Vắc xin bạch hầu thường được bào chế dưới dạng vắc xin phối hợp với các vắc xin khác và là một trong các bệnh bắt buộc tiêm chủng theo lịch Tiêm chủng mở rộng quốc gia. Tỷ lệ tiêm chủng phòng bệnh bạch hầu được tính theo tỷ lệ bao phủ đầy đủ các mũi vắc xin cơ bản ở trẻ dưới 1 tuổi.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh hằng năm tỷ lệ này đều đạt trên 95%. Tuy nhiên trong những tháng đầu năm 2020 do ảnh hưởng của dịch COVID-19, tính đến hết tháng 6/2020 tỷ lệ bao phủ đầy đủ các mũi vắc xin cơ bản cho trẻ sinh năm 2019 đã bị chậm khoảng 15% so với tiến độ cần đạt.
Ngoài ra, tiêm chủng vắc xin bạch hầu không mang lại miễn dịch suốt đời vì vậy việc tiêm nhắc cho trẻ lớn và người lớn là cần thiết.
HCDC cho biết, nguyên nhân khiến trẻ chưa được tiêm đủ các mũi vắc xin là do ảnh hưởng của dịch COVID-19 gây cho phụ huynh tâm lý ngại đến nơi đông người nên không đưa con đi tiêm chủng. Cha mẹ hoặc người chăm sóc bận rộn không đưa trẻ đi tiêm. Bên cạnh đó cũng có trường hợp cha mẹ trẻ trì hoãn tiêm chủng vì đợi tiêm vắc xin dịch vụ.
Hiện nay, vắc xin của chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) luôn được cung ứng đầy đủ. Do đó phụ huynh có con trong độ tuổi tiêm chủng an tâm đưa con đi tiêm đầy đủ các mũi vắc xin bắt buộc theo quy định.
Ngoài ra, để đạt tỷ lệ tiêm chủng theo quy định tại TP.HCM, HCDC đã xây dựng kế hoạch số 1562/KH-KSBT ngày 01/06/2020 về việc tổ chức tiêm bù cho đối tượng chưa được tiêm chủng đầy đủ vắc xin trong TCMR. Những hoạt động nhằm tăng cường tỷ lệ tiêm chủng bao gồm: Đẩy mạnh công tác rà soát cập nhật mũi tiêm, quản lý và mời trẻ tiêm chủng; Tăng cường truyền thông vận động phụ huynh đưa trẻ đi tiêm chủng; Đảm bảo an toàn trong phòng lây nhiễm COVID-19 ở tất cả cơ sở tiêm chủng dịch vụ và tiêm chủng mở rộng
Người lớn nên tiêm nhắc lại để phòng bệnh bạch hầu
Các chuyên gia cho biết, bệnh bạch hầu là bệnh nguy hiểm, người lớn và trẻ nhỏ đều có nguy cơ mắc bệnh. Những năm gần đây cả nước đã xảy ra các vụ dịch bạch hầu rải rác tại một số địa phương. Nhiều ca bệnh là trẻ lớn ngoài độ tuổi tiêm chủng thường xuyên và người lớn.
Biện pháp phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất hiện nay là chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ. Ngoài việc tiêm đủ các mũi cơ bản, các hướng dẫn trên thế giới đều khuyến cáo tiêm nhắc để phòng bệnh bạch hầu. Mũi tiêm nhắc cho trẻ lớn (trẻ chuẩn bị đi học) và người lớn sẽ giúp giảm nguồn lây cho trẻ nhỏ và giảm tỷ lệ mắc bệnh ở cộng đồng.
Vắc xin phòng bệnh bạch hầu được sản xuất dưới dạng kết hợp cùng các vắc xin khác để thành các vắc xin phối hợp thành phẩm. Cả tiêm chủng mở rộng hay tiêm chủng dịch vụ đều có vắc xin phối hợp có thành phần bạch hầu. Tuy nhiện hiện nay vắc xin phòng bệnh bạch hầu đối với hình thức tiêm chủng miễn phí chỉ áp dụng cho trẻ dưới 4 tuổi. Do đó đối với trẻ trên 4 tuổi và người lớn có thể đến các cơ sở tiêm chủng dịch vụ để được tư vấn, sử dụng vắc xin phối hợp phòng bệnh bạch hầu phù hợp với độ tuổi và tiền sử tiêm chủng.
Một số vắc xin dịch vụ hiện tại có trên thị trường: vắc xin Tetraxim, vắc xin Td, vắc xin Adacel, vắc xin Boostrix. Giá cả của mỗi loại vắc xin là khác nhau, người dân nên đến cơ sở tiêm chủng dịch vụ để được tư vấn và chọn loại vắc xin phù hợp.
Phải tiêm đầy đủ các mũi vắc xin mới phòng được bệnh bạch hầu
Đây là khuyến cáo của GS.TS. Đặng Đức Anh – Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương về việc phòng bệnh bạch hầu. Cụ thể:
- Trẻ em dưới 1 tuổi phải được tiêm 3 mũi vắc xin;
- Đến 18 tháng tuổi phải tiêm 1 mũi nhắc lại;
- Từ 7 tuổi trở lên, trẻ tiếp tục phải tiêm thêm 1 mũi vắc xin nữa.
GS.TS. Đặng Đức Anh nhấn mạnh, vì tuổi càng lớn, đáp ứng miễn dịch càng giảm nên việc tiêm các mũi vắc xin nhắc lại là rất quan trọng để phòng bệnh, các gia đình không được bỏ qua mũi tiêm này.
Hiện nay, trung tâm y tế các địa phương đang rà soát để tiêm bổ sung vắc xin 5 trong 1 bạch hầu, uốn ván, ho gà cho trẻ dưới 2 tuổi. Đây là vắc xin trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia nên hoàn toàn miễn phí.
Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương kêu gọi người dân chủ động đưa con em đến cơ sở y tế để tiêm phòng theo đúng lịch. Ngoài ra, hiện nay đã có vắc xin bạch hầu giảm liều dành cho trẻ từ 7 tuổi và người lớn đang sinh sống ở những nơi có ca bệnh bạch hầu. Mọi người có thể đến cơ sở y tế gần nhất để tiêm phòng.