Hố đen phun luồng tia xa kỷ lục, dài 23 triệu năm ánh sáng

(Ngày Nay) -  Các nhà thiên văn học vừa phát hiện cặp tia phun từ hố đen xa nhất từng được quan sát - với chiều dài 23 triệu năm ánh sáng, tương đương 140 dải Ngân Hà (Milky Way) xếp nối đuôi nhau. Phát hiện này gợi ý rằng những "quái vật" vũ trụ này có thể đóng vai trò quan trọng hơn nhiều trong việc định hình các thiên hà so với hiểu biết trước đây.
Hố đen phun luồng tia xa kỷ lục, dài 23 triệu năm ánh sáng ảnh 1
Hình ảnh minh họa cặp tia phun Porphyrion. Ảnh: NewScientist

Người khổng lồ PorphyrionCặp tia phun này, được đặt tên là Porphyrion theo tên một người khổng lồ trong thần thoại Hy Lạp, là những chùm vật chất ion hóa với kích cỡ siêu lớn phun ra từ một hố đen với tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng. Nguồn gốc của chúng là một hố đen siêu nặng cách Trái Đất 7,5 tỷ năm ánh sáng, với sức mạnh tương đương hàng nghìn tỷ ngôi sao.

Martijn Oei, tác giả chính của nghiên cứu và chuyên gia quan sát thiên văn tại Caltech, nhấn mạnh: "Cặp tia phun này không chỉ có kích thước của một hệ Mặt Trời hay dải Ngân Hà; chúng ta đang nói về tổng cộng 140 đường kính của dải Ngân Hà. Sông Ngân sẽ chỉ là một chấm nhỏ trong hai vụ phun trào khổng lồ này."

Phương pháp phát hiện

Cặp tia phun này được phát hiện trong số 10.000 tia phun khác trong một cuộc khảo sát bởi kính viễn vọng vô tuyến Low Frequency Array (LOFAR) của châu Âu. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng kết hợp quan sát bằng mắt, công cụ học máy và sự trợ giúp của các nhà khoa học công dân để xác định các tia phun mà họ có thể đã bỏ sót.Sau khi phát hiện những dấu hiệu đầu tiên của Porphyrion, nhóm nghiên cứu đã tiến hành quan sát tiếp theo bằng Kính viễn vọng vô tuyến Giant Metrewave (GMRT) của Ấn Độ và Dụng cụ quang phổ năng lượng tối (DESI) ở Arizona để truy tìm nguồn gốc của các tia phun đến một thiên hà khổng lồ có kích thước gấp khoảng 10 lần dải Ngân Hà.

Ý nghĩa to lớn

Phát hiện này gợi ý rằng những vụ phun trào từ hố đen siêu nặng có thể đóng vai trò then chốt hơn trong việc hình thành vũ trụ ngày nay so với hiểu biết khoa học trước đây. Porphyrion cũng xuất phát từ một loại hố đen phổ biến trong vũ trụ sơ khai nhưng trước đây không được cho là tạo ra các tia phun khổng lồ, điều này có nghĩa là có thể còn nhiều vụ phun trào như vậy đang ẩn nấp trong vũ trụ sơ khai.

Tác giả Oei nhấn mạnh: "Chúng ta có thể chỉ đang nhìn thấy phần nổi của tảng băng chìm. Cuộc khảo sát LOFAR của chúng tôi chỉ bao phủ 15% bầu trời. Và hầu hết các tia phun khổng lồ này có thể khó phát hiện, vì vậy chúng tôi tin rằng còn nhiều quái vật như vậy ngoài kia."

Các nhà nghiên cứu đang lên kế hoạch điều tra cách các tia phun khổng lồ này đã định hình vũ trụ sơ khai khi chúng phun ra tia vũ trụ, nguyên tử nặng, nhiệt và từ trường qua các thiên hà. Từ đó, giới nghiên cứu hy vọng sẽ hiểu rõ hơn về nguồn gốc của từ trường trong vũ trụ và vai trò của nó trong sự phát triển của sự sống.

Uống "nước" chữa bách bệnh, nhiều người cận kề cửa tử
Uống "nước" chữa bách bệnh, nhiều người cận kề cửa tử
(Ngày Nay) - Sáng 15/10, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thời gian vừa qua, Bệnh viện liên tục tiếp nhận các ca bệnh ngộ độc, thậm chí khó thở, hôn mê bất tỉnh, nguy hiểm tính mạng do uống loại nước được truyền bá có khả năng chữa bách bệnh.
Về An Giang chiêm ngưỡng miễn phí bảo vật quốc gia
Về An Giang chiêm ngưỡng miễn phí bảo vật quốc gia
(Ngày Nay) - Thông thường, các bảo tàng, các khu di tích đều có bán vé vào cửa để du khách tham quan. Thế nhưng tại An Giang, hiện có 8 bảo vật quốc gia thuộc nền văn hóa Óc Eo được mở cửa miễn phí cho tất cả những ai muốn tìm hiểu lịch sử, văn hóa của vùng đất này.
Hội nghị Ban Cán sự Đảng Chính phủ với Đảng đoàn Quốc hội về Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV
Hội nghị Ban Cán sự Đảng Chính phủ với Đảng đoàn Quốc hội về Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV
(Ngày Nay) - Sáng 15/10/2024, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Bí thư Ban Cán sự Đảng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Bí thư Đảng đoàn Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị giữa Ban Cán sự Đảng Chính phủ với Đảng đoàn Quốc hội về kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.
Đối thoại “Tuyên truyền, phổ biến, thực thi hiệu quả chính sách, pháp luật về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản”
Đối thoại “Tuyên truyền, phổ biến, thực thi hiệu quả chính sách, pháp luật về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản”
(Ngày Nay) -Ngày 15/10, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam phối hợp với Bộ Tài Nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị Đối thoại giữa cơ quan soạn thảo luật, các chuyên gia, doanh nghiệp và báo chí về cách hiểu và vận dụng Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và các văn bản hướng dẫn thi hành vào thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp bất động sản.
Viettel giữ vị trí thương hiệu giá trị nhất, được đánh giá cao nhất về phát triển bền vững ở Việt Nam
Viettel giữ vị trí thương hiệu giá trị nhất, được đánh giá cao nhất về phát triển bền vững ở Việt Nam
(Ngày Nay) -Trong Bảng xếp hạng 100 Thương hiệu Giá trị nhất Việt Nam 2024 vừa được công bố bởi Brand Finance - công ty định giá thương hiệu hàng đầu thế giới, Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) duy trì vị thế 9 năm liên tiếp là thương hiệu giá trị nhất Việt Nam, đồng thời là doanh nghiệp được công chúng đánh giá cao nhất về phát triển bền vững.