Số bệnh nhân AIDS và người nhiễm HIV đang tăng cao. Hội chứng đặc biệt này rất nghiêm trọng bởi vì nó vô hiệu hóa dần dần cơ thể của bệnh nhân trong việc chống lại bất kỳ loại bệnh tật nào. Hãy chú ý đến các triệu chứng ban đầu của hội chứng này để việc điều trị có thể được bắt đầu sớm.
HIV là gì?
HIV (Human Immunodeficiency Virus) là virus gây suy giảm miễn dịch mắc phải ở người. Cơ thể người có hệ thống miễn dịch giúp chúng ta chống đỡ với sự xâm nhập của các vi sinh vật gây bệnh. Suy giảm miễn dịch có nghĩa là giảm dần sức chống đỡ của cơ thể khi bị ký sinh trùng, vi trùng hoặc virus tấn công và lúc đó cơ thể dễ mắc các bênh nhiễm trùng và một số bệnh ung thư.
Nói suy giảm miễn dịch mắc phải có nghĩa là quá trình này xảy ra trong khoảng thời gian sống của con người, không phải do di truyền hay bệnh bẩm sinh của hệ miễn dịch. HIV là chỉ gây suy giảm miễn dịch ở người, không gây bệnh cho các loại động vật khác.
Virus HIV sống bao lâu trong không khí?
HIV không thể sống trong không khí, nước hoặc thức ăn vì vius này chỉ có thể sống trong dich của cơ thể như máu, tinh dịch. Tuy nhiên, HIV có thể tồn tại trong các giọt máu khô đọng ở kim tiêm hay bất cứ vật gì đã dính máu người nhiễm HIV từ 2-7 ngày. Do đó, nếu dụng cụ ngoáy tai có dính máu hay chất dịch của người nhiễm HIV thì virus có thể sống trong giọt máu đó 2-7 ngày.
Bệnh HIV lây truyền qua con đường nào?
Đại đa số người nhiễm HIV là qua đường tình dục hoặc dùng chung bơm kim tiêm. Ngoài ra, HIV còn có thể lây truyền từ mẹ sang con (phụ nữ nhiễm HIV có thể sinh con bị nhiễm), và qua đường máu (người bị truyền máu nhiễm HIV cũng bị lây nhiễm).
Chắc hẳn mọi người đều biết rằng nhiễm HIV thường phải trải qua một thời gian tiềm ẩn lâu, tiếp đó là các triệu chứng suy giảm miễn dịch, và kết thúc trong trạng thái suy giảm miễn dịch trầm trọng đặc trưng bởi nhiễm trùng và u. Đôi khi, những biểu hiện ngoài da có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh… Tuy nhiên sự đa dạng của các triệu chứng và dấu hiệu trong quá trình lây nhiễm HIV không khó để chúng ta có thể nhận ra. Vậy các dấu hiệu nhận biết bị nhiễm HIV giai đoạn cửa sổ 3 tháng đầu là gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu.
Sốt
Bị sốt là một trong những dấu hiệu sớm nhất và cũng phổ biến nhất của việc nhiễm HIV. Cơn sốt có thể đến sớm ngay sau khi đã nhiễm HIV. Thông thường, cơn sốt thường là nhẹ cho đến trung bình.
Nhiệt độ thường vượt quá 38 độ C. Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng sốt như ra mồ hôi và ớn lạnh. Triệu chứng sốt này có thể tiếp tục trong gần 2 tuần trước khi hết.
"Tại thời điểm này, virus được di chuyển vào trong dòng máu và bắt đầu nhân rộng với số lượng lớn", bác sỹ Carlos Malvestutto, giảng dạy các bệnh truyền nhiễm và miễn dịch học tại khoa Dược, trường ĐH Y NYU, New York, nói, "Đó là phản ứng viêm của hệ miễn dịch."
Mệt mỏi
Phản ứng viêm tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của bạn bị bao vây cũng có thể làm bạn cảm thấy mệt mỏi và lờ đờ. Mệt mỏi có thể là một dấu hiệu sớm của nhiễm HIV.
Đau nhức cơ bắp, đau khớp
HIV thường nhầm lẫn với bệnh cúm hoặc nhiễm virus, thậm chí bệnh giang mai hoặc viêm gan. Đó là điều không đáng ngạc nhiên, nhiều người có các triệu chứng giống nhau, bao gồm đau ở các khớp và cơ bắp. Triệu chứng này có thể ảnh hưởng đến công việc hàng ngày. Người bị nhiễm cần phải nghỉ ngơi giữa quá trình làm việc.
Sưng hạch bạch huyết
Một dấu hiệu nhiễm HIV ban đầu và cũng rất phổ biến ở nam giới là số lượng các tuyến bạch huyết bị sưng. Viêm hoặc sưng có thể xảy ra trong một hoặc nhiều hạch bạch huyết.
Vùng bị nhiễm thường thấy là cổ và nách. Đa phần, việc viêm hoặc sưng sẽ không gây bất kỳ những khó chịu và đau đớn gì, ngay cả khi bạn chạm vào những hạch bạch huyết đó. Thế nên, thường họ hay bị nhầm lẫn với những bệnh khác.
Đau họng và đau đầu
Cũng như với các triệu chứng khác, đau họng và đau đầu thường là biểu hiện của giai đoạn ARS, theo Tiến sĩ Horberg. Nếu gần đây bạn dính lứu vào các hành vi nguy cơ cao, xét nghiệm HIV là một ý tưởng tốt. Hãy đi xét nghiệm vì lợi ích của chính bạn và cho những người khác: HIV lây nhiễm nhất trong giai đoạn đầu tiên.
Hãy nhớ rằng cơ thể không sản xuất kháng thể kháng HIV nên xét nghiệm kháng thể không thể phát hiện được. Có thể mất một vài tuần đến một vài tháng thì kháng thể HIV mới hiển thị trong một xét nghiệm máu. Kiểm tra xác suất khác như phát hiện virus RNA (virus chứa acid ribonucleic), thường trong vòng 9 ngày sau khi nhiễm.
Đó không phải là đáng ngạc nhiên: Nhiều người trong số các triệu chứng là như nhau, bao gồm đau ở các khớp và cơ bắp và các tuyến bạch huyết sưng lên. Các hạch bạch huyết là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể và có xu hướng bị viêm khi có nhiễm trùng, thường tại nách, háng và cổ.
Phát ban đỏ ở da
Phát ban da có thể xảy ra sớm hoặc muộn trong quá trình phòng chống HIV/AIDS. Khi đó người nhiễm HIV sẽ thấy xuất hiện các nốt ban màu đỏ trên da của mình.
Các vùng phát ban cũng có thể xuất hiện trên các vùng của cơ thể. "Nếu phát ban không có lý do hoặc khó điều trị, bạn nên suy nghĩ đi xét nghiệm HIV", tiến sĩ Horberg nói.
Viêm phổi
Ho và sút cân có thể là giai đoạn đầu của một đợt nhiễm trùng nghiêm trọng, gây ra bởi một loại vi trùng tưởng chừng vô hại nếu hệ thống miễn dịch của bạn còn khỏe mạnh.
"Có rất nhiều bệnh nhiễm trùng cơ hội khác nhau và diễn biến khác nhau trên mỗi người", tiến sĩ Malvestutto nói. Trong trường hợp của Ron, ông bị bệnh viêm phổi (PCP), hay còn gọi là "AIDS viêm phổi", đây là bệnh cuối cùng đã đưa ông vào bệnh viện.
Các bệnh nhiễm trùng cơ hội khác bao gồm toxoplasmosis, nhiễm ký sinh trùng có ảnh hưởng đến não, một loại virus herpes gọi là cytomegalovirus, nấm men nhiễm trùng như bệnh tưa miệng.
Lẫn lộn hoặc khó tập trung
Có vấn đề về nhận thức có thể là một dấu hiệu của bệnh mất trí nhớ liên quan đến HIV, thường xảy ra vào kỳ cuối trong quá trình của bệnh.
Ngoài bị nhầm lẫn, khó tập trung, sa sút trí tuệ liên quan đến AIDS, còn có các vấn đề về trí nhớ và hành vi như hay tức giận, thậm chí có thể bao gồm các thay đổi về động cơ: trở thành vụng về, thiếu phối hợp, và các vấn đề với công việc đòi hỏi kỹ năng vận động như viết bằng tay.
Giảm cân
Giảm cân quá mức hoặc “hội chứng suy mòn” là một vấn đề đối với khoảng 20% những người bị nhiễm HIV. Nó gắn liền với một sự mất mát không rõ nguyên nhân của 10% hoặc hơn trọng lượng cơ thể bình thường, cộng với tiêu chảy mạn tính (30 ngày hoặc hơn) hoặc sốt . Giảm cân là một dấu hiệu của bệnh tiến triển hơn và có thể một phần do tiêu chảy nặng. Nếu bạn đang giảm cân, có nghĩa là hệ thống miễn dịch đã khá yếu.
Các triệu chứng thường biến mất trong vòng một tuần đến một tháng, và người đó sẽ cảm thấy tốt hơn. Tuy nhiên, các triệu chứng có thể trở lại bất cứ lúc nào. Bên cạnh đó, các triệu chứng của nhiễm HIV tương tự như triệu chứng của các bệnh khác, vì thế cần lưu ý tới các dấu hiệu nhận biết bị nhiễm HIV sau 2-12 tuần nếu bạn có nguy cơ mắc bệnh HIV do việc quan hệ tình dục không an toàn hay do nhiễm máu HIV … gây ra. Cách duy nhất để biết chắc chắn bạn có nhiễm HIV hay không là bạn nên đến các trung tâm y tế chất lượng cao để xét nghiệm.
Buồn nôn, nôn, tiêu chảy
Theo tiến sĩ Malvestutto, có khoảng 30% đến 60% số người bị buồn nôn, ói mửa, hoặc tiêu chảy trong giai đoạn đầu có HIV. Những triệu chứng này cũng có thể xuất hiện trong và sau khi điều trị kháng virus, thường là hậu quả của đợt nhiễm trùng cơ hội.
"Tiêu chảy không ngừng và không đáp ứng với cách điều trị thông thường có thể là một dấu hiệu cho thấy bạn bị HIV", tiến sĩ Horberg nói. Các triệu chứng có thể được gây ra bởi một sinh vật không thường thấy ở những người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, ông này nói thêm.
Mụn rộp hoặc herpes sinh dục
Lở loét lạnh (herpes miệng) và herpes sinh dục có thể là một dấu hiệu của cả giai đoạn ARS và nhiễm HIV giai đoạn cuối.
Mặt khác, có herpes cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV. Điều này là do herpes sinh dục có thể gây viêm loét làm HIV dễ dàng đi vào cơ thể khi quan hệ tình dục. Và những người có HIV có xu hướng bùng phát nghiêm trọng herpes hơn vì HIV làm suy yếu hệ thống miễn dịch.
Đổ mồ hôi đêm
Khoảng một nửa số người bị đổ mồ hôi đêm trong giai đoạn đầu nhiễm HIV. Tương tự như tình trạng bốc hỏa xảy ra với phụ nữ mãn kinh. Tình trạng này có thể xảy ra nhiều hơn sau này khi bị nhiễm trùng, không liên quan đến tập thể dục hoặc nhiệt độ của căn phòng.
Kinh nguyệt không đều
HIV tiến triển sẽ làm gia tăng nguy cơ có kinh nguyệt không đều, chẳng hạn như xuất kinh ít hơn và thời gian ngắn hơn.
Những thay đổi này không quan trọng bằng sự giảm cân và suy giảm sức khỏe của phụ nữ ở giai đoạn cuối. Nhiễm vi rút HIV cũng khiến giai đoạn mãn kinh đến sớm (từ 47 đến 48 tuổi đối với phụ nữ bị nhiễm bệnh so với 49 đến 51 năm đối với phụ nữ không bị nhiễm)...
Móng thay đổi
Một dấu hiệu khác của nhiễm HIV giai đoạn cuối là thay đổi móng, chẳng hạn móng bị dày và cong, móng bị chia tách, hoặc sự đổi màu (đen hoặc đường nâu hoặc theo chiều dọc hoặc theo chiều ngang).
Thường thì điều này là do một nhiễm trùng nấm, chẳng hạn như candida. "Bệnh nhân có hệ miễn dịch suy giảm sẽ dễ bị nhiễm nấm", Tiến sĩ Malvestutto nói.
Ngứa ran và yếu
Có HIV giai đoạn muộn cũng có thể gây tê và ngứa ran ở bàn tay và bàn chân. Điều này được gọi là bệnh thần kinh ngoại vi, cũng xảy ra ở những người bị bệnh tiểu đường không kiểm soát.
"Đây là khi các dây thần kinh thực sự bị tổn thương", tiến sĩ Malvestutto nói. Những triệu chứng này có thể được điều trị bằng thuốc giảm đau và thuốc chống co giật như Neurontin (gabapentin).
Cho đến nay, bệnh HIV vẫn là căn bệnh hiểm nghèo khiến chúng ta hoảng sợ mỗi khi nhắc đến. Bệnh do virus HIV gây ra và hiện nay chưa có thuốc đặc trị vì vậy việc hiểu và nhận biết được các triệu chứng bệnh sẽ giúp chúng ta giữ gìn sức khỏe của mình tốt hơn.
T.Mỹ
>>Nên đọc: Bài thuốc bằng 3 loại thảo dược giúp bạn tự chữa khỏi bệnh trĩ