Sáng 8/5, tại Trụ sở Bộ Quốc phòng (Hà Nội), Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng và ông John Noh, Quyền Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ đã chủ trì Đối thoại Chính sách quốc phòng Việt Nam-Hoa Kỳ lần thứ 13.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh,đối thoại lần này diễn ra trong bối cảnh kỷ niệm 30 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam-Hoa Kỳ. Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững Việt Nam-Hoa Kỳ tiếp tục phát triển tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu thực chất trên các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực quốc phòng.
Thời gian qua, trên cơ sở các văn bản, thỏa thuận đã ký kết và chỉ đạo của lãnh đạo cấp cao hai nước, hai Bộ Quốc phòng, quan hệ hợp tác quốc phòng Việt Nam-Hoa Kỳ được triển khai tích cực, hiệu quả, đạt được kết quả cụ thể trên nhiều lĩnh vực như trao đổi đoàn, tiếp xúc các cấp, nhất là cấp cao; các cơ chế đối thoại-tham vấn; hợp tác công nghiệp quốc phòng, đào tạo, gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, quân y; tham vấn, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc phòng đa phương, nhất là trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+)…
Nhấn mạnh hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh tiếp tục là điểm sáng trong quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, được lãnh đạo cấp cao hai nước cam kết mạnh mẽ, coi đây là ưu tiên trong quan hệ hai nước, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến đánh giá cao việc Hoa Kỳ công bố khoản hỗ trợ mới trị giá 130 triệu USD dành cho dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, qua đó, nâng tổng mức viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Hoa Kỳ từ 300 triệu USD lên 430 triệu USD.
Bên cạnh đó, các chương trình hỗ trợ người khuyết tật bị ảnh hưởng bởi chất da cam được mở rộng. Hoạt động tìm kiếm quân nhân Hoa Kỳ mất tích (MIA) được triển khai có hiệu quả. Từ lần Đối thoại trước đến nay, hai bên đã phối hợp thực hiện 4 đợt khai quật hỗn hợp kết hợp đơn phương, trao trả 8 hòm hài cốt được cho là liên quan đến quân nhân Hoa Kỳ.
Từ tháng 8/2024 đến nay, với sự hỗ trợ của Đại học Havard (Hoa Kỳ), hai bên đã phối hợp tổ chức trao trả 43 bộ hồ sơ kỷ vật cựu chiến binh Việt Nam trong chiến tranh liên quan đến bộ đội Việt Nam cho thân nhân các liệt sĩ và các cựu chiến binh Việt Nam.
Thời gian tới, trên cơ sở các văn bản, thỏa thuận đã ký kết giữa Bộ Quốc phòng hai nước, hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác, triển khai hiệu quả một số nội dung hợp tác, tập trung vào các hoạt động như trao đổi đoàn các cấp; tiếp tục duy trì hiệu quả các cơ chế đối thoại-tham vấn đã có; các lĩnh vực đào tạo, quân y, gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc; tiếp tục tham vấn, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc phòng đa phương, góp phần khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN, đóng góp vào hòa bình, ổn định và phát triển chung.
Bộ Quốc phòng Việt Nam hoan nghênh các quân nhân Hoa Kỳ sang học tiếng Việt tại Học viện Khoa học quân sự và Lớp quan chức quốc phòng quốc tế tại Học viện Quốc phòng.
Về hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến khẳng định Bộ Quốc phòng Việt Nam mong muốn các hoạt động hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh tiếp tục được triển khai theo lộ trình đã thống nhất; đồng thời đề nghị thúc đẩy công tác tuyên truyền về hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, để dư luận trong nước và quốc tế hiểu rõ hơn về hình mẫu quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ trong lĩnh vực mang tính nhân văn, nhân đạo sâu sắc này, góp phần “gác lại quá khứ, mở ra tương lai hòa bình, hợp tác, phát triển” giữa hai nước.
Tại đối thoại, hai bên cũng trao đổi về tình hình thế giới, khu vực và những vấn đề cùng quan tâm. Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh Việt Nam nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại; sẵn sàng hợp tác với các nước, các tổ chức quốc tế vì hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới; kiên trì đấu tranh giải quyết mọi tranh chấp, bất đồng bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế; kiên trì chính sách quốc phòng “bốn không."
Về vấn đề Biển Đông, lập trường nhất quán của Việt Nam là cần tuân thủ tập quán và luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS 1982); tuân thủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); xúc tiến sớm kết thúc đàm phán, ký kết Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) một cách thực chất, hiệu quả.
Trao đổi tại Đối thoại, Quyền Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ John Noh nhấn mạnh, Hoa Kỳ đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong khu vực, mong muốn tăng cường, thúc đẩy hợp tác với các nước trong khu vực trong đó có Việt Nam vì hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực cũng như thế giới.
Nhắc lại cuộc điện đàm giữa hai Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hai nước vào tháng 2/2025, ông John Noh cho biết, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth khẳng định tái ủng hộ Việt Nam hùng cường và độc lập.
Về hợp tác quốc phòng song phương, Hoa Kỳ ủng hộ mạnh mẽ công tác khắc phục hậu quả chiến tranh, đánh giá cao kết quả hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, hiệu quả hoạt động MIA, đồng thời khẳng định những hoạt động này thể hiện thiện chí và mong muốn của Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy hợp tác hòa bình và xây dựng với Việt Nam.
Ông John Noh cũng bày tỏ mong muốn trong thời gian tới, hai bên sẽ thực hiện có hiệu quả những nội dung đã được thống nhất Cập nhật Tuyên bố Tầm nhìn chung Việt Nam-Hoa Kỳ về hợp tác quốc phòng được ký kết tháng 9/2024, đồng thời mở rộng các lĩnh vực hợp tác hai bên cùng quan tâm.
Kết thúc đối thoại, hai bên đã ký biên bản Đối thoại Chính sách quốc phòng Việt Nam-Hoa Kỳ lần thứ 13 và bàn giao Hồ sơ kỷ vật chiến tranh; trao thư của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam gửi Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ, trong đó đánh giá cao sự phát triển quan hệ hợp tác quốc phòng song phương Việt Nam-Hoa Kỳ thời gian qua, đồng thời đề nghị Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ ủng hộ, tác động để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đàm phán thương mại, thuế quan phù hợp với lợi ích hai nước.
