Phương án một đằng, làm một nẻo?
Sáng ngày 19/7, tại hội trường UBND xã Úc Kỳ, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đã diễn ra buổi làm việc giữa đại diện Phòng LĐ-TBXH huyện Phú Bình, đại diện UBND xã Úc Kỳ và thân nhân các gia đình liệt sỹ.
Tại buổi làm việc, ông Dương Văn Tuyến, Chủ tịch UBND xã Úc Kỳ triển khai một số nội dung tóm tắt việc nhà thầu thi công xây dựng phần mộ, đội thi công xây dựng trong quá trình thực hiện cải tạo, nâng cấp nghĩa trang liệt sĩ có hành vi phá dỡ, san bằng toàn bộ ngôi mộ tại nghĩa trang liệt sĩ nhưng không thông báo với chính quyền địa phương và giám sát kỹ thuật.
Theo đó, ngày 18/7 đội thi công thuộc Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng và phát triển Thăng Long (Công ty Thăng Long) tự ý đưa nhân công, máy múc vào nghĩa trang liệt sĩ xã Úc Kỳ tiến hành phá dỡ.
Hậu quả, 58 ngôi mộ (gồm 52 mộ liệt sĩ và 6 ngôi mộ tử sĩ; trong đó có 7 ngôi mộ có hài cốt) bị đơn vị thi công san phẳng. Bằng mắt thường khó có thể xác định được vị trí các ngôi mộ, ngoài ra bát hương của các mộ liệt sĩ cũng không được phía đơn vị thi công thu gom, đánh dấu, cất giữ cẩn thận mà để ngổn ngang, vỡ nát trên các bờ tường, không thể phân biệt được bát hương là của mộ liệt sĩ nào.
Các phần mộ liệt sĩ sau khi bị san phẳng được xây lại từ đầu |
Ngay khi phát hiện, thân nhân gia đình liệt sĩ và nhiều hộ dân khác tập trung tại nghĩa trang liệt sĩ, yêu cầu đơn vị thi công dừng phá dỡ đồng thời thông báo sự việc đến chính quyền xã Úc Kỳ.
Được biết, dự án cải tạo nâng cấp nghĩa trang liệt sĩ xã Úc Kỳ có tổng mức đầu tư hơn 4,4 tỷ đồng. Chủ đầu tư là phòng Lao động thương binh và xã hội huyện Phú Bình, đơn vị trúng thầu (dưới hình thức lựa chọn nhà thầu qua mạng) là công ty Thăng Long (số 10, ngõ 196, phố Bình Lộc, Tp. Hải Dương, tỉnh Hải Dương, đại diện pháp luật là ông Nguyễn Văn Sơn), giá trị trúng thầu hơn 3,7 tỷ đồng, thời gian thi công là 220 ngày. Đơn vị thi công đã ký kết hợp đồng xây dựng với phòng Lao động TB&XH huyện ngày 15/4/2021.
Được biết, Công ty Thăng Long đã trúng thầu và xây dựng hàng chục nghĩa trang liệt sĩ tại các xã của huyện Phú Bình. Dự án cải tạo, nâng cấp nghĩa trang xã Úc Kỳ là công trình thứ 4 mà đơn vị này trúng thầu xây dựng trong năm nay
Trong thiết kế, dự toán tháo dỡ bằng thủ công, vận chuyển gạch đã tháo dỡ bằng ô tô tự đổ. Nhưng trên thực tế, người dân cho biết đơn vị thi công đã sử dụng phương tiện cơ giới vào khu vực có mộ liệt sĩ để san gạt thay vì tháo dỡ thủ công?
Ông Khổng Văn Quang, thân nhân liệt sĩ Khổng Văn Hải bức xúc “họ nói tháo dỡ bằng tay rồi đem vật liệu xây dựng lên ô tô đưa đi. Nhưng thực tế họ sử dụng máy múc để san gạt, phá dỡ.”
Hường tay chỉ về phía khu vực nghĩa trang liệt sĩ, ông Quang nói tiếp “Nếu họ nói là dùng máy múc để thu gom vật liệu phá dỡ, không đưa máy múc vào khu vực có mộ, vậy những ngôi mộ ở sâu bên trong, máy múc làm thế nào để lấy vật liệu? Và nếu là bốc dỡ thủ công thì tại sao trên nền đất lại in hằn vết bánh xe?”
Đồng quan điểm, ông Trần Minh Tân, thân nhân gia đình liệt sĩ cho hay, việc đơn vị thi công cho máy xúc vào cào, cuốc trên các phần mộ không chỉ ảnh hưởng về mặt tâm linh mà còn có nguy cơ ảnh hưởng đế di cốt được chôn cất bên dưới.
Thông tin trên báo chí, bà Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Giám đốc Sở Lao động – thương binh và xã hội tỉnh Thái Nguyên cho biết “Cách làm của nhà thầu thi công là sai và điều đó cho thấy họ thiếu kinh nghiệm trong công việc này”
Nhiều mộ liệt sĩ bị thiếu, sai thông tin
Ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh tại nghĩa trang liệt sĩ xã Úc Kỳ, đồng chí Chủ tịch tỉnh Thái Nguyên Trịnh Việt Hùng đã giao đồng chí Phó Chủ tịch tỉnh Lê Quang Tiến trực tiếp chỉ đạo giải quyết dứt điểm vụ việc; chỉ đạo xử lý kiểm điểm trách nhiệm của tập thể và cá nhân có liên quan theo quy định.
Theo ý nguyện của thân nhân gia đình liệt sĩ, phía Công ty Thăng Long tiến hành chấm dứt hợp đồng với đội thi công công trình gây ra sai sót và thuê đội thợ thi công khác có đủ năng lực, chuyên môn, kỹ thuật, trách nhiệm để thực hiện nốt phần việc còn lại. Dự kiến sẽ hoàn thành cơ bản trước ngày kỷ niệm Thương binh liệt sĩ 27/7.
Ngày 26/7, ghi nhận của PV, các ngôi mộ cơ bản đã được hoàn thành. Tuy nhiên, theo thân nhân gia đình liệt sĩ, những ngôi mộ đã khắc không đầy đủ thông tin, thậm chí là khắc sai thông tin về liệt sĩ.
Ông Khổng Văn Quang, thân nhân liệt sĩ Khổng Văn Hải cho biết, liệt sĩ Hải sinh năm 1957, hi sinh ngày 4-9-1978. Nhưng trên bia mộ liệt sĩ không có thông tin ngày, tháng hi sinh. Thậm chí sai thông tin về năm liệt sĩ hi sinh khi khắc năm hi sinh là 1979.
Thân nhân các gia đình liệt sĩ vô cùng bức xúc trước sự việc xảy ra |
“Tôi có đầy đủ thông tin, thời gian hi sinh, tại sao lại không đưa vào? Năm hi sinh còn khắc sai. Giờ tôi còn sống, tôi biết được hi sinh ngày tháng năm, sau này tôi qua đời, con cháu tôi thờ, cúng thì biết ngày nào”, ông Quang nói.
Liên quan đến vụ Công ty Thăng Long phá dỡ, san phẳng mộ liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ xã Úc Kỳ, huyện Phú Bình dư luận cho rằng cần làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, đơn vị giám sát thi công, Công ty Thăng Long khi để đội thi công có hành vi phá dỡ, sử dụng phương tiện cơ giới để san gạt, khiến toàn bộ ngôi mộ bị san phẳng. Nghiêm trọng hơn, sự việc lại diễn ra trước thời điểm kỷ niệm ngày thương binh liệt sĩ 27/7.