Theo Bộ GDĐT, thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia nhằm động viên, khuyến khích người dạy và người học phát huy năng lực sáng tạo, dạy giỏi, học giỏi; góp phần thúc đẩy việc cải tiến, nâng cao chất lượng dạy và học, chất lượng công tác quản lý, chỉ đạo của các cấp quản lý giáo dục; đồng thời phát hiện người học có năng khiếu về môn học để tạo nguồn bồi dưỡng, thực hiện mục tiêu đào tạo nhân tài cho đất nước.
Công tác đề thi cho Kỳ thi đáp ứng mục đích tổ chức thi nêu trên được thực hiện với quy trình chặt chẽ, nghiêm ngặt với nhiều yêu cầu cao.
Theo đó, đề thi có nội dung nằm trong chương trình giáo dục phổ thông và nội dung dạy học các môn chuyên của trường trung học phổ thông chuyên do Bộ GDĐT ban hành và hướng dẫn.
Đề thi phải đảm bảo tính chính xác khoa học, bao quát được nội dung dạy học; có độ tin cậy, độ giá trị, được diễn đạt rõ ràng, mạch lạc; đánh giá đúng năng lực học sinh giỏi và phân loại được thí sinh.
Bộ GDĐT trân trọng ghi nhận những đóng góp của các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà giáo về đề thi. Song, để đánh giá chính xác chất lượng đề thi phải dựa vào phân tích thống kê kết quả thi sau khi chấm thi.
Hiện nay, Bộ GDĐT đang triển khai các công đoạn của quy trình chấm thi theo quy định của Quy chế. Bộ GDĐT sẽ mời các chuyên gia, nhà giáo giỏi có kinh nghiệm và trách nhiệm tham gia chấm thi để đảm bảo công bằng, khách quan.
Đồng thời, Bộ đang triển khai nghiên cứu, xem xét toàn diện các khía cạnh của công tác thi chọn học sinh giỏi để tiếp tục đổi mới công tác thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia, tập huấn các đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực và quốc tế từ sau năm 2020 theo hướng tăng cường phân cấp và phát huy tự chủ của các cơ sở giáo dục, đào tạo nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.