Đất khai hoang để tăng gia sản xuất
Trong đơn cầu cứu, ông Nguyễn Văn Chở khẳng định, từ năm 1985, trong quá trình công tác tại Nông trường bông quán Thẻ, vì đất đai thuộc quản lý của Nông trường khi đó đa phần khô cằn nên Nông trường không sử dụng hết, gia đình ông đã chủ động xin khai hoang, phục hóa, cải tạo để tăng gia sản xuất, cải thiện đời sống. Quá trình canh tác gặp thời tiết khắc nghiệt, làm ăn thua lỗ nên gia đình ông Chở tiến hành rào lại để chăn nuôi bò, cừu…
Năm 1996, Nông trường bông Quán Thẻ giải thể. Hai năm sau, khi xã Phước Minh được thành lập trên cơ sở tách xã cũ, ông Chở đến chính quyền địa phương đăng ký làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên mảnh đất có sẵn và ba thửa đất khai hoang có diện tích khoảng 2ha.
“Tuy nhiên, cán bộ địa chính lúc đó vi phạm các quy định về đất đai phải nghỉ việc, dẫn đến gia đình tôi không thể hoàn tất thủ tục. Thời điểm này, tôi chưa ý thức rõ tầm quan trọng của việc làm giấy tờ đất nên cứ để mọi việc trôi qua như thế. Mãi đến đầu năm 2017, sau khi nghe các con góp ý thì tôi mới quyết định ra UBND xã Phước Minh đăng ký giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”, ông Chở thông tin.
Trả lời ông Chở về việc này, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Minh, ông Hoàng Xuân Thuỷ ngày 7/6/2017 đã ký văn bản thông báo không công nhận đề nghị cấp giấy tờ đất cho diện tích mà ông Chở nêu. Không đồng ý với quyết định trên, ông Chở đã làm đơn khiếu nại và cung cấp thêm những chứng cứ xác định quyền sở hữu đất.
Đến ngày 20/6/2017, ông Trần Mạnh Cương, Chủ tịch UBND xã Phước Minh ký văn bản số 155/UBND-NC thay thế văn bản trước đó của ông Hoàng Xuân Thuỷ, đề nghị Văn phòng Đăng ký đất đai Ninh Thuận chi nhánh Thuận Nam tiến hành đo đạc diện tích đất cho ông Chở. Tuy nhiên, đơn vị liên quan không tiến hành thực hiện kiến nghị này.
 |
Anh Chuyên chỉ về khu vực đất xảy ra tranh chấp với doanh nghiệp |
Tranh chấp tại dự án Nhà máy điện mặt trời Phước Ninh
Theo tài liệu phóng viên Ngày Nay thu thập được, ngày 14/12/2017, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận ký quyết định số 440/QĐ-UBND chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Nhà máy điện mặt trời Phước Ninh do Công ty Cổ phần Công nghiệp Năng lượng Ninh Thuận làm chủ đầu tư.
Dự án có diện tích 68,5ha, nằm trên địa bàn hai xã Phước Ninh và xã Phước Minh (thuộc huyện Thuận Nam). Dự án có quy mô công suất 45MWp, tổng mức đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng (tương đương 48 triệu USD), dự kiến hoàn thành sau 18 tháng.
Đến khoảng tháng 2/2018, ông Nguyễn Văn Chở nhận được thông báo, diện tích đất gia đình ông nằm trong quy hoạch dự án. “Tổng diện tích đất nhà tôi nằm trong quy hoạch là 7,5ha. Họ nói rằng chỉ bồi thường 2,7ha có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, phần còn lại thu hồi, không bồi thường. Gia đình tôi đã phản ánh và khiếu nại lên chính quyền địa phương nhờ giúp đỡ vì trước khi có dự án, chúng tôi đã xin đăng ký làm giấy tờ nhưng chưa được thực hiện đo đạc”, ông Chở viết trong đơn cầu cứu.
Sau đó, chủ đầu tư tiến hành rào phần đất nói trên để tiến hành dự án thì gặp phản sự phản ứng của gia đình ông Chở. Nhận thấy sự việc căng thẳng, doanh nghiệp đầu tư để lại phần đất khoảng 5ha (có 2,7ha có giấy tờ), tiến hành rào khoảng 2ha đất ở cuối phần đất canh tác của người dân.
 |
Khu vực 2ha đất khai hoang nhà ông Chở đã được doanh nghiệp thi công, đưa vào hoạt động. |
“Công ty Cổ phần Công nghiệp Năng lượng Ninh Thuận cho người và máy móc đến thi công trên phần đất của gia đình tôi. Chúng tôi một mặt ngăn cản, mặt khác gửi đơn cầu cứu lên UBND tỉnh Ninh Thuận, UBND huyện Thuận Nam… Trong lúc chờ đợi cấp có thẩm quyền giải quyết thì doanh nghiệp tiếp tục tổ chức lực lượng đàn áp gia đình để thi công, đỉnh điểm vụ việc là 2 vụ hành hung con trai tôi vào ngày 18/3/2020 và 25/5/2020”, ông Chở phân trần.
Theo ghi nhận của phóng viên, đến ngày 9/12/2020, phần diện tích khoảng 2ha tranh chấp nói trên đã được chủ đầu tư hoàn tất thi công và đưa vào hoạt động khi khánh thành dự án vào tháng 6/2020. Bên cạnh phần hàng rào mà chủ đầu tư dựng lên là phần đất đang trồng cây bo bo của gia đình ông Chở.
Chủ đầu tư đăng ký địa chỉ “ma”
Để có thông tin khách quan, phóng viên Ngày Nay đã đến Nhà máy diện mặt trời Phước Ninh đề nghị gặp người có đủ thẩm quyền để trao đổi. Nhân viên tại đây cho biết người quản lý hiện không có mặt, yêu cầu phóng viên cung cấp thông tin liên lạc và sẽ có người liên hệ lại.
Phóng viên tiếp tục tìm đến trụ sở Công ty Cổ phần Công nghiệp Năng lượng Ninh Thuận theo địa chỉ ghi trên quyết định đầu tư là số 49 đường Thống Nhất, P.Đạo Long, TP.Phan Rang – Tháp Chàm, Ninh Thuận. Tại đây, chủ căn nhà cho biết: “Họ chỉ mượn nhà tôi treo bảng tên để đăng ký kinh doanh, chứ họ không làm việc ở đây. Họ làm ở đâu tôi không biết, đây là nhà của gia đình tôi”. Chủ đầu tư một dự án rất lớn, có giá trị hơn 1.000 tỷ đồng nhưng trụ sở làm việc lại không tồn tại, thật khiến chúng tôi không khỏi nghi ngại!
 |
Chủ căn nhà số 49 Thống Nhất cho biết Công ty chỉ treo bảng tên để đăng ký kinh doanh, chứ không làm việc ở đây. |
Mang những bức xúc của người dân đến gặp UBND xã Phước Minh, phóng viên chỉ nhận được văn bản số 35/QĐ-UBND do ông Trần Mạnh Cương, Chủ tịch UBND xã ký ngày 13/3/2020 về việc, khiếu nại của ông Chở về 2ha đất nói trên không có cơ sở. UBND xã Phước Minh từ chối sắp xếp làm việc trực tiếp và không trả lời những câu hỏi phóng viên để lại.
Tiếp tục liên hệ với UBND huyện Thuận Nam, đại diện cơ quan này cung cấp cho phóng viên văn bản số 1251/QĐ-UBND do ông Diệp Minh Xuân, Phó Chủ tịch UBND huyện ký, yêu cầu ông Chở thực hiện theo quyết định số 35 của UBND xã Phước Minh. Huyện từ chối cung cấp những thông tin khác.
“Tôi thiết nghĩ nếu đất của gia đình tôi không hợp pháp thì UBND huyện khi thấy gia đình tôi giữ đất căng thẳng như vậy phải tiến hành vận động tuyên truyền, nhưng không. Sự việc diễn ra trong thời gian dài mà chính quyền làm ngơ để cho doanh nghiệp và người dân tự giải quyết dẫn đến con trai tôi hai lần bị doanh nghiệp thuê giang hồ đâm trọng thương. Vì quá lo sợ, gia đình tôi không dám giữ đất nữa mà bỏ mặc cho công ty muốn làm gì thì làm. Theo pháp luật, mọi tổ chức, cá nhân đều có quyền bình đẳng như nhau và được pháp luật bảo vệ, thế nhưng gia đình tôi lại mất đi cái quyền đó”, ông Chở thể hiện rõ sự thất vọng.
Người bị mất đất bất ngờ bị khởi tố hình sự
Khi dự án Nhà máy điện mặt trời có chủ trương đầu tư, gia đình ông Chở chưa kịp vui mừng vì đất nằm trong quy hoạch dự án thì tai hoạ đã ập đến, đẩy ông vào một bản án hình sự.
Bất ngờ hơn là gần 7 ngày sau (26/6), UBND xã Phước Minh lại ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, buộc phải thu dọn băng rôn và khôi phục lại tình trạng ban đầu. Chưa hết, đến ngày 11/11/2020, ông Chở nhận được quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can về hành vi chống người thi hành công vụ.
Ngày 9/12, trao đổi với Ngày Nay về việc khởi tố bị can, Công an huyện Thuận Nam cho biết vụ án đang trong quá trình điều tra nên không thể cung cấp thông tin.
Trong khi đó, Viện Kiểm sát Nhân dân đến nay vẫn chưa phản hồi những thông tin mà phóng viên để lại vào cùng ngày. Tuy nhiên, một đại diện đơn vị này cho hay đã ban hành cáo trạng truy tố ông Chở ra toà.
Tiếp tục liên hệ với Toà án Nhân dân huyện Thuận Nam, phóng viên nhận được câu trả lời: “Toà chưa nhận được bất kỳ thông tin nào về vụ việc”.
Không hiểu quy trình tố tụng của các cơ quan tố tụng huyện Thuận Nam thế nào khi liên tục đẩy trách nhiệm cho nhau?!
