Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh điều này tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc Chính phủ với địa phương vào chiều nay, 2/7.
Các địa phương hiến kế
Ý kiến các địa phương phát biểu tại hội nghị đều khẳng định quyết tâm phục hồi phát triển kinh tế trong 6 tháng cuối năm. “Thành phố xác định nỗ lực quyết tâm nhiều hơn vì sự chậm lại của thành phố sẽ tác động trực tiếp đến kết quả tăng trưởng chung của cả nước", Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong nhận định và đặt ra 8 giải pháp phát triển thành phố trong 6 tháng cuối năm. Trong đó, lãnh đạo TPHCM nhấn mạnh giải ngân đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và đặt mục tiêu hết tháng 10, tỷ lệ giải ngân phải trên 80%.
Chủ tịch UBND TPHCM nhắc lại Điều 89 Luật Đầu tư công 2019 quy định tổng số vốn đầu tư còn lại của các dự án đã quyết định chủ trương đầu tư giai đoạn 2016-2020 chuyển tiếp qua giai đoạn 2021-2025 không vượt quá 20%.
"Quy định này gây rất nhiều khó khăn cho các địa phương. Kiến nghị Thủ tướng quan tâm, kịp thời tháo gỡ khó khăn. Theo đó, quy định vốn chuyển tiếp tại Điều 89 sẽ bắt đầu áp dụng với kỳ trung hạn 2026-2030", ông Nguyễn Thành Phong kiến nghị.
Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, thành phố đã xây dựng 2 kịch bản tăng trưởng cho 6 tháng cuối năm, để đảm bảo tăng trưởng GRDP cao hơn 1,3 lần tốc độ tăng trưởng cả nước. Cũng như cam kết thu ngân sách theo kế hoạch được giao là 285.000 tỷ đồng.
Hà Nội đề xuất thành lập ban chỉ đạo của Chính phủ để phát triển kinh tế-xã hội sau dịch COVID-19, từ đó chỉ đạo phát triển kinh tế-xã hội cả nước có hiệu quả hơn.
Đồng thời, Hà Nội chuẩn bị 10-15 khu vực bán hàng, mời các tỉnh đưa doanh nghiệp có hàng nông, lâm, thủy hải sản ra bán hàng trên địa bàn thành phố và miễn phí chỗ bán hàng này để kích cầu tiêu dùng nội địa, đặc biệt các mặt hàng nông nghiệp là thế mạnh của Việt Nam.
Còn Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ đề xuất đẩy nhanh những công trình trọng điểm mang tính chất liên vùng, trong đó, mong Thủ tướng sớm đồng ý chủ trương mở rộng sân bay Đà Nẵng. Cụ thể, mở rộng nhà ga T1 về phía Nam, đầu tư xây dựng ga hàng hóa, sớm đầu tư xây dựng nhà ga T3. Ông Huỳnh Đức Thơ nhấn mạnh việc mở rộng sân bay là quan trọng khi khách đến Đà Nẵng đang tăng rất nhanh qua các năm.
Tập trung vào các kiến nghị, Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng mong muốn Chính phủ sớm xây dựng quy hoạch vùng theo Luật Quy hoạch, làm cơ sở cho địa phương đẩy mạnh liên kết, hợp tác phát triển kinh tế-xã hội.
Hải Phòng đề nghị Chính phủ phân cấp cho các địa phương được chủ động chuyển đổi trên 10 ha đất lúa sang sản xuất công nghiệp, dịch vụ và xây dựng các khu tái định cư. Bên cạnh đó, không khống chế diện tích đất lúa đối với các địa phương có khả năng phát triển công nghiệp và dịch vụ.
Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng đề nghị Chính phủ, Bộ KH&ĐT sớm phê duyệt việc đầu tư, mở rộng một số khu công nghiệp trên địa bàn.
 Thủ tướng trao đổi cùng các đại biểu dự hội nghị |
Phấn đấu tăng trưởng 3-4%
Ghi nhận các ý kiến, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, có 43 kiến nghị trực tiếp tại hội nghị, 311 kiến nghị gửi bằng văn bản và giao Bộ KH&ĐT, VPCP tiếp thu, hoàn thiện nghị quyết của Chính phủ với tinh thần tập trung làm ngay những việc cấp bách trong thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trong bối cảnh hiện nay, cần làm ngay, làm càng sớm càng tốt để tận dụng cơ hội phục hồi phát triển kinh tế-xã hội, Thủ tướng nói. “Một tinh thần là hành động, hành động hơn nữa, chống trì trệ, nâng cao trách nhiệm hơn nữa”.
Thủ tướng cho rằng, các kiến nghị về đất khu công nghiệp mà địa phương nêu ra có thể quyết được, hay sớm cho chủ trương về phát triển các khu công nghiệp để đón thời cơ, tiếp nhận dòng vốn đầu tư mới.
Nhắc lại một số kết quả nổi bật, Thủ tướng nêu rõ, tình hình thế giới tiếp tục xấu đi nhanh chóng, phức tạp, khó lường khi dịch bệnh đang hoành hành ở nhiều nước. “Chúng ta phải tiếp tục theo dõi để đề phòng nguy cơ, nhất là nguy cơ dịch bệnh, đồng thời nắm bắt cơ hội để từ đó Chính phủ có đối sách đúng, kịp thời hơn trên tinh thần vừa phòng thủ chống dịch COVID-19, vừa tấn công trên mặt trận kinh tế”.
Vì vậy, Thủ tướng đề nghị Bộ KH&ĐT có kịch bản tăng trưởng quý III và IV cụ thể. Mục tiêu tăng trưởng là phấn đấu ở mức cao nhất, vào khoảng 3-4%. “Khó khăn gấp đôi, ta phải phấn đấu gấp ba, không chùn bước, không bàn lùi mà phải tiến công để phát triển đất nước, phát triển địa phương mình”.
Từng bộ, từng địa phương thành lập ban chỉ đạo hoặc tổ công tác để thường xuyên rà soát, tháo gỡ, đôn đốc, nhất là tháo gỡ về đầu tư công và một số vướng mắc về thể chế, chính sách hiện nay.
Đưa ra một số quan điểm, định hướng chủ đạo trong thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, kiên quyết không để dịch bệnh quay lại. Thứ hai là giải pháp phục hồi phát triển kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, thu nhập.
Thứ ba, điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ chủ động hơn, linh hoạt, hiệu quả hơn để kích thích tổng cầu, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế phù hợp, đồng thời duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm cân đối lớn của nền kinh tế, củng cố niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài.
Kiểm soát giá phải thúc đẩy phát triển, kích thích tăng trưởng, kiềm chế lạm phát nhưng không thắt chặt tiền tệ. Tín dụng năm nay phải tăng trưởng ít nhất 10%. Tỷ lệ nợ công có thể tăng thêm 2-3%. Phải có cơ chế, chính sách, giải pháp phù hợp để kích thích mạnh mẽ những động lực chủ yếu tăng trưởng kinh tế bao gồm đầu tư, tiêu dùng. “Vậy biện pháp nào để đẩy mạnh tiêu dùng cá nhân?”, Thủ tướng đặt vấn đề khi tiêu dùng được xem là một trong “tam mã” kéo cỗ xe tăng trưởng. Tiếp tục kích cầu du lịch nội địa. Tiếp tục quảng bá Việt Nam là điểm đến an toàn, hấp dẫn của toàn cầu. Giảm giá dịch vụ du lịch nhưng không giảm chất lượng.
Chú trọng các chính sách bảo đảm an sinh xã hội, Thủ tướng đề nghị các ngành, hệ thống tài chính quốc gia từ Trung ương đến địa phương có thể bơm thêm tiền cho an sinh xã hội, không để ai quá khổ, quá khó khăn. “Chính phủ sẽ xem xét tình hình thế giới để mở cửa thế nào, mở cửa đến đâu để đảm bảo an toàn cho đất nước”. Không chủ quan trước dịch bệnh.
Thủ tướng nhắc lại việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công khi mà nguồn vốn cần giải ngân trong năm 2020 rất lớn (700.000 tỷ đồng, tương đương 30 tỷ USD), trong đó 60% nằm ở các địa phương. Phải kịp thời giải quyết vướng mắc về giải phóng mặt bằng. “Đồng chí bí thư, chủ tịch đi kêu gọi vốn về thì phải tập trung chỉ đạo vấn đề này, đừng chỉ khoán trắng cho cấp dưới, không có đủ khả năng tháo gỡ”.
Thủ tướng cho biết, Chính phủ thành lập đoàn kiểm tra một số địa phương, đơn vị để xem xét tiến độ, kiên quyết điều chuyển vốn ngay tháng 8/2020. “Lần này Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phải ra tay, không để tình trạng trì trệ. Bởi cơ chế trước đây phải trình Quốc hội thì nay Quốc hội đã có nghị quyết giao Thủ tướng về vấn đề này. Anh nào không giải ngân được thì điều chuyển sang đơn vị khác, nhiều đơn vị đang thiếu vốn”. Việc giải ngân vốn đầu tư công được coi là căn cứ đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ năm nay của các cấp, các ngành, các địa phương.
Về tiền tệ và tín dụng, Ngân hàng Nhà nước phải chỉ đạo tiếp tục thực hiện hiệu quả chính sách gia hạn nợ, miễn giảm lãi suất, chi phí đối với khoản vay mới và khoản vay hiện hữu. Ngân hàng thương mại phải chia sẻ với doanh nghiệp trong lúc này.
Về tài khóa, Bộ Tài chính chỉ đạo triển khai ngay các luật, nghị quyết của Quốc hội về tháo gỡ khó khăn có liên quan đến thuế, phí, lệ phí, điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập, giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu đầu vào, giảm 50% lệ phí trước bạ, đăng ký ô tô, miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, giảm thuế doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể…
BHXH nghiên cứu báo cáo cấp thẩm quyền về việc tạo điều kiện hỗ trợ cho doanh nghiệp thông qua việc tạm dừng hoặc miễn đóng BHXH. Công đoàn nên xem xét miễn, giảm phí công đoàn 2% trong năm nay. “Chúng tôi đã đưa ra Chính phủ thảo luận và trình Quốc hội miễn lệ phí trước bạ 50% đối với xe lắp ráp trong nước thì số xe bán ra những ngày vừa qua tăng trên 30-40%”, Thủ tướng lấy ví dụ về việc kích thích thị trường tiêu dùng trong nước với những giải pháp cụ thể.
Thủ tướng đề nghị các ngành, các cấp, các địa phương phấn đấu năm nay không giảm chỉ tiêu xuất nhập khẩu. Về công nghiệp xây dựng, Thủ tướng nêu rõ, tạo điều kiện cho người dân làm nhà. “Người ta nói với tôi tại sao huyện Bình Tân (TPHCM) làm được nhiều nhà như thế, chính sách nào? Còn huyện Bình Chánh tại sao có tình trạng khó khăn như vậy?”.
Nhấn mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, Thủ tướng đề nghị “các đồng chí bí thư, chủ tịch phải nghe xem doanh nghiệp, hợp tác xã, làng nghề, hộ cá thể trên địa bàn của mình khó khăn như thế nào để mà tháo gỡ, tạo điều kiện. Chứ còn chúng ta chỉ nghe chung mà không nghe xử lý cụ thể thì khó có thể tạo ra môi trường đầu tư”.
Làm tốt công tác bảo hộ công dân trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19, Thủ tướng nhắc đến việc đưa bà con có nhu cầu về nước (con số này vào khoảng 14.000 người). “Hằng ngày máy điện thoại của Thủ tướng, Phó Thủ tướng nóng lên bởi vì tin nhắn. Tin nhắn về con tôi nhỏ tuổi đang ở bên kia dịch bệnh khó khăn, đau ốm, hết tiền bạc, tôi đi chỗ này chỗ kia bị kẹt lại, thế này thế kia”. Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT bố trí phương tiện để xử lý vấn đề này.
“Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nói chủ trương 1, tôi xin đề nghị các đồng chí bộ trưởng, các đồng chí bí thư, các đồng chí chủ tịch phải có biện pháp 10 để chủ trương vào cuộc sống một cách quyết liệt, cụ thể”, Thủ tướng bày tỏ. “Các đồng chí bí thư, chủ tịch tự hỏi vì sao giải ngân chậm, khâu nào, do cái gì để làm cho được”. Thủ tướng cho rằng, muốn thành công thì phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, xử lý nghiêm sự chậm chạp, ù lì, virus trì trệ, đồng thời chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm.
