Năm 2021, bên cạnh những nỗ lực trong công cuộc chống dịch COVID-19, cũng là một năm có nhiều vụ án sai phạm, tiêu cực, trục lợi liên quan đến việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 như: Vụ án "thổi giá" bộ sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 tại Công ty Việt Á liên quan trách nhiệm hàng loạt bộ, ngành và Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh các địa phương. Một số vụ án liên quan đến việc mua sắm trang thiết bị y tế, vi phạm quy định về đấu thầu như: Vụ khởi tố, tạm giam nguyên Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội Nguyễn Quốc Tuấn; khởi tố, bắt tạm giam hàng loạt cán bộ Bệnh viện Mắt Thành phố Hồ Chí Minh; bắt giam Giám đốc Bệnh viện Thủ Đức Nguyễn Minh Quân; vụ khởi tố nhiều cán bộ y tế ở Bệnh viện Bạch Mai...
Trước thực trạng này, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã quyết định đưa vụ án xảy ra Công ty Việt Á vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu tập trung thanh tra trách nhiệm người đứng đầu, thanh tra chuyên đề để phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, nhất là trong một số lĩnh vực như mua sắm vật tư y tế, trang thiết bị phòng, chống dịch COVID-19.
Một trong những phương hướng trọng tâm năm 2022 của Thanh tra Chính phủ là thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành Thanh tra trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, theo tinh thần chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong đó tập trung cao độ cho thanh tra việc mua sắm phục vụ phòng, chống dịch COVID-19, là điểm nóng mà hiện nay nhiều đại biểu Quốc hội, cử tri và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.
Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, Thanh tra Chính phủ đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Định hướng chương trình thanh tra năm 2022. Trên cơ sở đó, Tổng Thanh tra Chính phủ đã xây dựng, phê duyệt 3 cuộc thanh tra việc mua sắm trang thiết bị y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 tại Bộ Y tế và UBND thành phố Hà Nội, UBND Thành phố Hồ Chí Minh; đồng thời có văn bản hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch thanh tra năm 2022, trong đó có nội dung thanh tra việc quản lý, sử dụng nguồn kinh phí hỗ trợ, việc mua sắm trang thiết bị y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19.
"Thanh tra Chính phủ sẽ triển khai các cuộc thanh tra này ngay trong quý I/2022, đồng thời sẽ theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn, tổng hợp kết quả thanh tra, báo cáo Thủ tướng Chính phủ" - Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng đã có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn 61 tỉnh, thành phố triển khai thanh tra việc mua sắm phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 ngay trong quý I/2022 và tổ chức thực hiện việc thanh tra nội dung này, sớm hoàn thành, báo cáo về Thanh tra Chính phủ để tổng hợp báo cáo Chính phủ và Ban Chỉ đạo Trung ương; thành lập tổ công tác đôn đốc, kiểm tra một số tỉnh, thành phố việc mua sắm phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 có giá trị lớn.
Cũng liên quan đến việc thanh tra, kiểm toán về mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Vũ Văn Họa cho biết, Kiểm toán Nhà nước sẽ triển khai kiểm toán chuyên đề này dự kiến từ ngày 16/2 - đến 31/3/2022. Kiểm toán Nhà nước dự kiến kiểm toán 32 tỉnh, thành phố và một số bộ như: Y tế, Tài chính, Ủy ban Mặt trật Tổ quốc, Tổng Liên đoàn Lao động và một số đơn vị.
Kiểm toán Nhà nước cũng thống nhất với Thanh tra Chính phủ để đảm bảo 2 cơ quan thanh tra, kiểm toán không trùng lặp về đối tượng, nội dung.
Thành lập Ban Chỉ đạo thanh tra mua sắm trang thiết bị y tế
Trong ngày 14.1, Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Đoàn Hồng Phong vừa ký quyết định thành lập Ban Chỉ đạo thanh tra chuyên đề mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng, chống dịch COVID-19.
Ban Chỉ đạo gồm có: Ông Trần Văn Minh, Phó Tổng TTCP, Trưởng Ban; ông Lê Hồng Lĩnh, Vụ trưởng Vụ III, Phó Ban Thường trực.
Ban Chỉ đạo còn có các thành viên gồm: ông Nguyễn Đức Hải, Cục trưởng Cục I; ông Nguyễn Hồng Giang, Cục trưởng Cục II; ông Trần Văn Mây, Cục trưởng Cục III; ông Đinh Văn Minh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế; ông Trần Đăng Vinh, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tổng hợp; ông Hoàng Hưng, Vụ trưởng Vụ Giám sát, Thẩm định và Xử lý sau thanh tra.
Ban Chỉ đạo có trách nhiệm tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ thanh tra chuyên đề mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng, chống dịch COVID-19 cho các vụ, cục thuộc TTCP và Thanh tra bộ, Thanh tra tỉnh theo đề cương hướng dẫn của TTCP;
Chỉ đạo, đôn đốc hoạt động thanh tra chuyên đề mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế của TTCP, Thanh tra bộ, Thanh tra tỉnh tiến hành thanh tra theo đúng mục đích, yêu cầu, bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ đề ra; chỉ đạo việc tổng hợp và xây dựng báo cáo kết quả thanh tra trên phạm vi toàn quốc trình Tổng TTCP; giúp Tổng TTCP xây dựng báo cáo trình Thủ tướng và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Quyết định trên còn thành lập Tổ Công tác để giúp Ban Chỉ đạo đôn đốc, tổng hợp kết quả thanh tra gồm: ông Lê Hồng Lĩnh, Vụ trưởng Vụ III, Tổ trưởng; ông Phan Thăng Long, Phó Vụ trưởng Vụ III, Tổ phó.
Các thành viên trong tổ gồm: bà Bùi Thị Thúy Nga, Trưởng phòng Tổng hợp, Cục 1; bà Phạm Thị Minh Tâm, Trưởng phòng Tổng hợp, Cục II; ông Trần Bá Thịnh, Trưởng phòng Tổng hợp, Cục III; bà Nguyễn Thị Thanh Vân, Phó trưởng phòng, Phòng Tổng hợp, Vụ Kế hoạch Tổng hợp; ông Đào Văn Được, Thanh tra viên, Vụ Giám sát, Thẩm định và Xử lý sau thanh tra; bà Nguyễn Thị Hồng Thắm, Thanh tra viên chính, Vụ Pháp chế; bà Dương Thị Liên, Thanh tra viên, Vụ III.
Tổ Công tác có nhiệm vụ tham mưu Ban Chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ được giao, giúp Ban Chỉ đạo tổng hợp và xây dựng báo cáo kết quả thanh tra chuyên đề mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng, chống dịch COVID-19 trên phạm vi toàn quốc để báo cáo Ban chỉ đạo và giúp Ban Chỉ đạo xây dựng báo cáo Tổng TTCP.