Hôm qua (8/9), Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố ông Đặng Thanh Bình (63 tuổi, nguyên Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước) để điều tra về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Thông tin điều tra ban đầu cho biết ông Bình bị khởi tố vì liên quan đến vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm gây thất thoát 9.000 tỉ đồng. Trước khi nguyên Phó Thống đốc NHNN bị khởi tố vài ngày, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác, thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại tố cáo và phòng, chống tham nhũng của Ngân hàng nhà nước Việt Nam.
Ông Đặng Thanh Bình được bổ nhiệm giữ chức Phó Thống đốc NHNN từ năm 2005-2015, sau đó nghỉ hưu. Ông Bình được giao phụ trách công tác thanh tra, giám sát ngân hàng; phòng chống rửa tiền; thông tin tín dụng; công tác pháp chế; hoạt động của các Quỹ tín dụng nhân dân, hoạt động bảo hiểm tiền gửi, hoạt động của các hiệp hội trong ngành ngân hàng. Trực tiếp chỉ đạo, phụ trách các đơn vị: Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Vụ Pháp chế, Trung tâm Thông tin tín dụng.
Tuy nhiên, kết luận của Thanh tra Chính phủ cho thấy, trong giai đoạn từ 2010-2015, công tác giám sát, thanh, kiểm tra của NHNN mắc nhiều sai phạm nhất.
Cụ thể, chất lượng giám sát từ xa chưa cao trong việc phát hiện các tiềm ẩn rủi ro, chưa đánh giá nguy cơ tiềm ẩn đối với các tổ chức tín dụng; chưa phát huy được vai trò, hiệu quả của vai trò cảnh báo hệ thống, giám sát các tổ chức tín dụng… Hệ thống tín dụng tiềm ẩn nhiều rủi ro nhưng NHNN chưa có giải pháp tiến hành thanh tra đồng bộ, kịp thời.
Trong thời gian từ 1/1/2010-30/6/2015, một số kết luận thanh tra việc kiến nghị xử lý đối với các vi phạm chưa nghiêm theo các quy định của pháp luật như không xử phạt vi phạm hành chính đối với các đối tượng có vi phạm, chưa kịp thời có biện pháp xử lý, chấn chỉnh hữu hiệu đối với một số tổ chức tín dụng có nguy cơ mất khả năng chi trả.
Các tổ chức tín dụng có nhiều vi phạm nhưng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa kịp thời để phát hiện xử lý, ngăn chặn.
Bên cạnh đó, NHNN chậm ban hành quyết định đặt các tổ chức tín dụng vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, khi tổ chức tín dụng lâm vào một trong các trường hợp theo quy định.
Những kết luận trên của Thanh tra Chính phủ cho thấy trong thời gian công tác, ông Đặng Thanh Bình nói riêng và NHNN nói chung đã mắc nhiều sai sót trong công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra trong giai đoạn 2010-2015.
Việc “du di” cho những tổ chức tín dụng, không kịp thời chấn chỉnh các ngân hàng có nguy cơ mất khả năng chi trả đã dẫn đến việc chỉ trong năm 2015, NHNN đã phải mua lại bắt buộc toàn bộ cổ phần với giá 0 đồng của 3 ngân hàng gồm OceanBank, Ngân hàng Xây dựng (VNCB) và GPBank. Trong đó, vụ “đại án kinh tế” liên quan đến Oceanbak, VNCB của Hà Văn Thắm và Phạm Công Danh đang được đưa ra xét xử.