luôn có tính cấp bách. Đảng ta là một Đảng cầm quyền, vì vậy phải thật sự trí tuệ, đạo đức và văn minh, xứng đáng vừa là người lãnh đạo vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân. Người nhấn mạnh rằng mỗi cán bộ, đảng viên phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, giữ gìn sự trong sạch của Đảng để luôn xứng đáng với niềm tin của nhân dân. Đặc biệt, Hồ Chí Minh đã chỉ rõ rằng một Đảng giấu giếm khuyết điểm là một Đảng hỏng, ngược lại, một Đảng có gan thừa nhận và sửa chữa khuyết điểm chính là một Đảng tiến bộ, chân chính. Như vậy, đổi mới phương thức lãnh đạo gắn liền với việc chỉnh đốn, làm trong sạch Đảng, dựa vào dân để hoàn thiện mình, đồng thời lấy dân làm gốc trong mọi chủ trương, đường lối. Người nêu ba yêu cầu cơ bản: quyết định mọi vấn đề phải đúng và dựa trên nguyện vọng nhân dân; tổ chức thực hiện phải có sự tham gia của nhân dân; và công tác kiểm tra, giám sát cũng phải dựa vào nhân dân.
Trong 90 năm lãnh đạo cách mạng, thấm nhuần tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Đảng ta thường xuyên chăm lo xây dựng, chỉnh đốn, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu. Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng nước ta. Bước vào thời kỳ đổi mới, nhất là những nhiệm kỳ đại hội Đảng gần đây, Đảng luôn xác định xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt. Đại hội Đảng, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng các nhiệm kỳ đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, quy định về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; phát động và lãnh đạo nhiều cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, đạt được nhiều kết quả quan trọng.
Thực tiễn những năm qua cho thấy đất nước đạt nhiều thành tựu quan trọng, nhất là sau 35 năm đổi mới, nhưng cũng đang đối diện nhiều nguy cơ, thách thức. Trước tác động của mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế, có nơi, có lúc, một số tổ chức đảng, một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ có chức, có quyền, không nhận thức đầy đủ tầm quan trọng đặc biệt của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, không thực hiện nghiêm túc nghị quyết, quy định của Đảng và những chỉ dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sa vào chủ nghĩa cá nhân, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ chưa bị đẩy lùi. Cùng với đó, các thế lực thù địch không ngừng chống phá, lợi dụng những yếu kém để bôi nhọ, làm giảm uy tín của Đảng, gieo rắc sự hoài nghi trong nhân dân. Trong khi đó, mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045 đòi hỏi năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng phải được nâng lên tầm cao mới, đồng thời phải có một hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu lực và hiệu quả. Do đó, tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng là nhiệm vụ khách quan, cấp bách, mang tính sống còn.
Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trước hết là giữ vững nền tảng tư tưởng và bản chất cách mạng của Đảng. Đảng phải kiên định chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, coi đây là kim chỉ nam cho mọi hành động, đồng thời kiên quyết đấu tranh chống lại mọi quan điểm sai trái, thù địch. Công tác tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận phải được đẩy mạnh để vừa bảo đảm tính khoa học, vừa đáp ứng yêu cầu mới của thực tiễn đất nước và thời đại. Đảng phải nâng cao năng lực tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối, khắc phục tình trạng “nghị quyết đúng nhưng thực hiện chưa tốt”. Để làm được điều đó, mỗi nghị quyết phải đi kèm với kế hoạch cụ thể, xác định rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, và đặc biệt phải đề cao tinh thần nói đi đôi với làm, lấy hiệu quả thực tế làm thước đo.
![]() |
Phòng Cảnh sát THAHS&HTTP - Công an tỉnh Tuyên Quang tổ chức Tuyên truyền pháp luật thi hành án hình sự tại cộng đồng |
Công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng cần được triển khai đồng bộ trên cả ba mặt: chính trị, tư tưởng và tổ chức. Trong đó, chi bộ là nền tảng, là nơi trực tiếp đưa đường lối của Đảng vào cuộc sống. Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh chi bộ tốt thì mọi công việc đều tốt, ngược lại chi bộ yếu thì công việc trì trệ. Vì vậy, xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh là khâu đột phá để nâng cao sức chiến đấu của toàn Đảng. Song song với đó, cần phát huy dân chủ trong Đảng và trong xã hội, gắn bó mật thiết với nhân dân, đúng như tinh thần Hiến pháp năm 2013 đã quy định: Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân và chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình. Mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với dân chính là cội nguồn sức mạnh, bảo đảm cho mọi chủ trương của Đảng được nhân dân đồng tình ủng hộ và thực hiện có hiệu quả.
Lý do mà Hồ chủ tịch luôn căn dặn về phương pháp “ Chỉnh đốn và đổi mới ” là bởi công việc đó làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh cả về ba mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức, làm cho đội ngũ cán bộ, đảng viên không ngừng nâng cao phẩm chất và năng lực trước những yêu cầu và nhiệm vụ cách mạng. Hồ Chí Minh nhận định, bên cạnh số đông đảng viên xứng đáng với danh hiệu của mình, thì vẫn có một số “thấp kém về tinh thần và đạo đức cách mạng…họ tự cho mình có quyền sống xa hoa hưởng lạc, từ đó mà đi đến tham ô, trụy lạc, thậm chí sa vào tội lỗi”. Từ đó, Người nêu lên một luận điểm quan trọng: “Một dân tộc, một Đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân” Vì vậy, phải chỉnh đốn để sửa chữa những lỗi lầm, sai trái ấy. Đối với toàn Đảng, mỗi cán bộ, đảng viên đều chịu những ảnh hưởng của xã hội, cả cái tốt và cái xấu, cái hay và cái dở. Chỉ có thể phát huy được cái tốt, cái hay, lọc bỏ được được cái xấu, cái dở bằng việc rèn luyện thường xuyên của mỗi cán bộ, đảng viên, thường xuyên chú ý đến việc chỉnh đốn Đảng.
Công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng cần được tăng cường. Hồ Chí Minh từng nói “lãnh đạo mà không kiểm tra coi như không lãnh đạo”. Thực tiễn cũng chứng minh rằng ở đâu kiểm tra, giám sát được thực hiện nghiêm minh, ở đó tổ chức đảng và cán bộ giữ được kỷ cương, đoàn kết, tránh được sai phạm. Việc xử lý nghiêm minh các vụ việc tham nhũng, tiêu cực thời gian qua đã củng cố niềm tin của nhân dân vào sự trong sạch, nghiêm khắc của Đảng, khẳng định quyết tâm không có vùng cấm, không có ngoại lệ trong đấu tranh chống tham nhũng.
Đổi mới công tác cán bộ cũng là một khâu quan trọng trong đổi mới phương thức lãnh đạo. Đảng cần hoàn thiện quy trình, quy chế công tác cán bộ, nâng cao chất lượng đánh giá, quy hoạch, luân chuyển, đào tạo và bồi dưỡng. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ là nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghĩa then chốt. Song song với đó, xây dựng Đảng về đạo đức cần được chú trọng, xem đạo đức là gốc của người cách mạng. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh phải trở thành việc làm thường xuyên, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Thực tiễn thời gian qua đã cho thấy những chuyển biến tích cực. Việc triển khai các nghị quyết về xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã giúp nâng cao sức chiến đấu, củng cố niềm tin của nhân dân. Thành tựu 35 năm đổi mới khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn và khả năng đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng. Nhiều địa phương đã chủ động đối thoại với nhân dân, giải quyết kịp thời những bức xúc, tăng cường sự đồng thuận xã hội. Những kết quả này minh chứng rằng khi phương thức lãnh đạo được đổi mới, sát thực tiễn và gắn bó với nhân dân thì hiệu quả mang lại rõ rệt.
Đại hội XIII của Đảng đã nhấn mạnh yêu cầu tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Đây là bước phát triển mới khi không chỉ dừng lại ở xây dựng Đảng mà còn bao quát cả hệ thống chính trị. Đảng mạnh thì hệ thống chính trị mới mạnh, và ngược lại, hệ thống chính trị hiệu lực, hiệu quả sẽ củng cố vai trò lãnh đạo của Đảng. Do đó, xây dựng Đảng phải gắn liền với xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa liêm chính, hiệu lực, hiệu quả, cùng với phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân.
Trong giai đoạn tới, để tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, Đảng cần kiên định nền tảng tư tưởng, đồng thời không ngừng phát triển lý luận gắn với tổng kết thực tiễn; phải tăng cường giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân và những biểu hiện tiêu cực; đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, phát hiện, đào tạo và trọng dụng nhân tài; phát huy dân chủ rộng rãi, mở rộng giám sát xã hội và dựa vào nhân dân để xây dựng, chỉnh đốn Đảng; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, xử lý nghiêm minh vi phạm, đồng thời đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Mỗi nghị quyết, mỗi chủ trương phải được thể chế hóa thành chính sách, pháp luật, chương trình hành động cụ thể, sát hợp với thực tiễn, có kiểm tra, giám sát chặt chẽ.
Xây dựng và chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa sống còn với Đảng và chế độ. Trong bối cảnh hiện nay, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng chính là con đường để Đảng giữ vững vai trò lãnh đạo, nâng cao năng lực cầm quyền, phát huy sức mạnh của nhân dân, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững. Trước lúc đi xa, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Việc cần phải làm trước tiên là chỉnh đốn lại Đảng, làm cho mỗi đảng viên, mỗi chi bộ đều ra sức làm tròn nhiệm vụ Đảng giao phó, toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân”. Lời dặn ấy vẫn còn nguyên giá trị, là kim chỉ nam để toàn Đảng tiếp tục đổi mới, trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với niềm tin và sự kỳ vọng của nhân dân.
Đảng Cộng sản Việt Nam lấy tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh làm triết lý trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công cuộc đổi mới, tiến hành hội nhập quốc tế sâu rộng. Đặc biệt chú trọng, quán triệt các nguyên tắc xây dựng Đảng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng kết hợp với giám sát của nhân dân để “tự chỉnh đốn”, “tự đổi mới”; xây dựng văn hóa Đảng, phát huy nguồn lực trong Đảng và trong nhân dân để phát triển Đảng và phát triển xã hội.
Nguyễn Anh Tuấn
Phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp - Công an tỉnh Tuyên Quang
