Theo kết luận, việc rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, phân cấp thủ tục hành chính tại Bộ Y tế thực hiện chậm, chưa đầy đủ, chưa đúng nghị quyết của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng.
Qua thanh tra 20 thủ tục hành chính và 5 hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính tại 5 đơn vị thuộc Bộ Y tế (Cục Quản lý dược, Cục Quản lý khám chữa bệnh, Cục An toàn thực phẩm, Cục Quản lý y dược cổ truyền, Cục Cơ sở hạ tầng và thiết bị y tế), Thanh tra Chính phủ phát hiện một số thiếu sót, vi phạm.
Trong đó, 19 thủ tục hành chính hồ sơ giải quyết quá hạn, 10 thủ tục hành chính quá hạn trên 50%, một số thủ tục hành chính quá hạn từ 89-90%.
"Một số thủ tục hành chính có hồ sơ quá hạn bình quân trên 400 ngày. Một số hồ sơ thời gian tiếp nhận, chuyển hồ sơ thẩm định và yêu cầu bổ sung hồ sơ kéo dài từ 2-4 năm, trong khi quy định là 3 ngày làm việc", kết luận nêu thực trạng.
Thanh tra Chính phủ nêu rõ: Tại Cục Quản lý dược có tình trạng hồ sơ nộp trước, thẩm định trước nhưng không được giải quyết trước theo nguyên tắc FIFO. Khi giao hồ sơ cho chuyên gia thẩm định chưa nêu thứ tự ưu tiên thẩm định của từng hồ sơ cụ thể và thời hạn hoàn thành.
Cục Quản lý dược chưa thực hiện công khai đầy đủ trạng thái tiến trình xử lý hồ sơ trên hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của Bộ Y tế.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, việc theo dõi, quản lý quá trình giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính bị kết luận còn nhiều hạn chế, yếu kém. Nhiều trường hợp hồ sơ đã hết thời hạn giải quyết nhưng vẫn theo dõi, báo cáo hồ sơ đang giải quyết.
"Cục Quản lý dược buông lỏng việc quản lý, theo dõi danh sách chi tiết hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính của 3 thủ tục hành chính, gồm "Cấp, gia hạn, thay đổi bổ sung giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc" phát sinh trước năm 2020 đã giải quyết trong thời kỳ thanh tra hoặc đến thời điểm thanh tra chưa giải quyết xong", kết luận Thanh tra chỉ rõ.
Tại 5 đơn vị nêu trên, Thanh tra Chính phủ cho rằng đều có tình trạng yêu cầu doanh nghiệp bổ sung, hoàn thiện hồ sơ ngoài quy định, yêu cầu bổ sung vượt quá số lần quy định; yêu cầu không đầy đủ, rõ ràng hoặc yêu cầu bổ sung hồ sơ chứng minh các yếu tố cấu thành giá thuốc áp dụng sai quy định pháp luật.
Từ đó, theo thanh tra, dẫn đến doanh nghiệp phải bổ sung, giải trình nhiều lần, gây phiền hà cho doanh nghiệp.
Kết quả thanh tra chọn mẫu 20 thủ tục hành chính cho thấy tỷ lệ hồ sơ giải quyết quá hạn trong lĩnh vực dược, y dược cổ truyền, trang thiết bị y tế rất cao, tồn đọng nhiều năm, là một trong những tác nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm thuốc, thiết bị.
Cùng với những hạn chế, yếu kém trong quản lý hồ sơ, không tuân thủ đầy đủ nguyên tắc FIFO trong giải quyết hồ sơ, theo Thanh tra Chính phủ, việc này nguy cơ tạo ra cơ chế xin cho, gây phiền hà, không đảm bảo khách quan, công bằng, minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính, gây bức xúc cho người dân, doanh nghiệp.
Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Y tế chỉ đạo Cục Quản lý dược có giải pháp và quyết liệt thực hiện chấn chỉnh, khắc phục ngay việc buông lỏng quản lý, theo dõi hồ sơ giải quyết một số thủ tục hành chính.
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Bộ Y tế chấn chỉnh, nâng cao trách nhiệm công vụ, khắc phục các khuyết điểm trong hoạt động cấp giấy xác nhận nội dung quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thuốc, dịch vụ khám chữa bệnh; bảo đảm các doanh nghiệp quảng cáo trung thực, không gây hiểu nhầm cho người dân, xã hội.
"Thực hiện đầy đủ quy trình thẩm định và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt đối với các trường hợp quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe có sai khác so với nội dung đã đăng ký, dễ gây hiểu nhầm về công dụng, nguồn gốc, chất lượng, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, gây lãng phí trong xã hội", thanh tra yêu cầu.
Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Y tế rà soát các quy định pháp luật nhằm ngăn ngừa việc lạm dụng điều kiện, thủ tục đăng ký công bố sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe để đăng ký đối với sản phẩm thuốc (nếu có). Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của cán bộ, công chức, người đứng đầu các cục, vụ thuộc Bộ có giải quyết thủ tục hành chính còn nhiều hồ sơ tồn đọng.
"Căn cứ kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế thực hiện kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu, trách nhiệm của lãnh đạo Bộ Y tế có liên quan đến những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong quản lý nhà nước và việc giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp nêu tại kết luận thanh tra.
Theo thẩm quyền chỉ đạo, kiểm điểm với lãnh đạo các cục, vụ, đơn vị, tập thể, cá nhân thuộc Bộ Y tế có liên quan đến những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm; báo cáo Thủ tướng Chính phủ", Thanh tra Chính phủ yêu cầu.