Mập mờ khoản thu
49 hộ dân các xóm Tân Lý, Quyết Chiến, Hào Tân, Hào Phú, Suối Thương phản ánh về việc UBND xã Tú Lý, UBND huyện Đà Bắc và Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Hòa Bình chưa cấp Giấy chứng nhận sử dụng đất lâm nghiệp dù đã đóng số tiền lên tới hàng trăm triệu đồng từ ngày 30/5 - tháng 12/2019.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, lệ phí Hợp đồng số 39/2019/HDDV ngày 18/6/2019 về việc trích đo địa chính các thửa đất lâm nghiệp cho 49 hộ dân là hơn 214 triệu đồng; lệ phí hồ sơ đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp theo hợp đồng số 78/2019/HĐDV-GCN cho 49 hộ với tổng số tiền gần 16 triệu đồng. Đại diện cho 49 hộ dân là ông Đinh Thanh Xuân, Chủ tịch UBND xã Hào Lý (nay là Tú Lý) đã ký với ông Nguyễn Quang Trung, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Hòa Bình.
Ông Bùi Văn Tiến, xóm Hào Phú cho biết, gia đình ông đã nộp tiền làm hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đối với 1.801 ha đất lâm nghiệp, tổng số tiền hơn 6,4 triệu đồng cho cán bộ địa chính xã Tú Lý từ năm 2019. Tuy nhiên, đến nay gia đình vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận.
Tương tự anh Đinh Công Hoàng, xóm Suối Thương cho biết, khi được UBND xã thông báo nộp tiền làm hai đợt, gia đình ông đã đi vay mượn đủ số tiền mỗi đợt và nộp cho UBND xã để làm Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp. Đến nay đã 5 năm trôi qua gia đình vẫn chưa nhận được kết quả.
Ông Đinh Công Hoàng đưa ra các giấy tờ, chứng từ có liên quan như: Phiếu thu thứ nhất xuất ngày 2/7/2019 với nội dung tạm thu tiền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với số tiền 2 triệu đồng; phiếu thu thứ hai xuất ngày 27/12/2019 với nội dung nộp tiền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với số tiền hơn 3,6 triệu đồng. Cả hai phiếu thu đều có chữ ký người lập là Đinh Công San (nguyên cán bộ địa chính xã Tú Lý).
Để làm rõ vấn đề này, chúng tôi đã tìm gặp Chủ tịch UBND xã Tú Lý Đinh Thanh Xuân và được biết, UBND xã, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Hòa Bình đã rà soát, lập hồ sơ, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho các hộ dân trên địa bàn. Thông qua dự toán kinh phí của Văn phòng Đăng ký đất đai, UBND xã Tú Lý đã đứng ra “tạm thu” của 49 hộ dân tổng số tiền hơn 283 triệu đồng. Trong số đó đã thanh lý lệ phí trích đo với Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh số tiền 218 triệu đồng, số tiền còn lại UBND xã Tú Lý giữ trong 5 năm qua.
Ngày 7/1/2020, UBND xã và Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Hòa Bình thực hiện biên bản thanh lý hợp đồng số 78/2019/HĐDV đã ký ngày 14/11/2019, bàn giao 49 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp lần đầu cho UBND xã. Nhưng đến thời điểm hiện tại, 49 giấy chứng nhận này vẫn chưa đến tay các hộ dân.
Điều đáng nói, năm 2019, theo thông báo của UBND xã, mỗi bộ hồ sơ của 49 hộ dân mà UBND xã Tú Lý đã thanh lý cho Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh là 323 nghìn đồng. Tuy nhiên số tiền người dân phải đóng cho mỗi bộ hồ sơ là hơn 1,9 triệu đồng. Lý giải vấn đề này, Chủ tịch UBND xã Tú Lý Đinh Thanh Xuân cho biết: Số tiền tạm thu thêm từ phí lập hồ sơ là hơn 65 triệu đồng. UBND xã Tú Lý đang giữ và chưa thanh lý do chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đến khi có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ sử dụng để nộp các khoản lệ phí còn lại nếu thiếu hộ dân sẽ đóng góp thêm, còn thừa sẽ trả lại cho người dân.
Qua đó, đến ngày 26/4/2023, UBND xã Tú Lý đã tổ chức họp và trả lại cho 49 hộ dân mỗi hộ số tiền hơn 1,5 triệu đồng chênh lệch.
Chi tiết không thống nhất là trong danh sách 49 hộ đăng ký làm hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước đó được UBND xã Tú Lý trả lại tiền tạm thu, có hai hộ ký nhận tiền gồm: Đinh Văn Hoàng, xóm Hào Tân và Đinh Công San xóm Hào Phú. Tuy nhiên trong danh sách UBND xã Tú Lý công bố không có tên của hai hộ Đinh Công San và Đinh Văn Hoàng thay vào đó là sự xuất hiện của hai hộ Xa Thị Xuân (xóm Hòa Phú) và Xa Thị Yển (xóm Tân Lý).
Cần sớm giải quyết các vướng mắc
Từ tháng 5/2022, các hộ dân đã làm đơn gửi UBND xã Tú Lý và UBND huyện Đà Bắc với mong muốn sớm có câu trả lời về việc chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong thời gian dài. Ông Nguyễn Thanh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Đà Bắc cho biết, chính quyền huyện chưa tiếp nhận bất cứ hồ sơ nào về việc đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân.
Ông Nguyễn Thanh Tuấn nêu rõ, việc điều chỉnh đơn vị hành chính cấp xã (sau sáp nhập xã Hào Lý với xã Tu Lý thành xã Tú Lý từ ngày 10/1/2020) nên các hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải hoàn thiện lại.
Ngày 27/12/2022, Văn phòng Đăng ký đất đai - Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hòa Bình đã có buổi làm việc với Ủy ban nhân dân xã Tú Lý. Qua đó, tiến hành rà soát lại diện tích đất của các hộ dân và một số hộ vướng mắc liên quan đến việc chồng lấn với các thửa đất đo đạc theo bản đồ lâm nghiệp theo Quyết định số 672/QĐ-TTg; một số hộ chưa phù hợp với việc quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 - 2030 huyện Đà Bắc.
Ông Doãn Quang Hưng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hòa Bình cho biết: Số tiền 49 hộ dân nộp thông qua UBND xã Tú Lý, đã được Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh xuất hóa đơn gửi lại cho UBND xã, việc cấp Giấy chứng nhận sẽ phải trải qua quy trình theo quy định. UBND xã Tú Lý xét duyệt được 48 hồ sơ và đã nộp vào trung tâm phục vụ hành chính công của huyện Đà Bắc, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện để ký giấy chứng nhận lần đầu theo đúng quy trình.
Theo tìm hiểu đến thời điểm này, Văn phòng Đăng ký đất đai - Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hòa Bình đang hoàn thiện thiết lập hồ sơ đề nghị cấp cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp theo quy định cho 17 hộ đã thực hiện rà soát đủ điều kiện; 13 hộ chồng lấn diện tích do các chỉ dẫn mốc giới khi tiến hành đo đạc ở thực địa cũng như xã không có bản đồ địa chính chính quy để đối chiếu khi đo đạc dẫn đến diện tích của hộ bị chồng lấn lên diện tích đất đã cấp theo Quyết định số 672/QĐ-TTg, ngày 25/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ (đối với các hộ bị chồng lấn UBND xã Tú Lý sẽ đề nghị Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Hòa Bình xem xét trả lại số kinh phí đã nộp cho các hộ trong thời gian tới); 18 hộ chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2020 đến 2025 và tầm nhìn đến 2030, do đó chưa đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định.
Thiết nghĩ, nhu cầu được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp của các hộ dân xã Tú Lý, huyện Đà Bắc là thỏa đáng, phù hợp với nguyện vọng của bà con. Chính quyền huyện Đà Bắc cùng các đơn vị liên quan cần có phương án giải quyết sớm cho tất cả 49 hộ dân, tránh tình trạng kéo dài, gây bức xúc.
