Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, các trợ lý cấp cao của ông và các quan chức của Arab Saudi đã ca ngợi những gì họ cho là một sự cải thiện lớn trong quan hệ Mỹ-Arab so với thời cựu Tổng thống Barack Obama, người đã có thỏa thuận hạt nhân với Iran-đối thủ chính của Arab Saudi trong khu vực.
Tuy nhiên, các nhà ngoại giao Mỹ và các nhà phân tích tình báo lo ngại về một số hành động hiếu chiến của hoàng tử Arab Saudi Mohammed Bin Salman, đặc biệt đối với các nước láng giềng Yemen, Qatar và Lebanon, khi Arab Saudi tìm cách kiềm chế ảnh hưởng của Iran.
"Với sự tôn trọng dành cho bản cam kết của Arab Saudi với Qatar, họ đang xử lý cuộc chiến ở Yemen mà họ đang dính líu như thế nào, còn tình hình ở Lebanon, chúng tôi khuyến khích họ cân nhắc và suy nghĩ sâu sắc hơn về những hành động đó." Ngoại trưởng Mỹ ông Rex Tillerson nói trong một cuộc họp báo với người đồng cấp Pháp Jean-Yves Le Drian.
Tại Yemen, chính quyền Riyadh đang dẫn đầu liên minh quân sự Arab chống lại phong trào Houthi đang kiểm soát thủ đô. Trong những tuần gần đây, liên minh Arab đã tiến hành cuộc phong tỏa bến cảng, đe doạ làm xấu đi những gì Liên Hợp Quốc cho biết có thể trở thành một trong những nạn đói tồi tệ nhất trong thời hiện đại.
Arab Saudi cũng đã có xung đột với 'người láng giềng' Qatar, mà chính quyền Riyadh cho rằng nước này ủng hộ chủ nghĩa khủng bố. Qatar là một đồng minh quan trọng của Mỹ và là căn cứ của căn cứ không quân lớn của Mỹ.
Cách đây một tháng, Thủ tướng Lebanon Hariri tuyên bố ông đã từ chức sau chuyến thăm Arab Saudi do lo sợ bị ám sát. Ông Hariri đã về nước 2 tuần trước và đã rút đơn từ chức cách đây 1 tuần.
Nhận xét của ông Tillerson là dấu hiệu mới nhất cho thấy mối quan tâm của Mỹ đối với các khía cạnh của chính sách đối ngoại, sau khi Tổng thống Trump đưa ra lời kêu gọi Arab Saudi cho phép tiến hành viện trợ nhân đạo cho người dân Yemen.
Mặc dù cuộc phong tỏa đã có dấu hiệu phá vỡ trong tuần này, tình hình của Yemen vẫn còn rất khủng khiếp: khoảng 8 triệu người đang trên là nạn nhân của nạn đói và dịch tả, bệnh bạch hầu.
"Chúng tôi đã kêu gọi chấm dứt cuộc phong tỏa ở Yemen và mở cửa tất cả các cảng. Chúng tôi đang yêu cầu Arab Saudi cho phép tiến hành viện trợ ", Tillerson nói.
Tuyên bố của Tillerson xảy ra vào thời điểm Washington cần sự ủng hộ từ phía đồng minh Arab, sau khi Trump quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel đầu tuần này.
Theo Reuters